Nhiều người thường phát hiện các cơn đau nhức xương khớp khi trời lạnh sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Vậy đâu là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này? Hãy cùng ECO Pharma tìm hiểu ngay sự liên quan của thời tiết đến các cơn đau khớp và cách phòng ngừa hiệu quả.
Đau nhức xương khớp khi trời lạnh là tình trạng các cơn đau khớp trở nên nghiêm trọng hơn vào những ngày hoặc các mùa khi có nhiệt độ không khí và áp suất khí quyển thấp, độ ẩm cao, có mưa, nhiều gió. Nghiên cứu cũng đã chỉ ra có đến 67.2% người bệnh viêm khớp cho rằng thời tiết có thể ảnh hưởng đến các cơn đau. Tình trạng này thường diễn ra phổ biến ở các khớp gối, khớp háng, khớp bàn chân, cột sống thắt lưng,…(1)
Những triệu chứng thường gặp của tình trạng đau nhức xương khớp khi trời lạnh cần lưu ý:
Hiện nay, nguyên nhân chính xác khi trời lạnh bị đau nhức xương khớp vẫn chưa được xác định cụ thể. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ dẫn đến tình trạng này.
Khi vào mùa lạnh hay mùa mưa, áp suất khí quyển sẽ giảm và dẫn đến tình trạng giãn các sụn khớp và xương dưới sụn, từ đó chèn ép các dây thần kinh và gây ra các tình trạng tê cứng, đau nhức dữ dội khi vận động.
Độ ẩm không khí tăng cao cũng là một trong những nguyên nhân gây giãn khớp, ảnh hưởng đến dây thần kinh và khiến người bệnh bị đau nhức xương khớp khi trời lạnh.
Khi nhiệt độ hạ thấp, cơ thể có xu hướng dự trữ năng lượng và mạch máu sẽ co lại, làm giảm lưu lượng máu đến các chi, làm giảm vận chuyển các dưỡng chất và oxy đến nuôi dưỡng khớp nên có thể gây ra các cơn đau nhức.
Trời lạnh đau khớp có thể diễn ra do giảm độ đặc và nhớt của dịch khớp. Tình trạng này sẽ làm giảm sự linh hoạt của khớp, đồng thời làm tăng sự ma sát giữa các diện khớp khiến bạn cảm thấy đau nhức khi di chuyển.
Trời lạnh khiến bạn có xu hướng ở trong nhà nhiều hơn và không muốn vận động, từ đó khiến cho tình trạng giảm tuần hoàn máu trở nên nghiêm trọng hơn, tăng nguy cơ tổn thương sụn khớp và dẫn đến các cơn đau.
Nhiệt độ thấp, độ ẩm cao vào mùa lạnh có thể gây ra tình trạng co các gân và cơ, làm giảm khả năng vận động và đau nhức kéo dài.
Trường hợp người bệnh bị tổn thương khiến sụn khớp bị mòn, các dây thần kinh ở khớp bị lộ ra có thể nhạy cảm hơn với sự thay đổi về áp suất không khí khi vào mùa lạnh. (2)
Khi bước vào mùa lạnh, nhiệt độ thấp và độ ẩm không khí cao có thể là nguyên nhân khiến hệ miễn dịch suy giảm, tạo điều kiện cho sự xâm nhập của các virus, vi khuẩn,… từ đó tăng nguy cơ bị viêm khớp nhiễm trùng.
Người từng có tiền sử gặp các chấn thương về xương khớp do tai nạn, té ngã, chấn thương khi chơi thể thao,… thường các khớp có thể suy yếu, khi trở trời đau nhức xương khớp có thể diễn ra dễ dàng hơn.
Thời tiết lạnh có thể ảnh hưởng đến cảm xúc, khiến cho bạn có xu hướng âu lo, mệt mỏi, trầm cảm,… Tình trạng này sẽ làm tăng cảm giác đau của cơ thể, từ đó khiến cho các cơn đau nhức khớp trở nên nghiêm trọng hơn.
Dưới đây là những đối tượng cần lưu ý vì có nguy cơ cao gặp tình trạng đau nhức xương khớp khi trở trời.
Ở những người từ 40 tuổi trở lên, đặc biệt là sau 60 tuổi, các khớp có thể bị thoái hóa khiến cho sụn khớp, đĩa đệm suy yếu, suy giảm dịch khớp. Do đó, những thay đổi về thời tiết có thể ảnh hưởng đến tình trạng xương khớp của người cao tuổi.
Những người có tiền sử mắc các bệnh lý về xương khớp hoặc từng bị chấn thương thường khớp dễ bị tổn thương và có nguy cơ thoái hóa khớp cao hơn nên dễ bị đau nhức xương khớp khi trời lạnh.
Hiệp hội Viêm khớp (Arthritis Foundation) cho biết với mỗi 1 pound (khoảng 0,45kg) trọng lượng cơ thể tăng lên thì có thể tăng 3 pound (khoảng 1,36kg) áp lực lên khớp gối và 6 pound (khoảng 2,72kg) lên khớp hông. Do đó, những người bị thừa cân có nguy cơ cao tăng áp lực lên các khớp và đẩy nhanh tốc độ thoái hóa khớp. (3)
Thiếu vận động cũng là nguyên nhân làm giảm tuần hoàn máu nên đến nuôi dưỡng các khớp. Khi đến mùa lạnh, sự thay đổi về nhiệt độ, độ ẩm và áp suất khí quyển sẽ cản trở đến lưu thông máu khiến tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.
Nhiều người có thể gặp tình trạng đau nhức xương khớp khi trời lạnh và giảm cơn đau khi thời tiết ấm hơn. Tuy nhiên, bạn cần đến gặp bác sĩ ngay nếu phát hiện những vấn đề sau:
Người thường xuyên bị đau khớp khi trời lạnh nên thực hiện những biện pháp dưới đây để phòng ngừa và cải thiện hiệu quả các cơn đau.
Khi thời tiết bắt đầu trở lạnh, bạn nên giữ ấm cho cơ thể bằng cách sử dụng máy sưởi ấm, mặc quần áo nhiều lớp, sử dụng các phụ kiện làm ấm như găng tay, tất dài, nón, khăn choàng,…
Bạn nên lưu ý che chắn cẩn thận ở những vùng khớp có tiền sử bị chấn thương hoặc đau khớp và các vùng dễ bị đau nhức như tay, hông, đầu gối. Khi mặc các trang phục giữ ấm, hãy tránh những loại quần áo bó sát vào cơ thể để hạn chế ảnh hưởng đến tuần hoàn máu.
Bài liên quan: Đau nhức xương khớp khi thời tiết thay đổi
Vận động cơ thể thường xuyên với cường độ phù hợp là một trong những biện pháp giúp tăng cường sự linh hoạt của khớp, cải thiện sức khỏe của cơ quanh khớp để giảm các cơn đau nhức hiệu quả.
Những bài tập đơn giản có lợi đối với sức khỏe xương khớp mà bạn có thể thực hiện là đi bộ, đạp xe, yoga, bơi lội trong nước ấm hoặc những bài tập dưỡng sinh chữa biện bệnh xương khớp. Hãy hạn chế các bài tập với cường độ cao có khả năng gây áp lực cho khớp như nâng tạ nặng, chạy đường dài, tennis,… Vào mùa lạnh, bạn nên tập luyện ở những nơi ấm áp, tránh luyện tập thể thao ngoài trời trong thời gian dài.
Theo khuyến cáo, mỗi người nên hoạt động thể chất ít nhất 150 phút/tuần, có thể tương đương với ít nhất 30 phút/ngày và 5 ngày/tuần. Những người có tiền sử bị chấn thương hoặc mắc các bệnh lý về xương khớp có thể tiến hành tập luyện dưới sự hỗ trợ của chuyên gia vật lý trị liệu. (4)
Massage có thể mang đến hiệu quả tăng tuần hoàn máu để cung cấp các dưỡng chất đến nuôi dưỡng khớp bị tổn thương, làm thư giãn các cơ quanh khớp để tránh sự chèn ép dây thần kinh. Phương pháp này còn làm giảm lượng hormone cortisol liên quan đến các cơn đau, từ đó cải thiện hiệu quả các cơn đau nhức xương khớp khi trời lạnh.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học Thay thế và Bổ sung (The Journal of Alternative and Complementary Medicine) đã chỉ ra công dụng giảm các cơn đau của việc massage khi cho các đối tượng thực hiện massage đều đặn trong vòng 8 tuần. (5)
Để hỗ trợ sức khỏe xương khớp, bạn nên chủ động xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh với đầy đủ các nhóm dưỡng chất để duy trì cơ xương khớp, ngăn ngừa viêm và hỗ trợ quá trình phục hồi tổn thương. Bạn nên lựa chọn những thực phẩm bổ sung dưỡng chất có lợi cho khớp như canxi, vitamin A, vitamin D, vitamin C, axit béo omega-3, các chất chống oxy hóa.
Những thực phẩm có khả năng làm tăng áp lực lên khớp và khiến phản ứng viêm nghiêm trọng hơn là đồ chiên xào, thực phẩm đóng hộp, thức anh nhanh, đồ ngọt (bánh kẹo, nước ngọt,…).
Ngồi hoặc nằm sai tư thế cũng có thể khiến tình trạng đau xương khớp khi trời lạnh trở nên nghiêm trọng hơn. Khi phải ngồi làm việc, bạn nên lưu ý giữ thẳng lưng, hai chân buông thoải mái và không bắt chéo chân, đầu đặt thẳng về phía trước. Nếu phải ngồi trong thời gian dài, hãy thường xuyên đứng lên đi lại nhẹ nhàng để thư giãn các khớp.
Bạn cũng nên lưu ý nằm ngủ trong tư thế nằm ngửa hoặc nằm nghiêng, tránh những loại đệm có độ lún để giữ lưng thẳng khi nằm và lựa chọn các loại gối hỗ trợ cột sống cổ. Tránh nằm ngủ trong tư thế nằm sấp, hoặc gác chân lên nhau để hạn chế áp lực lên các khớp.
Khi trời trở lạnh, cơ thể dễ bị mất nước, ảnh hưởng đến hoạt động đào thảo độc tố của cơ thể và có thể gây mất nước đĩa đệm, khiến tình trạng đau nhức xương khớp trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, bạn cần uống đủ 2 – 2,5 lít nước/ngày để hạn chế tình trạng mất nước vào mùa lạnh.
Bạn nên lưu ý duy trì cân nặng ở mức phù hợp bằng cách duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, luyện tập đều đặn và thường xuyên kiểm tra chỉ số BMI của cơ thể để hạn chế nguy cơ béo phì gây áp lực lên các khớp, ngăn ngừa tình trạng sụn khớp bị quá tải khiến tổn thương nghiêm trọng hơn.
Nếu bạn gặp tình trạng trời lạnh đau nhức xương khớp nghiêm trọng thì có thể thăm khám bác sĩ ngay để được kê đơn một số loại thuốc như thuốc giảm đau (Acetaminophen), thuốc kháng viêm không steroid NSAID, thuốc kháng viêm Corticosteroid, thuốc giãn cơ, thuốc ức chế dẫn truyền thần kinh,… phù hợp với tình trạng của người bệnh.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể bổ sung ngay những dưỡng chất từ thiên nhiên hỗ trợ quá trình tái tạo sụn khớp để phục hồi tổn thương như Collagen Type 2 không biến tính, Collagen peptide thủy phân. Nhiều tinh chất như Turmeric Root (Curcumin), Chondroitin Sulfate, Eggshell Membrane (tinh chất từ màng vỏ trứng) cũng có tác dụng trong việc kháng viêm và hỗ trợ giảm các cơn đau hiệu quả.
Tình trạng đau nhức xương khớp khi trời lạnh có thể diễn ra sự thay đổi về thời tiết và báo hiệu cho những vấn đề về sức khỏe xương khớp cần lưu ý. Hãy đảm bảo giữ ấm cho cơ thể và duy trì chế độ ăn uống, thói quen lành mạnh để cải thiện hiệu quả các cơn đau. Nếu tình trạng đau nhức trở nên nghiêm trọng, hãy đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và kiểm tra.
