Theo các nghiên cứu được thực hiện ở các vùng khác nhau, tỷ lệ mắc tật khúc xạ bất đối xứng phổ biến dao động từ 3,79% – 21,8%. Cận 1 bên mắt là một dạng tật khúc xạ bất đối xứng trong số đó có thể dẫn đến nhược thị vĩnh viễn. Cùng ECO Pharma tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị cho tình trạng này.
Bị cận 1 bên mắt là như thế nào?
Bị cận 1 bên mắt là tình trạng khúc xạ không đối xứng giữa hai mắt. Tức là mắt trái bị cận còn mắt phải thì không hoặc mắt phải bị cận còn mắt trái thì không. Trên thực tế, bị cận 1 mắt phổ biến ở những người bị cận thị nhưng thường ít được quan tâm và chăm sóc đúng cách. Điều này thường dẫn đến cận lệch nghiêm trọng hơn và biến chứng nhược thị vĩnh viễn, thậm chí bị hỏng hoàn toàn một bên mắt. (1)
Sự khác biệt từ một độ trở lên trong hình cầu tương đương thường được báo cáo để xác định tình trạng khúc xạ không đối xứng.
Các dạng cận lệch bao gồm:
1 mắt cận 1 mắt không cận.
1 mắt cận nặng 1 mắt cận nhẹ.
1 mắt cận còn mắt kia bị tật khúc xạ khác như loạn thị, viễn thị.
Hầu hết người cận thị đều bị lệch độ cận ở hai mắt, mức chênh lệch có thể dưới 1 độ nhưng cũng có thể lên đến vài độ. Mặc dù hiện nay đã có nhiều cảnh báo về mức độ nguy hiểm của cận 1 bên mắt, nhưng rất nhiều người vẫn chủ quan không điều trị đúng cách. Người bệnh cần thăm khám định kỳ để được chẩn đoán và xác định phương pháp chữa cận thị lệch phù hợp với tình trạng mắt đang gặp phải.
Cận 1 mắt có nguy hiểm không?
Tình trạng bị cận một bên mắt không được điều trị có thể đe dọa thị lực.
Tình trạng cận 1 bên mắt làm cho bên mắt cận bị suy giảm thị lực nhanh hơn so với cận thị cả hai mắt.
Có khả năng dẫn đến nhược thị (bệnh mắt lười), ảnh hưởng đến chức năng thị giác do não bộ không tiếp nhận thông tin từ một mắt. Bệnh lý này không thể điều trị bằng kính hay phẫu thuật, nếu nặng có thể làm mất thị lực vĩnh viễn. (2)
Nguyên nhân dẫn đến bị cận một bên mắt
Cận thị là do sự thay đổi độ dài của nhãn cầu, khiến ảnh của sự vật hội tụ trước võng mạc, dẫn đến chỉ nhìn rõ vật ở gần, không nhìn rõ vật ở xa. Còn tình trạng cận 1 bên mắt hoặc lệch độ cận giữa 2 mắt đến nay các nhà nghiên cứu không chắc chắn nguyên nhân gây ra. Có khả năng có cả lý do di truyền và môi trường đằng sau thị lực kém. Chứng dị tật này có thể xảy ra sau khi phẫu thuật đục thủy tinh thể được thực hiện trên một mắt mỗi lần.
Các điều kiện môi trường có thể gây ra tình trạng cận thị 1 bên mắt thường thấy như:
Đeo kính không đúng độ khúc xạ, khiến một bên mắt cận phải điều tiết liên tục làm tăng độ cận thị.
Không khám mắt định kỳ nên khó phát hiện tình trạng chênh lệch độ cận đang trở nên nghiêm trọng hơn.
Mắt thường xuyên hoạt động căng thẳng như xem tivi, laptop, điện thoại nhưng lại không được nghỉ ngơi phù hợp.
Bạn có thể ngăn chặn các biến chứng cận lệch bằng cách thăm khám mắt định kỳ, giúp bác sĩ kịp thời phát hiện và xác định cách điều trị phù hợp.
Di truyền được biết đến là một yếu tố gây ra dị tật cận 1 bên mắt.
Bị cận 1 bên mắt có nên đeo kính không?
Cho dù chỉ bị cận 1 mắt, bạn vẫn cần đeo kính cận. Kính này một bên là có độ cận, dùng cho mắt bị cận và một bên là không có độ cận, dùng cho mắt bình thường.
Nếu người bệnh chủ quan không đeo kính trong một thời gian, thị lực của một bên mắt cận sẽ càng suy giảm, trong khi bên mắt khỏe mạnh có thể phát triển cận thị. Hoặc tình trạng này có thể phát triển chứng nhược thị. Bạn nên đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được đo thị lực chính xác và tìm cách khắc phục cận 1 bên mắt hiệu quả.
1 mắt cận 1 mắt không cận có chữa được không?
Cận 1 mắt có thể cải thiện được nếu chữa kịp thời và đúng cách. Cách điều trị tương tự với cận thị hai mắt thông thường, bao gồm các phương pháp đeo kính khúc xạ, phẫu thuật, rèn luyện một số thói quen sinh hoạt giúp nâng cao sức khỏe mắt.
Điều trị cận 1 bên mắt như thế nào?
Một số phương pháp điều trị cận 1 mắt phổ biến hiện nay:
1. Cần đeo kính đúng độ
Người bị cận thị lệch 1 bên mắt cần phải đeo kính khúc xạ để cải thiện thị lực, tránh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
2. Thực hiện phẫu thuật mắt
Phẫu thuật cận thị có thể làm giảm hoặc triệt tiêu độ cận hoàn toàn, không cần phụ thuộc vào kính. Những phương pháp mổ mắt phổ biến hiện nay sử dụng công nghệ laser excimer:
Lasik: Lasik điều trị tật khúc xạ bằng cách chiếu tia laser hai nguyên tử có bước sóng tử ngoại để bào mòn mô giác mạc, làm thay đổi hình dáng giác mạc, giúp ánh sáng hội tụ đúng vị trí võng mạc, cải thiện tầm nhìn của mắt. Quy trình thực hiện Lasik gồm 3 bước chính: Tạo vạt giác mạc bằng dao vi phẫu, lật vạt sang bên để lộ nhu mô giác mạc bên dưới; Chiếu tia laser để bào mòn mô giác mạc tương ứng với độ cận; Đặt lại vạt giác mạc về vị trí cũ, vết thương tự lành mà không cần khâu.
Femto Lasik: Tương tự phương pháp Lasik nhưng bước tạo vạt giác mạc không dùng dao mổ mà dùng tia laser femtosecond, giúp tạo vết cắt nhẵn, mịn, chính xác, giảm tỷ lệ biến chứng. Sau đó chiếu tia laser excimer để định hình giác mạc, triệt tiêu độ cận thị. Mổ cận Femto Lasik được tiến hành theo các bước: Chiếu laser femtosecond để tạo vạt giác mạc, lật vạt sang bên để lộ nhu mô giác mạc bên dưới; Triệt tiêu độ cận bằng cách dùng tia laser excimer bào mòn mô giác mạc theo chương trình cài đặt sẵn; Vạt giác mạc được đậy lại về vị trí cũ và tự lành.
Mổ mắt bằng công nghệ laser là phương pháp điều trị cận 1 bên mắt hiệu quả, không cần phụ thuộc vào kính gọng.
ReLex SMILE: Kỹ thuật mổ mắt ReLex SMILE không tạo vạt mà dùng tia laser femtosecond để tách lớp giác mạc tương ứng với độ cận, sau đó tạo đường rạch nhỏ để rút lõi mô giác mạc. Phương pháp này mang lại độ chính xác cao, giảm thiểu biến chứng trong quá trình tạo vạt, hạn chế bị khô mắt sau mổ. ReLex SMILE bao gồm các bước: Chiếu laser femtosecond lên bề mặt giác mạc, tạo 2 mặt phân cách và tách rời lõi mô ở giữa; Tạo vết rạch nhỏ khoảng 2mm; Dùng dụng cụ vi phẫu để rút lõi mô đã được tách rời thông qua vết rạch.
PRK (Photorefractive Keratectomy): PRK điều trị cận thị bằng cách loại bỏ biểu mô giác mạc và chiếu tia laser excimer điều chỉnh độ cong giác mạc, giúp hình ảnh hội tụ đúng trên võng mạc. Phương pháp này được áp dụng cho người bệnh có giác mạc mỏng hoặc loạn dưỡng màng đáy trước. PRK được thực hiện như sau: Nhỏ thuốc tê và dung dịch chuyên dụng để làm tróc lớp bề mặt biểu mô, sau đó lấy lớp biểu mô ra; Chiếu laser excimer điều chỉnh độ cong giác mạc, triệt tiêu độ khúc xạ của mắt; Cuối cùng, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh đeo kính áp tròng để bảo vệ vết mổ, chờ lớp biểu mô hồi phục lại như cũ.
3. Chế độ làm việc nghỉ ngơi hợp lý
Bên cạnh quan tâm đến việc bị cận 1 mắt có nên đeo kính không, bạn cũng nên biết thói quen sinh hoạt như thế nào là tốt cho mắt để cải thiện thị lực.
Làm việc và học tập trong môi trường đầy đủ ánh sáng.
Ngủ đủ giấc mỗi ngày để mắt có thời gian nghỉ ngơi.
Không sử dụng thiết bị điện tử ở khoảng cách gần, nên giữ khoảng cách từ mắt đến màn hình trong khoảng 30 cm – 45 cm.
Nhắm mắt nghỉ ngơi khoảng 20 giây sau mỗi 20 phút làm việc với máy vi tính.
Thường xuyên vận động, tập thể dục để nâng cao sức đề kháng, cải thiện sức khỏe mắt.
4. Bổ sung các thực phẩm tốt cho mắt
Bạn nên có chế độ ăn uống khoa học nhưng ưu tiên các thực phẩm tốt cho mắt trong các bữa ăn hàng ngày.
Tinh chất tốt cho mắt: Tinh chất Broccophane chiết xuất từ một loại bông cải xanh (Broccoli) có tác dụng thúc đẩy sản sinh Thioredoxin. Đây là một loại protein tốt cho mắt, bảo vệ võng mạc trước các yếu tố gây hại, hỗ trợ phòng ngừa và làm chậm sự tiến triển của tật cận thị.
Bổ sung thực phẩm giàu axit béo omega-3, lutein, zeaxanthin, kẽm, vitamin A, C, E giúp nâng cao sức khỏe mắt, hỗ trợ cải thiện các tình trạng cận thị.
5. Thăm khám mắt định kỳ
Người bị cận 1 bên mắt nên khám mắt định kỳ khoảng 3 – 6 tháng/ lần giúp bác sĩ theo dõi độ cận và điều chỉnh kính kịp thời, giảm nguy cơ phát triển các biến chứng nghiêm trọng đe dọa thị lực như nhược thị.
Địa chỉ khám và điều trị cận 1 bên mắt ở đâu uy tín?
Trung Tâm Mắt công nghệ cao Tâm Anh cung cấp dịch vụ thăm khám và phẫu thuật khúc xạ bằng kỹ thuật tiên tiến LASIK, FEMTO LASIK và ReLEx SMILE sử dụng trang thiết bị hiện đại: máy phẫu thuật khúc xạ Femtosecond laser VISUMAX 800, máy phẫu thuật khúc xạ Excimer laser Mel 90, hệ thống AMARIS 1050S Excimer Laser,… giúp chẩn đoán và điều trị chính xác.
Trung tâm Mắt công nghệ cao Tâm Anh thuộc Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, nhiệt huyết và tận tâm. Sau phẫu thuật, bệnh viện cung cấp dịch vụ chăm sóc hậu phẫu chu đáo giúp người bệnh phục hồi nhanh, xuất viện sớm.
Cận 1 bên mắt xảy ra phổ biến ở những người cận thị, bao gồm nhiều dạng: 1 bên mắt cận 1 bên không, 1 bên mắt cận 1 bên mắt loạn/viễn thị,… Người bệnh có thể khắc phục bằng cách đeo kính hoặc phẫu thuật, kết hợp chế độ làm việc, nghỉ ngơi hợp lý để cải thiện thị lực.
Đánh giá bài viết
Cập nhật lần cuối: 10:23 16/08/2024
Chia sẻ:
Nguồn tham khảo
Professional, C. C. M. (n.d.). Anisometropia. Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/24274-anisometropia
What is monovision or blended vision? (2023, June 7). American Academy of Ophthalmology. https://www.aao.org/eye-health/treatments/what-is-monovision-blended-vision
Nearsightedness – Symptoms and causes – Mayo Clinic. (2024, April 19). Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/nearsightedness/symptoms-causes/syc-20375556