Nguyên do làn da đồi mồi ở người trẻ tuổi xuất hiện sớm?

Đồi mồi là những mảng nhỏ, phẳng, sẫm màu trên da, rất phổ biến ở người lớn trên 50 tuổi. Nhưng những người trẻ hơn cũng có thể gặp phải nếu tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Liệu có cách nào để phòng ngừa và điều trị đốm đồi mồi ở người trẻ tuổi không? Cùng ECO Pharma tìm hiểu ngay sau đây.

Nguyên nhân hình thành đồi mồi ở người trẻ

Da bị đồi mồi ở người trẻ là do các tế bào sắc tố hoạt động quá mức gây ra. Nhiều người trẻ hiện nay gặp phải tình trạng này do nhiều nguyên nhân khác nhau:

• Tiếp xúc với tia UV quá mức: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra đồi mồi ở người trẻ. Tia UV từ ánh nắng mặt trời kích thích sản sinh melanin quá mức, gây ra các đốm nâu trên da, đặc biệt là ở những vùng da không được bảo vệ như mặt, tay, cổ, vai và cánh tay.
• Lão hóa da sớm: Lão hóa da thường xuất hiện ở người lớn tuổi, nhưng với áp lực công việc, thiếu ngủ, căng thẳng kéo dài, hút thuốc lá và sử dụng rượu bia, chất kích thích có thể đẩy nhanh quá trình lão hóa. Điều này làm suy giảm khả năng sản sinh collagen và elastin khiến da dễ bị tổn thương, hình thành đồi mồi sớm hơn.
• Chế độ dinh dưỡng kém: Chế độ ăn thiếu hụt các vitamin và khoáng chất quan trọng như vitamin A, B, C, E, kẽm, selen làm da suy yếu, dễ bị tổn thương bởi các tác nhân bên ngoài, từ đó dễ xuất hiện các đốm nâu.
• Yếu tố di truyền và cơ địa: Nếu trong gia đình có người thân bị đồi mồi, khả năng bạn cũng sẽ gặp phải tình trạng này. Bên cạnh đó, người có cơ địa nhạy cảm với ánh nắng mặt trời và dễ bị tăng sắc tố da cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người khác.
• Sử dụng mỹ phẩm không an toàn: Các sản phẩm chăm sóc da kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, chứa corticoid hay thủy ngân có thể bào mòn da, da trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, dẫn đến tăng sắc tố và hình thành vết đồi mồi.
• Tác động từ môi trường: Môi trường ô nhiễm, khói bụi làm suy yếu hàng rào bảo vệ da, đẩy nhanh quá trình lão hóa và góp phần hình thành các đốm đồi mồi.

Dấu hiệu nhận biết sớm đồi mồi ở người trẻ tuổi

Đồi mồi có thể xuất hiện sớm ở người trẻ với những đặc điểm sau: (1)

• Đốm có hình dạng phẳng, bầu dục, thường có màu nâu nhạt đến nâu sẫm. Chúng có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc tập trung thành từng mảng lớn, tạo nên vẻ ngoài lốm đốm, không đều màu trên da.
• Kích thước đa dạng, từ nhỏ như hạt tàn nhang đến lớn hơn, khoảng 13 mm.
• Xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như mặt, lưng, vai, cánh tay và đặc biệt là mu bàn tay, mu bàn chân.

Đây là là những đốm sắc tố lành tính, không gây đau hay ngứa, chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ và thường không phải là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng. Nhưng nếu có sự thay đổi về kích thước, hình dạng, màu sắc hoặc gây ngứa, chảy máu, bạn nên đi khám da liễu ngay.

Phương pháp điều trị đồi mồi ở người trẻ hiệu quả

Đồi mồi ở người trẻ có thể được điều trị hiệu quả bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào mức độ và tình trạng da. Các phương pháp điều trị chủ yếu tập trung vào việc loại bỏ hoặc làm mờ sắc tố melanin ở lớp biểu bì da.

1. Điều trị tại nhà

Đối với các nốt đồi mồi mới xuất hiện và còn mờ, bạn có thể sử dụng sản phẩm chăm sóc da chứa thành phần vitamin C, niacinamide, alpha arbutin, glycolic axit, kojic axit. Những thành phần này có tác dụng làm sáng da, ức chế sản sinh melanin và bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV.

Ngoài ra, bạn cũng có thể áp dụng một số cách làm mờ đốm lão hóa bằng các nguyên liệu thiên nhiên tại nhà như nước cốt chanh, giấm táo, lô hội, khoai tây, dưa chuột, bơ, mật ong, sữa chua, nghệ, dầu dừa, hành tây.

Một số công thức mặt nạ dễ làm bạn có thể tham khảo như:

• Khoai tây: Khoai tây chứa enzyme catecholase, giúp làm sáng da tự nhiên. Cắt một lát khoai tây mỏng, đắp lên vùng da bị đồi mồi khoảng 15 – 20 phút rồi rửa sạch. Thực hiện 2 – 3 lần/tuần.
• Nước cốt chanh: Axit citric trong chanh có tác dụng tẩy tế bào chết nhẹ và làm sáng da. Pha loãng nước cốt chanh với nước theo tỉ lệ 1:1, dùng bông gòn thoa lên vùng da có đốm gan và để khoảng 10 phút, sau đó rửa sạch.
• Nghệ và mật ong: Nghệ chứa curcumin – chất chống oxy hóa mạnh, kết hợp với mật ong giúp làm dịu và dưỡng ẩm da. Trộn bột nghệ với mật ong theo tỉ lệ 1:1 để tạo thành hỗn hợp sệt, đắp lên vùng da khoảng 15 phút rồi rửa sạch.
• Giấm táo: Axit axetic trong giấm táo có thể giúp làm mờ sắc tố. Pha giấm táo với nước theo tỉ lệ 1:1, dùng tăm bông chấm lên nốt đồi mồi và để khô tự nhiên. Rửa sạch sau khoảng 10 – 15 phút.

2. Dùng thuốc bôi/viên uống hỗ trợ

Bác sĩ có thể kê đơn các loại kem bôi ngoài da chứa thành phần làm sáng da như retinoids (tretinoin), hydroquinone hoặc vitamin C để làm mờ đồi mồi theo thời gian. Tuy nhiên, cần sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ da liễu để tránh các tác dụng phụ như kích ứng, mẩn đỏ, khô da. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung một số loại dưỡng chất như L-cystine, glutathione, vitamin và khoáng chất qua viên uống hoặc chế độ ăn uống để tăng cường khả năng chống oxy hóa từ bên trong, ngăn ngừa hình thành các nốt đồi mồi mới.

3. Điều trị tại cơ sở y tế

Đối với các trường hợp nặng, các phương pháp thẩm mỹ y khoa sẽ mang lại hiệu quả rõ rệt hơn:

• Liệu pháp laser và IPL (Intense Pulsed Light): Sử dụng năng lượng ánh sáng với bước sóng phù hợp để phá hủy các tế bào sản sinh melanin mà không gây tổn thương bề mặt da. Liệu pháp này thường cần 2 – 3 buổi để đạt kết quả.
• Liệu pháp áp lạnh (Cryotherapy): Phương pháp này xử lý vết thâm nám, đồi mồi bằng cách dùng tăm bông thấm nitơ lỏng để đóng băng và phá hủy sắc tố dư thừa. Sau khi vùng da hồi phục, đốm sẽ mờ đi. Liệu pháp áp lạnh có thể gây kích ứng da tạm thời và nguy cơ để lại sẹo hoặc đổi màu da vĩnh viễn.
• Mài da (Dermabrasion): Dùng một bàn chải xoay tốc độ cao mài mòn lớp da trên cùng. Lớp da mới sẽ phát triển thay thế. Mài da có thể gây đỏ, sưng và đóng vảy tạm thời và cần thực hiện nhiều lần để có hiệu quả.
• Mài da vi điểm (Microdermabrasion): Đây là phương pháp ít xâm lấn hơn mài da, giúp làm mịn các đốm da nhẹ. Liệu trình cần được thực hiện nhiều lần trong vài tháng để đạt được kết quả tạm thời.
• Lột da hóa học: Bôi một dung dịch hóa học lên da để loại bỏ các lớp da trên cùng, thúc đẩy tái tạo da mới mịn màng hơn. Tác dụng phụ có thể bao gồm sẹo, nhiễm trùng hoặc thay đổi sắc tố da.

Chuyên khoa Da liễu – Thẩm mỹ da của Hệ thống Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh chuyên điều trị các bệnh về da, làm đẹp và chăm sóc da. Khách hàng được khám, điều trị trực tiếp bởi đội ngũ bác sĩ da liễu giàu kinh nghiệm, kết hợp với hệ thống máy móc hiện đại, nhập khẩu chính hãng và đạt tiêu chuẩn quốc tế. Dàn máy Laser Pico có thời lượng xung ngắn nhất ở mức 450 pico giây, Laser CO2 Fractional có bước sóng 10600nm, máy lăn kim Dr Pen A1, kim lăn ZGTS 192, đèn LED sinh học Celluma Pro giúp phá vỡ sắc tố melanin, giảm thiểu tổn thương trên da, tái tạo bề mặt da, làm đều màu và sáng da.

Biện pháp phòng ngừa và chăm sóc hạn chế đồi mồi ở người trẻ xuất hiện

Đồi mồi là tình trạng da liễu khó ngăn ngừa hoàn toàn, nhưng có thể làm giảm nguy cơ của nó bằng cách bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV và xây dựng lối sống khoa học. Bạn cần sử dụng kem chống nắng phổ rộng với chỉ số SPF từ 50 trở lên mỗi ngày, ngay cả khi trời râm mát; thoa lại kem sau mỗi hai giờ hoặc thường xuyên hơn nếu hoạt động ngoài trời, bơi lội hoặc đổ mồ hôi; hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong khoảng thời gian cường độ tia UV cao nhất từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều; mặc quần áo chống nắng, đội mũ rộng vành và đeo kính râm để tăng cường bảo vệ da.

Bên cạnh các biện pháp bảo vệ bên ngoài, bạn cũng nên xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, tăng cường bổ sung nhiều trái cây, rau củ và thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như vitamin A, C, E, omega-3, kẽm, selen. Hơn nữa, thiết lập quy trình chăm sóc da khoa học, bao gồm làm sạch da đúng cách, dưỡng ẩm đầy đủ và sử dụng các sản phẩm chứa vitamin C, niacinamide hoặc các chất chống oxy hóa khác, tránh các sản phẩm lột tẩy mạnh, không rõ nguồn gốc. Đặc biệt là cần ngủ đủ giấc, uống đủ nước để da có thời gian tái tạo và duy trì độ ẩm; hạn chế căng thẳng kéo dài; tránh uống rượu bia, hút thuốc lá vì chúng đẩy nhanh quá trình lão hóa da.

Tóm lại, đây là những thay đổi vô hại trên da, không gây đau đớn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, sự xuất hiện của chúng có thể gây ra một số căng thẳng về mặt cảm xúc, thậm chí là lo ngại về ung thư da. Đồi mồi ở người trẻ có thể cải thiện bằng cách tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, xây dựng lối sống khoa học và chăm sóc da đúng cách. Các liệu pháp làm sáng da đem đến hiệu quả, nhưng có thể phải mất tới vài tháng. Bạn có thể giảm nguy cơ đốm tái phát sau điều trị bằng cách bảo vệ da khỏi tia UV.