Có nhiều cách trị mất ngủ cho người trẻ. Nhưng một số phương pháp có thể phù hợp với đa số hơn vì tiện lợi và dễ thực hiện tại nhà, chẳng hạn như tập thể dục hàng ngày, kiểm soát căng thẳng, thuốc, thực phẩm bổ sung và xông tinh dầu.
Mất ngủ ở người trẻ tuổi là vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống. Theo một nghiên cứu từ Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, thanh niên ngủ dưới 6 giờ hoặc ngủ trung bình 6 – 7 giờ có sức khỏe kém hơn những người ngủ từ 7 – 8 giờ.
Để biết cách trị mất ngủ cho người trẻ, bạn cần hiểu rõ mất ngủ là một chứng rối loạn giấc ngủ phổ biến ảnh hưởng đến nhiều người trẻ tuổi hiện nay. Điều này tác động tiêu cực đến thể chất và tinh thần như tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường, trầm cảm và có ý định tự tử.
Mất ngủ có thể bắt nguồn từ các nguyên nhân khác nhau như:
Người trẻ thường phải đối mặt với áp lực và căng thẳng cao từ trường học, công việc hoặc gia đình. Điều này khiến họ lo lắng, mệt mỏi, gây cản trở khả năng chìm vào giấc ngủ hoặc duy trì giấc ngủ ổn định. Một nghiên cứu ở Mỹ cho thấy rằng có 57% sinh viên đại học gặp phải chứng mất ngủ do căng thẳng về học tập.
Thói quen ăn uống không lành mạnh là một trong những nguyên nhân phổ biến gây mất ngủ ở người trẻ tuổi như:
Ăn quá nhiều làm hệ tiêu hóa phải làm việc quá sức dẫn đến khó tiêu, đầy bụng, ợ chua. Những triệu chứng này có thể khiến người trẻ cảm thấy khó chịu, mệt mỏi, khó ngủ. Ăn quá muộn, đặc biệt là trước khi đi ngủ, dạ dày phải hoạt động trong khi cơ thể đang nghỉ ngơi gây trào ngược axit dạ dày dẫn đến khó ngủ, thức giấc giữa đêm.
Ăn nhiều đồ cay nóng làm kích thích hệ thần kinh, khiến người trẻ cảm thấy bồn chồn, lo lắng, khó ngủ. Ngoài ra, tiêu thụ caffeine, rượu hoặc nicotine đều là những chất kích thích gây khó ngủ.
Cách trị mất ngủ cho người trẻ đơn giản chỉ bằng việc ngưng sử dụng điện thoại, máy tính bảng, máy vi tính hoặc TV trước khi ngủ. Bởi vì đây là các nguyên nhân gây rối loạn nhịp sinh học và kích thích hệ thần kinh dẫn đến khó ngủ. (1)
Ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị điện tử ngăn chặn việc hormone điều hòa giấc ngủ là melatonin. Loại hormone được sản xuất nhiều nhất vào ban đêm khi trời tối. Ánh sáng xanh có thể làm giảm sản xuất melatonin khiến người trẻ cảm thấy tỉnh táo và khó ngủ.
Việc chơi game, xem phim hoặc sử dụng mạng xã hội có thể kích thích hệ thần kinh khiến người chơi cảm thấy bồn chồn, khó tập trung và khó thư giãn.
Hormone mất cân bằng sẽ dẫn đến mất ngủ, khó ngủ, thức giấc giữa đêm và ngủ không sâu giấc. Có một số bệnh lý làm rối loạn hormone phổ biến gây mất ngủ ở người trẻ tuổi như hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS). Nó thường xảy ra trong khoảng 1 – 2 tuần trước khi kinh nguyệt gây ra các triệu chứng khó ngủ, căng thẳng, lo lắng và thay đổi tâm trạng.
Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) gây suy giảm nội tiết tố, phổ biến ở phụ nữ độ tuổi sinh sản cũng gây khó ngủ, béo phì, mụn trứng cá và rụng tóc.
Nam giới có mức testosterone thấp gây mệt mỏi, khó ngủ, trầm cảm và giảm ham muốn tình dục. Testosterone là hormone quan trọng nhất đối với sinh lý, sức khỏe của nam giới.
Một số bệnh lý như hen suyễn, chàm, ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, chứng ngủ rũ và tác dụng phụ của thuốc điều trị có thể gây mất ngủ hoặc rối loạn phát triển thần kinh. Những tình trạng này thường gây mệt mỏi, khó thở, ngứa, ngáy hoặc lên cơn buồn ngủ đột ngột làm xáo trộn giấc ngủ ở người trẻ.
Cùng Eco Pharma tìm hiểu một số cách chữa bệnh mất ngủ ở người trẻ: (2)
Cách trị mất ngủ cho người trẻ thông qua việc giảm căng thẳng, bạn có thể thực hiện các hoạt động như:
Xây dựng lịch trình ngủ khoa học có thể giúp bạn hình thành thói quen ngủ lành mạnh. Bạn hãy cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, kể cả cuối tuần để ổn định nhịp sinh học và dễ đi vào giấc ngủ ban đêm.
Tránh ngủ trưa quá lâu vì điều này có thể khiến bạn khó ngủ vào ban đêm. Nếu bạn cần ngủ trưa, hãy ngủ trong khoảng 30 phút.
Cách trị mất ngủ cho người trẻ bao gồm ăn uống cân bằng và đủ dinh dưỡng để cải thiện chất lượng giấc ngủ. Bạn nên tránh ăn quá no, nhiều gia vị hoặc nhiều chất béo gần giờ đi ngủ vì điều này có thể gây khó tiêu hoặc ợ nóng. Hạn chế uống caffeine, rượu và nicotin vì chúng kích thích hệ thần kinh và khiến cơ thể tỉnh táo.
Bạn hãy thử áp dụng một số biện pháp tự nhiên trị chứng mất ngủ như uống sữa ấm hoặc trà hoa cúc trước khi đi ngủ để xoa dịu não bộ.
Hoạt động thể chất mang lại nhiều lợi ích cho giấc ngủ như giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng và điều hòa nhịp sinh học của cơ thể. Bạn nên đặt mục tiêu tập thể dục vừa phải ít nhất 30 phút mỗi ngày, tốt nhất là vào buổi sáng hoặc buổi chiều. Tránh tập thể dục quá gần giờ ngủ vì khi đó tuyến thượng thận sản xuất ra nhiều adrenaline, khiến bạn tỉnh táo khó đi vào giấc ngủ.
Thuốc là một trong những cách trị mất ngủ cho người trẻ, đặc biệt nếu nguyên nhân là do một bệnh lý khác gây ra hoặc ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, thuốc chỉ nên được dùng theo kê đơn của bác sĩ.
Một số loại thuốc trị chứng mất ngủ phổ biến bao gồm thuốc benzodiazepin, thuốc không chứa benzodiazepin, thuốc kháng histamin và melatonin. Những loại thuốc này có thể gây tác dụng phụ như buồn ngủ, phụ thuộc, dung nạp hoặc cai thuốc, vì vậy bạn cần dùng thận trọng và chỉ dùng trong thời gian ngắn.
Các sản phẩm chứa magie hoặc chiết xuất oải hương, ngọc lan tây có tác dụng thư giãn, an thần, tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ.
Một số tinh chất từ thiên nhiên khác chứa Ginkgo Biloba, Pterostilbene (chiết xuất từ Blueberry), Anthocyanin,… đã được chứng minh hiệu quả bạn cũng nên thử. Chúng hỗ trợ bảo vệ hệ thần kinh và mạch máu, tăng cường máu và dưỡng chất lên não, cải thiện rối loạn giấc ngủ (mất ngủ, khó ngủ về đêm) và đưa giấc ngủ về đúng nhịp sinh học.
Ngoài áp dụng các cách trị mất ngủ cho người trẻ kể trên, bạn cũng nên chú ý những điều sau để mang đến giấc ngủ ngon: (3)
Mất ngủ là một vấn đề phổ biến nhưng vẫn có nhiều cách trị mất ngủ cho người trẻ thông qua việc thay đổi lối sống và thói quen. Hãy thử áp dụng các cách trên và kiên trì thực hiện trong một thời gian để đạt hiệu quả tối ưu. Nếu mất ngủ kéo dài quá 2 tuần, bạn nên đi thăm khám để được tư vấn phương pháp điều trị chuyên sâu hơn.
