U xơ tử cung hay còn gọi u cơ trơn tử cung, là những khối u lành tính phát triển từ mô cơ của tử cung. Phần lớn u xơ không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Cùng ECO Pharma tham khảo cách điều trị u xơ tử cung mới và an toàn ngay sau đây.
Điều trị u xơ tử cung có thể không cần thiết nếu u xơ không gây bất kỳ triệu chứng nào hoặc triệu chứng nhẹ không ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hàng ngày. U xơ thường có xu hướng teo nhỏ sau thời kỳ mãn kinh và các triệu chứng sẽ tự giảm bớt hoặc biến mất hoàn toàn. Trong trường hợp này, các bác sĩ thường khuyên nên thăm khám hàng năm để theo dõi sự phát triển của khối u. Nhưng nếu các triệu chứng ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và không thể thụ thai, người bệnh cần được điều trị càng sớm càng tốt. (1)
Các dấu hiệu cần can thiệp bao gồm: (2)
Dựa vào tình trạng sức khỏe tổng thể, tuổi tác, mong muốn sinh con, kích thước, số lượng, vị trí u xơ và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Các phương pháp điều trị u xơ tử cung hiện nay bao gồm:
Điều trị nội khoa u xơ tử cung thường được chỉ định cho các trường hợp u xơ nhỏ, có triệu chứng nhẹ hoặc trung bình, đặc biệt khi bệnh nhân chưa muốn phẫu thuật. Các loại thuốc này thường nhắm vào hormone điều hòa chu kỳ kinh nguyệt để giảm triệu chứng chảy máu kinh nhiều và áp lực vùng chậu. Tuy thuốc không loại bỏ hoàn toàn u xơ nhưng có thể làm chúng co lại.
Các loại thuốc thường dùng bao gồm:
Các loại thuốc khác: Thuốc tránh thai liều thấp có thể giúp kiểm soát chảy máu kinh. Tuy nhiên, chúng không làm giảm kích thước u xơ tử cung. Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) có thể giúp giảm đau liên quan đến u xơ tử cung, nhưng không làm giảm chảy máu do u xơ tử cung gây ra. Lưu ý, NSAID không phải là thuốc nội tiết tố, bao gồm ibuprofen (advil, motrin IB) và naproxen natri (aleve). Bác sĩ cũng có thể đề nghị bạn uống vitamin và sắt nếu bạn bị rong kinh, thiếu máu.
Cách điều trị u xơ tử cung ít xâm lấn có thời gian phục hồi nhanh và ít biến chứng hơn so với phẫu thuật mở. Đây là phương pháp điều trị u xơ tử cung mới nhất và đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi.
Phẫu thuật là lựa chọn điều trị cuối cùng khi các phương pháp khác không hiệu quả hoặc khi khối u xơ quá lớn, gây biến chứng nghiêm trọng.
Điều trị u xơ tử cung có đau không phụ thuộc vào kích thước, vị trí, số lượng u xơ và phương pháp điều trị. Đối với điều trị nội khoa bằng thuốc, bệnh nhân thường không cảm thấy đau đớn, nhưng có thể gặp phải một số tác dụng phụ nhẹ như bốc hỏa hoặc thay đổi tâm trạng.
Các thủ thuật can thiệp ít xâm lấn như thuyên tắc động mạch tử cung, phá hủy u xơ tử cung bằng sóng cao tần hay siêu âm tập trung cường độ cao (HIFU) đều được thực hiện dưới tác dụng của thuốc gây tê hoặc gây mê. Do đó, người bệnh sẽ không cảm thấy đau trong quá trình thực hiện. Sau thủ thuật, bệnh nhân có thể cảm thấy đau nhẹ hoặc khó chịu ở vùng bụng dưới.
Phẫu thuật là phương pháp gây đau nhiều nhất. Bệnh nhân sẽ được gây mê toàn thân trong quá trình phẫu thuật và có thể cảm thấy đau tại vết mổ sau đó. Mức độ đau sẽ giảm dần theo thời gian và có thể được kiểm soát bằng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
Đối với tất cả các thủ thuật ngoại trừ cắt tử cung, những khối u nhỏ mà bác sĩ không phát hiện trong quá trình phẫu thuật có thể hình thành u xơ tử cung mới.
Để ngăn ngừa u xơ tử cung tái phát, người bệnh cần phải: (3)
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cơ thể phục hồi và cân bằng hormone. Người bệnh nên xây dựng chế độ ăn giàu vitamin, khoáng chất như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, phytoestrogen (đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành, hạt lanh, hạt vừng), protein nạc để hỗ trợ cân bằng nội tiết tố, giảm viêm, giảm nguy cơ u xơ tử cung phát triển. Bạn cần tránh ăn nhiều thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhiều dầu mỡ do nguy cơ làm tăng nồng độ estrogen và có nguy cơ thúc đẩy sự phát triển của u xơ.
Hoạt động thể chất thường xuyên cũng góp phần cân bằng nội tiết tố, cải thiện sức khỏe tổng thể và duy trì cân nặng khỏe mạnh. Mỗi ngày dành ít nhất 30 phút để tập luyện với các bài tập như chạy bộ, đi bộ nhanh, yoga, thái cực quyền, bơi lội, đạp xe. Bên cạnh đó, stress có thể gây mất cân bằng nội tiết tố, tạo điều kiện thuận lợi cho u xơ tử cung phát triển. Áp dụng các kỹ thuật giảm căng thẳng mạn tính như thiền, hít thở sâu, đọc sách, nghe nhạc nhẹ nhàng hoặc dành thời gian cho sở thích cá nhân sẽ giúp duy trì trạng thái tinh thần thoải mái.
Thăm khám phụ khoa định kỳ sau phẫu thuật cắt bỏ u xơ tử cung rất quan trọng. Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng sức khỏe, siêu âm để phát hiện sớm các khối u xơ mới. Việc tuân thủ nghiêm ngặt lịch tái khám còn giúp bác sĩ theo dõi khả năng phục hồi và can thiệp kịp thời nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào xuất hiện.
U xơ tử cung là tình trạng phổ biến mà nhiều người gặp phải trong cuộc sống. Nếu u xơ nhỏ và không gây ra bất kỳ triệu chứng nào thì không cần điều trị. Trong những trường hợp khác, u xơ có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như đau và chảy máu âm đạo nhiều. Sau khi điều trị u xơ tử cung, người bệnh cần phải tuân thủ nghiêm ngặt theo phác đồ điều trị bác sĩ, duy trì lối sống lành mạnh và thăm khám định kỳ để kiểm soát tình trạng bệnh, ngăn ngừa u xơ mới hình thành.