Rezdiffra (thuốc trị gan nhiễm mỡ NASH đầu tiên): Tác dụng, lưu ý

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) gần đây đã phê duyệt thuốc Rezdiffra – thuốc điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu không xơ gan hoặc xơ gan cho người bệnh ở mức độ trung bình đến nặng. Cùng ECO Pharma tìm hiểu tác dụng của thuốc Rezdiffra và những chú ý quan trọng khi sử dụng qua bài viết sau đây.

Rezdiffra là thuốc gì?

Rezdiffra là thuốc kê đơn được sử dụng cùng với chế độ ăn uống và tập thể dục để điều trị cho người lớn mắc bệnh viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH) có sẹo gan từ mức độ trung bình đến nặng, có hoặc không có xơ gan. Thuốc Rezdiffra được nghiên cứu và phát triển bởi công ty dược phẩm sinh học Madrigal Pharmaceuticals có trụ sở tại Mỹ.

Vào ngày 14/03/2024, FDA đã phê duyệt thuốc Rezdiffra. Đây là thuốc kê đơn được dùng để điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu đầu tiên. Sự chấp thuận này mở ra một tương lai mới trong điều trị bệnh lý về gan vốn chưa có phương pháp điều trị trực tiếp nào.

NASH là dạng của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) mà trong đó người bệnh đang bị viêm gan và tổn thương gan, bên cạnh sự tích tụ mỡ trong gan. Viêm và tổn thương gan do NASH có thể gây ra xơ hóa, hay còn gọi là sẹo gan. NASH có thể dẫn đến xơ gan, trong đó gan bị sẹo và tổn thương vĩnh viễn. Xơ gan có thể dẫn đến ung thư gan. Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu đang trở thành vấn đề y tế đáng chú ý khi có khoảng 3% – 5% dân số trên toàn cầu đang mắc bệnh. (1)

Bệnh thường tiến triển chậm với ít triệu chứng rõ ràng hoặc không có triệu chứng nào khiến NASH trở thành một bệnh phần lớn chưa được nhận diện, chẩn đoán kém và chưa có phương pháp điều trị rõ ràng. Do đó, sự ra đời của thuốc Rezdiffra đánh dấu sự tiến bộ trong công nghệ sinh học của thế giới, mở ra hy vọng điều trị cho đối tượng bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do rượu này.

Thành phần Rezdiffra

Mỗi một viên nén thuốc Rezdiffra có chứa:

• Hoạt chất chính – Resmetirom, là một chất chủ vận thụ thể hormone tuyến giáp – beta (THR-beta). Hoạt chất này hoạt động bằng cách kích thích thụ thể này, từ đó làm giảm mức triglyceride trong gan. Mức lipid cao trong gan có liên quan đến NASH và các triệu chứng như viêm gan, xơ hóa và xơ gan. (2)
• Tá dược vừa đủ gồm: Silica keo, croscarmellose sodium, magnesium stearate, mannitol và cellulose vi tinh thể.

Viên thuốc được bào chế dưới dạng viên nén bao phim hình bầu dục với ba hàm lượng khác nhau:

• 60mg: Viên nén hình bầu dục màu trắng, có màng bao phim, khắc “P60” trên một mặt và trơn ở mặt còn lại.
• 80mg: Viên nén hình bầu dục màu vàng, có màng bao phim, khắc “P80” trên một mặt và trơn ở mặt còn lại.
• 100mg: Viên nén hình bầu dục từ màu be đến hồng, có màng bao phim, khắc “P100” trên một mặt và trơn ở mặt còn lại.

Tác dụng của Rezdiffra

1. Chỉ định (Indication)

Thuốc Rezdiffra được chỉ định dùng kết hợp với chế độ ăn kiêng và luyện tập để điều trị cho người lớn mắc viêm gan nhiễm mỡ không do rượu không xơ gan hoặc với xơ hóa gan mức độ từ trung bình đến nặng (phù hợp với xơ hóa gan giai đoạn F2 đến F3).

2. Dược lực học

• Hàm lượng mỡ gan: Resmetirom làm giảm hàm lượng mỡ gan được đo lường bằng phương pháp cộng hưởng từ hình ảnh – tỷ trọng protein (MRI-PDFF) hoặc tham số suy giảm được kiểm soát FibroScan (CAP). Sự giảm hàm lượng mỡ gan theo MRI-PDFF được quan sát sau 16 tuần (đợt đánh giá đầu tiên) và 52 tuần điều trị. Sự giảm hàm lượng mỡ gan theo CAP được ghi nhận sau 52 tuần điều trị.
• Tiền hormone FT4: Sự giảm nồng độ tiền hormone FT4 do Resmetirom đã được quan sát trong đợt đánh giá đầu tiên sau 4 tuần điều trị. Cách giảm tương tự của FT4 cũng được ghi nhận trong suốt quá trình điều trị.
• Globulin gắn kết hormone sinh dục (SHBG): Sự tăng nồng độ globulin gắn kết hormone sinh dục (SHBG) do Resmetirom đã được quan sát trong đợt đánh giá đầu tiên sau 4 tuần điều trị và tiếp tục tăng trong suốt quá trình điều trị. Ý nghĩa lâm sàng của sự thay đổi này chưa được biết rõ.
• Điện sinh lý tim: Với liều lượng gấp đôi liều khuyến cáo tối đa, thuốc Rezdiffra không làm kéo dài khoảng QT đến mức có ý nghĩa lâm sàng.

3. Dược động học

Dược động học của thuốc Rezdiffra như sau:

• Hấp thu: Thời gian trung bình để đạt được nồng độ tối đa trong huyết tương (Tmax) của resmetirom là khoảng 4 giờ sau khi dùng nhiều liều hàng ngày resmetirom 80mg hoặc 100mg. Không quan sát thấy sự khác biệt đáng kể về dược động học của resmetirom sau khi dùng với bữa ăn giàu chất béo (khoảng 150, 250 và 500 – 600 calo từ protein, carbohydrate và chất béo, tương ứng). Việc dùng đồng thời thức ăn dẫn đến giảm 33% Cmax, giảm 11% AUC và chậm trung bình Tmax khoảng 2 giờ so với khi đói.
• Phân bố: Thể tích phân bố biểu kiến của resmetirom (Vd/F) ở trạng thái ổn định là 68 (227%) L. Resmetirom gắn kết với protein hơn 99%.
• Chuyển hóa: Resmetirom được chuyển hóa bởi CYP2C8 và không được chuyển hóa bởi các enzym CYP khác in vitro. MGL-3623 là chất chuyển hóa chính với hiệu lực đối với THR-β thấp hơn 28 lần so với resmetirom. MGL-3623 chiếm từ 33% đến 51% AUC của resmetirom ở trạng thái ổn định sau khi dùng 100 mg một lần mỗi ngày.
• Thải trừ: Sau khi dùng đường uống liều 100mg resmetirom có gắn phóng xạ, khoảng 67% tổng liều phóng xạ được thu hồi trong phân, chủ yếu dưới dạng chất chuyển hóa và 24% tổng liều phóng xạ được thu hồi trong nước tiểu. Resmetirom không thay đổi được phát hiện trong phân và chiếm 1% liều thu hồi trong nước tiểu. Chất chuyển hóa MGL-3623 chiếm 3,3% và 16% liều thu hồi trong phân và nước tiểu, tương ứng. Chất chuyển hóa axit oxalic được quan sát thấy trong huyết tương nhưng không trong nước tiểu. Thời gian bán thải trung bình cuối cùng của resmetirom trong huyết tương (t½) là 4,5 giờ và thanh thải biểu kiến ở trạng thái ổn định (CL/F) là 17,5 (56,3%) L/h.

Dược động lực ở những đối tượng đặc biệt khác:

• Cân nặng cơ thể: Không quan sát thấy sự khác biệt đáng kể về phơi nhiễm resmetirom với liều lượng dựa trên cân nặng được khuyến nghị. Tuy nhiên, CL/F và Vd/F của resmetirom tăng theo trọng lượng cơ thể dẫn đến phơi nhiễm hoạt chất resmetirom thấp hơn ở bệnh nhân có trọng lượng cơ thể cao hơn so với bệnh nhân có trọng lượng thấp hơn khi dùng cùng một liều.
• Bệnh nhân suy gan: Sau khi dùng REZDIFFRA 80mg một lần mỗi ngày lặp lại trong 6 ngày, AUC của resmetirom cao hơn 1,3 lần, 2,7 lần và 19 lần ở bệnh nhân suy gan nhẹ, trung bình và nặng (Child-Pugh A, B và C), tương ứng so với đối tượng có chức năng gan bình thường. Cmax của resmetirom cao hơn 1,2 lần, 1,7 lần và 8,1 lần ở bệnh nhân suy gan nhẹ, trung bình và nặng, tương ứng so với đối tượng có chức năng gan bình thường. Trong cùng nghiên cứu này, AUCtau của MGL-3623 cao hơn 1,3 lần, 2 lần và 5,8 lần ở bệnh nhân suy gan nhẹ, trung bình và nặng, tương ứng so với đối tượng có chức năng gan bình thường.

Xem thêm: Thuốc Darleucin điều trị xơ gan mất bù

Liều lượng và cách dùng Rezdiffra

1. Cách dùng

Dùng qua đường uống, 1 lần/ngày. Có thể dùng thuốc Rezdiffra kèm hoặc không kèm với thức ăn.

2. Liều dùng

Liều dùng REZDIFFRA được khuyến cáo dựa trên cân nặng thực tế của bệnh nhân. Đối với bệnh nhân có cân nặng:

• <100kg, liều khuyến cáo là 80mg uống một lần mỗi ngày.
• ≥100kg, liều khuyến cáo là 100mg uống một lần mỗi ngày.

Không khuyến cáo sử dụng đồng thời thuốc Rezdiffra với các thuốc ức chế mạnh CYP2C8 (ví dụ như gemfibrozil). Nếu sử dụng thuốc Rezdiffra đồng thời với thuốc ức chế vừa phải CYP2C8 (ví dụ như clopidogrel) bác sĩ sẽ chỉ định giảm liều thuốc Rezdiffra  như sau:

• <100kg, giảm liều thuốc Rezdiffra xuống 60mg mỗi ngày.
• ≥100kg, giảm liều thuốc Rezdiffra xuống 80mg mỗi ngày.

3. Quá liều

Trong trường sử dụng quá liều thuốc Rezdiffra, bạn cần theo dõi biểu hiện của cơ thể và nhanh chóng đến bệnh viện để xử lý. Tuyệt đối không tự ý tăng liều hoặc thay đổi liều dùng thuốc Rezdiffra đã được chỉ định bởi bác sĩ.

4. Quên liều

Nếu bạn quên một liều thuốc Rezdiffra, bạn cần uống ngay khi nhớ ra. Nếu sắp đến giờ uống liều tiếp theo, bạn nên bỏ qua liều đã quên và uống liều tiếp theo vào thời gian quy định. Nếu bạn không chắc chắn về việc có nên bỏ qua liều đã quên hay không, bạn nên nói chuyện với bác sĩ phụ trách điều trị.

Lưu ý/Thận trọng khi dùng Rezdiffra

1. Chống chỉ định

Thuốc Rezdiffra chống chỉ định với người bị dị ứng với hoạt chất resmetirom hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.

Người đang gặp các vấn đề khác về gan ngoài NASH cần thận trọng trước khi sử dụng thuốc Rezdiffra.

2. Thận trọng khi sử dụng

Một số vấn đề mà người bệnh cần chú ý và thận trọng khi sử dụng thuốc Rezdiffra:

• Có thể gây độc cho gan, bác sĩ sẽ theo dõi sự tăng men gan và sự phát triển của các tác dụng phụ liên quan đến gan. Không nên sử dụng cho những người bị bệnh gan từ trung bình đến nặng (Phân loại Child-Pugh B hoặc C).
• Các tác dụng phụ liên quan đến túi mật, chẳng hạn như sỏi mật và viêm túi mật có liên quan với Rezdiffra. Bác sĩ của bạn sẽ theo dõi bạn về những vấn đề này và có thể tiến hành các xét nghiệm chẩn đoán bổ sung nếu cần thiết.
• Chưa biết liệu Rezdiffra có an toàn và hiệu quả cho trẻ em dưới 18 tuổi hay không.

Ngoài ra, trước khi sử dụng thuốc Rezdiffra, người bệnh cần thông báo cho bác sĩ nếu đang sử dụng các thuốc theo toa, thuốc không kê đơn, vitamin và thực phẩm chức năng. Việc này nhằm tránh nguy cơ gặp các tác dụng phụ và tương tác thuốc không mong muốn, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của Rezdiffra.

3. Khả năng vận hành máy móc và điều khiển xe

Chưa ghi nhận ảnh hưởng đến khả năng vận hành máy móc và lái xe khi người bệnh dùng thuốc Rezdiffra.

4. Giai đoạn đang mang thai và cho con bú

Chưa biết chính xác tác động của thuốc Rezdiffra có ảnh hưởng đến thai kỳ hoặc gây hại cho thai nhi. Tuy nhiên, dựa trên dữ liệu động vật với liều dùng 3,5 lần so với liều tối đa khuyến cáo cho thấy có nguy cơ ảnh hưởng đến thai nhi. Nếu bạn đang mang thai hoặc có kế hoạch mang thai, bạn nên thông báo cho bác sĩ. (3)

Đối với phụ nữ đang cho con bú, Rezdiffra (resmetirom) chưa được biết có đi vào sữa mẹ hay không. Bạn nên thông báo cho bác sĩ để được tư vấn về việc dùng Rezdiffra hay không trong khoảng thời gian cho con bú.

Tác dụng phụ của Rezdiffra

Tác dụng phụ phổ biến: (4)

• Tiêu chảy
• Đau bụng, táo bón
• Buồn nôn, nôn mửa
• Chóng mặt
• Ngứa ngáy.

Tác dụng phụ ít gặp:

• Tiêu hóa: Sỏi mật, viêm túi mật cấp tính, viêm tụy tắc nghẽn (sỏi mật), đầy hơi, phân bất thường, rối loạn vị giác.
• Da: Mề đay, phát ban, đỏ da.
• Tim mạch: Rối loạn nhịp tim, hồi hộp.
• Gan: Nhiễm độc gan.
• Tiết niệu: Chảy máu tử cung bất thường.
• Phản ứng quá mẫn.
• Chuyển hóa: Hạ đường huyết.
• Cơ xương: Bệnh gân.
• Hệ thần kinh: Trầm cảm.
• Cảm giác thèm ăn.

Tác dụng phụ nghiêm trọng:

• Tổn thương gan: Ngừng sử dụng Rezdiffra và nhanh chóng gặp bác sĩ nếu bạn có những dấu hiệu, triệu chứng mệt mỏi, sốt, đau hoặc nhạy cảm ở vùng trên giữa hoặc phía trên bên phải của bụng, buồn nôn, phát ban, nôn, mắt hoặc da chuyển sang màu vàng (vàng da).
• Vấn đề về túi mật: Các vấn đề về túi mật như sỏi mật, viêm túi mật hoặc viêm tụy do sỏi mật có thể xảy ra với NASH và có thể xảy ra nếu bạn sử dụng Rezdiffra. Người bệnh nhanh chóng gặp bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào của các tình trạng này như buồn nôn, sốt hoặc đau bụng nghiêm trọng và không thuyên giảm. Cơn đau có thể cảm nhận từ bụng ra lưng và có thể xảy ra có hoặc không kèm theo nôn.

Tương tác thuốc Rezdiffra

Thuốc Rezdiffra xảy ra tương tác với một số thuốc nếu sử dụng đồng thời như:

• Các chất ức chế CYP2C8 mạnh như gemfibrozil nhằm giảm triglyceride. Không khuyến cáo sử dụng đồng thời.
• Các chất ức chế CYP2C8 vừa như clopidogrel để làm loãng máu. Lúc này người bệnh cần giảm liều thuốc Rezdiffra.
• Các chất ức chế OATP1B1 và OATP1B3 như cyclosporine để ức chế hệ miễn dịch. Không khuyến cáo sử dụng đồng thời.
• Các loại thuốc statin như atorvastatin, fluvastatin, lovastatin, pitavastatin, pravastatin, rosuvastatin và simvastatin nhằm giảm cholesterol. Trong trường hợp này, người bệnh cần hạn chế liều thuốc statin.
• Các chất nền CYP2C8 như loperamide, montelukast hoặc paclitaxel vì có thể làm tăng nguy cơ tác dụng phụ.

Hiện tại, không có thông tin về việc rượu tương tác với Rezdiffra. Tuy nhiên, bác sĩ có thể khuyên nên tránh rượu trong thời gian sử dụng Rezdiffra. Điều này là do Rezdiffra điều trị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Trong NASH, sự tích tụ chất béo trong gan gây tổn thương và viêm gan. Việc tiêu thụ rượu có thể làm tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn.

Bảo quản Rezdiffra

Ngoài việc sử dụng đúng cách, việc bảo quản thuốc Rezdiffra đúng cách là rất quan trọng để duy trì hiệu quả và không làm gián đoạn quá trình điều trị. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng:

• Cất thuốc ở nơi ngoài tầm với của trẻ em và thú cưng đảm bảo an toàn cho chúng. Bạn nên cất ở những nơi cao, khó tiếp cận như trong hộp y tế có khóa hoặc tủ thuốc.
• Thuốc nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh xa các khu vực ẩm ướt để ngăn ngừa sự phát triển của nấm mốc, vì nấm có thể làm giảm hiệu quả của thuốc và tạo ra nguy cơ ngộ độc.
• Nhiệt độ lý tưởng để bảo quản thuốc là từ 20°C – 25°C. Tránh để thuốc ở nơi có nhiệt độ cao để duy trì tính ổn định. Đồng thời, cần hạn chế tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời, vì ánh sáng có thể làm giảm hiệu lực của thuốc.
• Kiểm tra hạn sử dụng thường xuyên trong quá trình điều trị bằng thuốc Rezdiffra. Nếu thuốc đã hết hạn, người bệnh cần bỏ chúng và đến các nhà thuốc mua thuốc kèm với toa thuốc được bác sĩ điều trị chỉ định.

Câu hỏi thường gặp

1. Mua thuốc Rezdiffra ở đâu?

Hiện tại, thuốc Rezdiffra chưa được thông báo chính thức có mặt trên thị trường Việt Nam.

2. Có được tự sử dụng thuốc Rezdiffra hay theo kê toa của bác sĩ?

Thuốc Rezdiffra (Resmetirom) được dán nhãn “Rx”. Đây là nhãn thông tin thuốc kê đơn và cần có chỉ định của bác sĩ mới được sử dụng. Người bệnh chỉ có thể mua thuốc tại các nhà thuốc khi có toa kê đơn của bác sĩ. Do đó, người bệnh chỉ được dùng thuốc khi đã được thăm khám, chẩn đoán và chỉ định sử dụng của bác sĩ.

Thuốc Rezdiffra là loại thuốc điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu đầu tiên trên thế giới được công nhận. Đây là thuốc kê đơn cần kết hợp với chế độ dinh dưỡng khoa học và tập luyện thể dục điều độ.