Tiền mãn kinh, giai đoạn chuyển tiếp tự nhiên trong cuộc đời người phụ nữ, thường bắt đầu ở độ tuổi 40. Tuy nhiên, trường hợp trẻ tuổi hơn phải đối mặt với tiền mãn kinh, gây ra không ít lo lắng và thắc mắc. Hãy cùng ECO Pharma tìm hiểu tiền mãn kinh sớm có ảnh hưởng gì không trong bài viết sau.
Tiền mãn kinh là quá trình cơ thể người phụ nữ thay đổi chuyển tiếp đến mãn kinh (thời điểm ngừng kinh nguyệt vĩnh viễn). Thông thường, tiền mãn kinh bắt đầu ở độ tuổi 40, trong khi đó tiền mãn kinh sớm có thể bắt đầu vào cuối tuổi 30. Thời gian tiền mãn kinh kéo dài bao lâu khác nhau ở từng người, nhưng thông thường là từ 2 đến 8 năm. (1)
Một số tình trạng y tế hoặc thủ thuật gây ra mãn kinh sớm. Nếu không có nguyên nhân y tế hoặc phẫu thuật nào gây ra mãn kinh sớm thì nó được gọi là suy buồng trứng nguyên phát. Đây là một tình trạng hiếm gặp khi buồng trứng ngừng hoạt động trước tuổi 40. Suy buồng trứng nguyên phát gây ra kinh nguyệt không đều và thường dẫn đến vô sinh. (2)
Tiền mãn kinh sớm có thể khiến các tình trạng như loãng xương, bệnh tim mạch và nhiều vấn đề sức khỏe khác đến sớm hơn trong cuộc đời, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, khả năng sinh sản và sức khỏe tâm lý, cụ thể sau đây.
Phụ nữ tiền mãn kinh thường bị loãng xương do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, đặc biệt là sự giảm sút hormone estrogen. Estrogen đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương, và khi mức độ hormone này giảm, quá trình mất xương diễn ra nhanh hơn. Ngoài ra, các yếu tố như sinh hoạt, di truyền và chế độ dinh dưỡng cũng góp phần vào nguy cơ loãng xương.
Mức estrogen suy giảm trong thời kỳ tiền mãn kinh có liên quan đến nhiều vấn đề tim mạch ở phụ nữ. Hormone này có tác dụng bảo vệ tim, kiểm soát mức cholesterol, giữ mạch máu khỏe mạnh và giảm nguy cơ tích tụ mỡ trong động mạch. Nếu mức estrogen giảm, chất béo có thể tích tụ trong động mạch khiến chúng trở nên hẹp hơn. Điều này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ. (3)
Đây là một nhóm các tình trạng như rối loạn chuyển hóa glucose, huyết áp cao, béo phì, LDL cholesterol và triglyceride tăng, HDL cholesterol giảm. Những điều này làm tăng cao nguy cơ xơ vữa động mạch và nhiều vấn đề sức khỏe khác. Hội chứng rối loạn chuyển hóa thường gặp ở phụ nữ sau mãn kinh hơn là phụ nữ tiền mãn kinh. (4)
Tỷ lệ mắc chứng rối loạn giấc ngủ dao động từ 16% đến 47% trong giai đoạn tiền mãn kinh và tăng lên 35% đến 60% trong thời kỳ mãn kinh. Thức dậy sớm, khó chìm vào giấc ngủ và thức giấc giữa đêm là những dấu hiệu đặc trưng của chứng rối loạn giấc ngủ trong thời kỳ chuyển tiếp mãn kinh. Cả estrogen và progesterone đều có liên quan đến giấc ngủ. Vì thế, sự biến động nội tiết tố là một trong những nguyên nhân chính gây rối loạn giấc ngủ trong thời kỳ tiền mãn kinh.
Phụ nữ có nguy cơ mắc chứng trầm cảm cao hơn 40% trong thời kỳ tiền mãn kinh. Điều này xảy ra do sự thiếu hụt estrogen khiến chất dẫn truyền thần kinh serotonin suy giảm, dẫn đến thay đổi tâm trạng hoặc trầm cảm, dễ cáu gắt. Ngoài ra, những yếu tố trong cuộc sống như sự nghiệp thay đổi, ba mẹ già yếu, các mối quan hệ xã hội cũng góp phần làm tăng nguy cơ trầm cảm ở phụ nữ trong giai đoạn này.
>>> Xem thêm: Trầm cảm có mấy giai đoạn? Phân loại theo cấp độ thế nào?
Trong thời kỳ tiền mãn kinh, khi nồng độ estrogen bắt đầu suy giảm, nhiều phụ nữ thấy mình ngày càng hay quên, khó tập trung hơn. Estrogen đóng một vai trò thiết yếu trong sự hoạt động của não bộ. Lượng estrogen thấp có thể dẫn đến hiệu suất hoạt động của não thấp hơn, bao gồm cả chứng giảm trí nhớ tiền mãn kinh. Phụ nữ trong giai đoạn này có thể gặp các biểu hiện như quên mất vừa nói gì, để đồ ở đâu, hoặc không nhớ tên một người vừa mới gặp; Khó giữ sự chú ý vào một việc gì đó, dễ bị phân tâm bởi những tác động bên ngoài.
Nồng độ estrogen và testosterone suy giảm dẫn đến những thay đổi tiêu cực trong cơ thể và ham muốn tình dục của phụ nữ. Nữ giới trong giai đoạn tiền mãn kinh có thể nhận thấy mình không dễ bị kích thích, ít nhạy cảm hơn khi chạm vào và vuốt ve. Điều đó có thể dẫn đến giảm hứng thú hơn với tình dục. Ngoài ra, nồng độ estrogen thấp hơn có thể khiến lượng máu cung cấp cho âm đạo giảm, ảnh hưởng đến chất bôi trơn âm đạo, khiến âm đạo quá khô để quan hệ tình dục. Bên cạnh đó, những vấn đề như bốc hỏa, rối loạn giấc ngủ, trầm cảm cũng góp phần làm suy giảm ham muốn ở phụ nữ tiền mãn kinh.
Tiền mãn kinh sớm có ảnh hưởng gì không? Sự suy giảm nồng độ estrogen có thể gây teo âm đạo, làm cho thành âm đạo mỏng hơn, kém đàn hồi và khô hơn. Những điều này có thể khiến quan hệ tình dục thâm nhập đau đớn hơn.
Như đã trình bày, những tình trạng như trầm cảm, giảm ham muốn tình dục, khô hạn, đau rát khi quan hệ, suy giảm chất lượng trứng, thay đổi chu kỳ kinh nguyệt,… đều tác động xấu đến khả năng sinh sản, khiến phụ nữ tiền mãn kinh khó có con hơn. Ngoài ra, tuổi tác cao hơn thường đi kèm với các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác như huyết áp cao, tiểu đường, tim mạch cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng mang thai và duy trì thai kỳ khỏe mạnh.
Tuy nhiên, phụ nữ trong giai đoạn này vẫn có khả năng sinh con. Điều quan trọng là cần tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu muốn có con và khám sức khỏe thai kỳ đều đặn theo lịch hẹn.
>>> Xem thêm: Khô âm đạo khi quan hệ phải làm sao? Nguyên nhân rát do đâu?
Tiền mãn kinh sớm có ảnh hưởng gì không, làm sao để giai đoạn này đến chậm hơn? Phụ nữ cần kết hợp ăn uống dinh dưỡng, tập luyện đều đặn, tránh các chất kích thích,… để kéo dài thanh xuân, trì hoãn tiền mãn kinh.
Chế độ ăn uống sau làm chậm tiền mãn kinh và cũng giúp phụ nữ đã bước vào giai đoạn này hỗ trợ điều hòa hormone, cải thiện tâm trạng và sức khỏe tổng thể:
Ngoài ra, việc uống đủ 2 lít nước mỗi ngày rất quan trọng trong việc cân bằng hormone, điều hòa nhiệt độ, góp phần ngăn chặn tiền mãn kinh đến sớm.
Tập thể dục thường xuyên giúp giảm căng thẳng, duy trì cân nặng hợp lý, giảm mất cơ và tác động tích cực đến sự cân bằng nội tiết tố, từ đó ngăn chặn tiền mãn kinh đến sớm. Phụ nữ nên vận động cơ thể bằng các bài tập phù hợp với thể trạng sức khỏe và duy trì tập luyện đều đặn.
Hút thuốc làm thay đổi nồng độ estrogen và hormone kích thích tạo nang trứng (FSH), gây tổn thương noãn bào, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe sinh sản, thúc đẩy tiền mãn kinh đến sớm. Không chỉ thế, thuốc lá còn gây suy giảm dự trữ buồng trứng và lão hóa buồng trứng sớm hơn từ 1 – 4 năm.
Bên cạnh đó rượu bia cũng là chất kích thích phổ biến khác gây nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe sinh sản phụ nữ. Uống rượu nhiều sẽ làm tuyến yên suy yếu dẫn đến trứng không rụng, khiến nội mạc tử cung phát triển bất thường, rối loạn kinh nguyệt,… Vì thế, phụ nữ cần tránh rượu bia, thuốc lá để tiền mãn kinh không đến sớm và bảo vệ sức khỏe sinh sản của bản thân.
Căng thẳng kéo dài có thể gây ra sự mất cân bằng hormone trong cơ thể, bao gồm cả hormone sinh dục nữ như estrogen và progesterone. Sự xáo trộn này có thể làm tăng nguy cơ các triệu chứng tiền mãn kinh xuất hiện sớm hơn. Phụ nữ thường xuyên căng thẳng có xu hướng có những thói quen không lành mạnh như ăn uống thất thường, thiếu ngủ, ít vận động. Những yếu tố này cũng góp phần làm suy giảm chức năng buồng trứng và đẩy nhanh quá trình tiền mãn kinh. Vì thế, nữ giới nên đọc sách, nghe nhạc, vẽ tranh, làm vườn để thư giãn và quên đi những căng thẳng.
Có rất nhiều thực phẩm bổ sung estrogen bạn có thể ăn mỗi ngày như hạt lanh, đậu nành, hạt vừng, súp lơ, dâu tây, quả đào, tỏi. Một điều quan trọng không kém để ngăn chặn tình trạng tiền mãn kinh đến sớm, bạn cần bổ sung tinh chất thiên nhiên Lepidium Meyenii để hỗ trợ duy trì hoạt động của hệ trục não bộ – tuyến yên – buồng trứng, từ đó cân bằng bộ ba hormone estrogen, progesterone và testosterone.
Thăm khám định kỳ giúp bác sĩ có thể đánh giá các yếu tố nguy cơ cá nhân, chẳng hạn như tiền sử gia đình, các bệnh lý hoặc các thói quen sinh hoạt (hút thuốc lá, chế độ ăn uống không lành mạnh). Từ đó, bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên giúp ngăn chặn tiền mãn kinh đến sớm một cách phù hợp. Bên cạnh đó, thăm khám cũng giúp theo dõi sát sao các thay đổi trong cơ thể, đặc biệt là chu kỳ kinh nguyệt, các triệu chứng như bốc hỏa, rối loạn giấc ngủ, thay đổi tâm trạng. Những dấu hiệu này có thể là dấu hiệu ban đầu của tiền mãn kinh sớm hoặc các vấn đề sức khỏe khác cần được can thiệp kịp thời.
Tiền mãn kinh đến sớm gây ra nhiều lo lắng cho phụ nữ cùng nhiều thắc mắc thường gặp như sau.
Tiền mãn kinh là giai đoạn tất yếu mà phụ nữ phải trải qua. Trong trường hợp tiền mãn kinh sớm gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống, bạn nên thăm khám để được bác sĩ kiểm tra, hướng dẫn biện pháp cải thiện phù hợp. Thông thường bác sĩ sẽ hướng dẫn cách thay đổi lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng khoa học, tập luyện điều độ, nghỉ ngơi hợp lý,… Chỉ những trường hợp thực sự cần thiết mới cân nhắc đến phương án sử dụng liệu pháp hormone thay thế để điều trị.
Tiền mãn kinh sớm tuy không nguy hiểm tính mạng ngay lập tức, nhưng nếu không can thiệp kịp thời các triệu chứng có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến tiền mãn kinh sớm, việc thăm khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị là rất quan trọng.
Phụ nữ nên ăn nhiều thực phẩm giàu phytoestrogen để hỗ trợ nội tiết khi bị tiền mãn kinh sớm. Đây là hợp chất thực vật có thể bắt chước estrogen trong cơ thể, giúp làm giảm một số triệu chứng của sự thay đổi nội tiết tố. Thực phẩm giàu phytoestrogen bao gồm đậu nành, hạt lanh, hạt vừng, đậu lăng, đậu gà và quả mọng.
Bài viết đã giải đáp thắc mắc tiền mãn kinh sớm có ảnh hưởng gì không?. Từ những thay đổi về thể chất như bốc hỏa, rối loạn giấc ngủ, đến những ảnh hưởng về tinh thần như lo âu, cáu gắt đều ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Phụ nữ cần xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, giảm stress và duy trì cân nặng hợp lý để nâng cao sức khỏe tổng thể, góp phần ngăn chặn tiền mãn kinh đến sớm hơn bình thường.
