Tỷ lệ rối loạn chức năng tình dục trong dân số nói chung rất cao, khoảng 43% phụ nữ và 31% nam giới. Trong đó rối loạn cương dương và xuất tinh sớm là những rối loạn chức năng tình dục phổ biến nhất ở nam giới.
Vậy rối loạn chức năng tình dục nam được chẩn đoán và điều trị thế nào?
Rối loạn chức năng tình dục là bất kỳ sự khó khăn nào mà một người hoặc một cặp đôi đang gặp phải với các khía cạnh khác nhau của hoạt động tình dục như sự hấp dẫn, hưng phấn, khoái cảm và cực khoái. Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. (1)
Rối loạn chức năng tình dục nam là một loạt các tình trạng do suy giảm chức năng tình dục, đáng chú ý nhất là rối loạn cương dương (ED), giảm ham muốn, yếu sinh lý và xuất tinh sớm (PE). Tỷ lệ rối loạn chức năng tình dục ở nam giới tăng theo độ tuổi và tương đối cao, hơn 50% nam giới từ 40 đến 70 tuổi cho biết bị rối loạn cương dương.
Các yếu tố nguy cơ gây rối loạn chức năng tình dục ở nam giới bao gồm tuổi tác, tiểu đường, ung thư, đột quỵ, tăng huyết áp, chấn thương dương vật, trầm cảm, lo lắng và rối loạn dẫn truyền thần kinh serotonin trung tâm và hoạt động của thụ thể 5-HT sau khớp thần kinh.
Xuất tinh sớm và rối loạn cương dương là những rối loạn chức năng tình dục phổ biến nhất. Có rất nhiều tài liệu đã nghiên cứu mức độ phổ biến của hai tình trạng này. Người ta đã chứng minh tỷ lệ mắc rối loạn cương dương tỉ lệ thuận với tuổi tác, 52% nam giới từ 40 đến 70 tuổi cho biết bị rối loạn cương dương. Tỷ lệ mắc rối loạn cương dương ở nam giới ở độ tuổi 70 tăng gấp bốn lần so với nam giới ở độ tuổi 20.
Sau đây là 2 nguyên nhân chính gây ra rối loạn chức năng tình dục nam: (2)
Có nhiều tình trạng thể chất và bệnh lý có thể gây ra các vấn đề về chức năng tình dục. Đó có thể là bệnh tiểu đường, bệnh tim mạch, rối loạn thần kinh, rối loạn nội tiết tố nam, suy thận hoặc gan, rối loạn sử dụng rượu và chất gây nghiện. Ngoài ra, tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng tình dục.
Nguyên nhân tâm lý bao gồm căng thẳng và lo âu do công việc, lo lắng về hoạt động tình dục, các vấn đề về đời sống hôn nhân hoặc mối quan hệ, trầm cảm, không tự tin về hình ảnh cơ thể và ảnh hưởng của chấn thương tình dục trong quá khứ.
Hãy cùng Eco Pharma tìm hiểu một số triệu chứng rối loạn chức năng tình dục ở nam giới. (3)
Rối loạn xuất tinh được biểu hiện bởi 3 tình trạng xuất tinh sớm, xuất tinh muộn và xuất tinh ngược dòng.
Rối loạn chức năng cương dương (ED) là tình trạng dương vật mất khả năng đạt được hoặc duy trì sự cương cứng đủ để thỏa mãn tình dục. Các tình trạng cơ bản có thể dẫn đến rối loạn cương dương bao gồm các yếu tố tâm lý, thiếu hụt testosterone, đái tháo đường, bệnh thận mãn tính, tăng huyết áp, tăng lipid máu và ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.
Các loại thuốc có thể dẫn đến rối loạn cương dương là thuốc chống trầm cảm, thuốc hạ huyết áp, thuốc kháng androgen, spironolactone, opioid, thuốc chẹn giao cảm, ketoconazole và cimetidine.
Đàn ông nhận thấy ham muốn tình dục giảm dần khi có tuổi là điều tự nhiên. Mức độ suy giảm này khác nhau. Nhưng hầu hết đàn ông vẫn duy trì ít nhất một mức độ hứng thú tình dục nào đó cho đến tuổi 60 và 70.
Nhưng đôi khi mất ham muốn tình dục có liên quan đến một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Trầm cảm, căng thẳng, nghiện rượu và mệt mỏi thường có thể là những yếu tố làm mất ham muốn tình dục ở nam giới.
Đôi khi thủ phạm chính là sự suy giảm hormone sinh dục nam do rối loạn nội tiết. Trong những trường hợp khác, mất ham muốn tình dục có thể là tác dụng phụ của thuốc.
Rối loạn chức năng tình dục nam có thể dẫn đến vô sinh. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới theo nhiều cách. Ví dụ, rối loạn cương dương có thể khiến nam giới khó khăn trong việc giao hợp từ đó làm giảm khả năng thụ thai.
Xuất tinh sớm có thể khiến nam giới xuất tinh trước khi xâm nhập vào âm đạo từ đó làm giảm khả năng tinh trùng tiếp xúc với trứng. Giảm ham muốn tình dục có thể khiến nam giới giao hợp ít thường xuyên hơn từ đó làm giảm khả năng thụ thai.
Nếu có bất kỳ triệu chứng nào của rối loạn chức năng tình dục, bạn nên gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Đây có thể là dấu hiệu của một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn cần được điều trị, chẳng hạn như bệnh tim mạch, tiểu đường hoặc các vấn đề về tuyến tiền liệt. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến sự tự tin và chất lượng mối quan hệ của bạn.
Sau đây là cách chẩn đoán tình trạng rối loạn chức năng tình dục nam:
Bác sĩ sẽ hỏi một số câu hỏi như:
Kiểm tra lượng đường trong máu, cholesterol, hormone tuyến giáp nồng độ testosterone và các hormone liên quan… Rối loạn chức năng tình dục có thể là do testosterone thấp và hormone tuyến giáp thấp hoặc tăng cao.
Những xét nghiệm này còn có thể sàng lọc và xác định các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như sự rối loạn của tuyến yên hoặc trục trặc của tuyến sinh dục.
Khi người bệnh lần đầu tiên xuất hiện các triệu chứng rối loạn chức năng tình dục, điều quan trọng trước tiên là phải xác định bất kỳ tình trạng bệnh lý tiềm ẩn nào hoặc các loại thuốc có thể là nguyên nhân. (4)
Điều trị rối loạn chức năng tình dục nam phụ thuộc vào nguyên nhân. Đối với rối loạn cương dương, liệu pháp đầu tiên là thuốc ức chế phosphodiesterase-5 (PDE5), chẳng hạn như sildenafil, tadalafil và vardenafil. Thuốc ức chế PDE5 giúp gia tăng nồng độ cGMP giúp giãn mạch, gia tăng dòng máu đến dương vật giúp dương vật cương cứng lâu hơn.
Tác dụng phụ thường gặp nhất của thuốc ức chế PDE5 bao gồm đau đầu, nghẹt mũi, đỏ bừng mặt, khó tiêu, đau lưng và đau cơ. Ngoài ra, thuốc này có thể gây hạ huyết áp nghiêm trọng nếu kết hợp với nitrat, do đó người bệnh dùng nitrat không nên dùng thuốc ức chế PDE5.
Các tác dụng phụ hiếm gặp bao gồm Hội chứng Steven-Johnson, chứng cương dương, mất thị lực và thính lực đột ngột. Những trường hợp rối loạn cương dương phức tạp hơn có thể được điều trị bằng thuốc tiêm, phẫu thuật hoặc liệu pháp sóng xung kích.
Phương pháp điều trị đầu tiên cho chứng xuất tinh sớm là dùng thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) như dapoxetine hoặc clomipramine và thuốc gây tê dương vật tại chỗ. Serotonin có tác dụng ức chế xuất tinh. SSRI có thể được sử dụng để duy trì mức serotonin cao từ đó ngăn chặn xuất tinh. Thuốc gây tê tại chỗ khi bôi lên quy đầu dương vật trước khi quan hệ tình dục đã được chứng minh là làm giảm nhạy cảm dương vật.
Tư vấn tâm lý có thể giúp ích khi nam giới gặp phải hiện tượng rối loạn chức năng tình dục. Một nhà trị liệu có thể hướng dẫn bạn cách đối phó với căng thẳng và lo lắng. Sự tư vấn chung với “đối tác” của bạn có thể giúp cải thiện giao tiếp, tăng sự thân mật và thấu hiểu nhau.
Đôi khi, sự hỗ trợ và giáo dục về hành vi tình dục là điều cần thiết. Bạn có thể giải quyết những ức chế của bản thân trong quá trình tư vấn. Đối với rối loạn chức năng tình dục có căn nguyên sâu xa, liệu pháp tâm lý có thể cần thiết.
Những người có mức testosterone thấp bất thường có thể thấy liệu pháp hormone là một phương pháp điều trị hữu ích. Nhưng liệu pháp này có những rủi ro có thể lớn hơn lợi ích vì vậy tốt nhất bạn nên trao đổi kỹ với bác sĩ trước khi lựa chọn phương pháp điều trị.
Liệu pháp thay thế hormone có thể gây ra một chút nhầm lẫn. Việc suy giảm testosterone của nam giới khi họ già đi là điều tự nhiên. Vì vậy liệu pháp hormone không thay thế bất cứ thứ gì bị thiếu một cách tự nhiên.
Một số nam giới có testosterone thấp bất thường được hưởng lợi từ liệu pháp này. Ví dụ, tình trạng suy sinh dục gây ra mức testosterone suy giảm bất thường. Đây là tình trạng tinh hoàn bị rối loạn chức năng khiến cơ thể không thể sản xuất đủ lượng testosterone cần thiết.
Các dụng cụ hỗ trợ như thiết bị chân không và cấy ghép thể hang nhân tạo có thể giúp nam giới bị rối loạn cương dương.
Có nhiều cách để phòng tránh rối loạn chức năng tình dục nam như ăn uống khoa học, tập thể dục, ngủ đủ giấc, đặc biệt là tránh hút thuốc và không uống rượu bia.
Hút thuốc là một yếu tố nguy cơ đối với nhiều tình trạng sức khỏe nghiêm trọng khác nhau, bao gồm bệnh tim mạch, ung thư phổi, đột quỵ và chức năng tình dục. Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người hút thuốc có nguy cơ mắc chứng rối loạn cương dương cao hơn những người không hút thuốc.
Hút thuốc có thể gây rối loạn chức năng tình dục do làm tổn thương mạch máu và hệ tim mạch nói chung. Điều này có thể dẫn đến rối loạn chức năng cương dương do lượng máu động mạch cung cấp cho dương vật bị suy giảm. Ngoài ra, nicotine đã được chứng minh là làm giảm nồng độ testosterone, điều này cũng có thể dẫn đến giảm ham muốn tình dục.
Tác động của việc sử dụng rượu lên chức năng tình dục đã được ghi nhận rõ ràng. Rượu làm rối loạn nồng độ hormone và lưu thông máu dẫn đến giảm ham muốn tình dục và testosterone, khó đạt được hoặc duy trì sự cương cứng.
Đặc biệt, uống quá nhiều rượu có thể làm giảm lưu lượng máu đến dương vật khiến việc duy trì sự cương cứng trở nên khó khăn. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, hệ thống chịu trách nhiệm báo hiệu sự bắt đầu của quá trình kích thích. Điều này có thể dẫn đến giảm độ nhạy cảm của dương vật trong quá trình kích thích dẫn đến giảm khoái cảm và giảm cường độ cực khoái.
Ngoài ra, rượu có thể làm tăng nồng độ angiotensin, một loại hormone liên quan đến rối loạn cương dương. Kết quả là, đàn ông nghiện rượu có 27% nguy cơ gặp các vấn đề về tình dục.
Tình trạng rối loạn chức năng tình dục nam có thể được cải thiện nếu nam giới ưu tiên sử dụng một số thực phẩm sau:
Các loại rau có màu sắc rực rỡ như cải bó xôi, cải xoăn, bông cải xanh, cà rốt và cà chua rất giàu chất chống oxy hóa có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cả ngăn ngừa ung thư.
Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, một chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa làm tăng sản xuất oxit nitric của cơ thể. Oxit nitric rất cần thiết cho chức năng cương dương, nó giúp thư giãn các mạch máu và cơ trơn, tăng lưu lượng máu đến dương vật.
Các loại trái cây như quả mâm xôi, quả việt quất, dâu tây và nho là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa tuyệt vời và cũng làm tăng sản xuất oxit nitric giúp cải thiện lưu lượng máu khắp cơ thể. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng dưa hấu đặc biệt có hàm lượng axit amin citrulline cao giúp thư giãn và làm giãn mạch máu để cải thiện lưu lượng máu.
Các axit béo omega-3 tốt cho tim có trong cá béo có rất nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm ngăn ngừa bệnh tim mạch, đột quỵ và suy giảm nhận thức. Chế độ ăn giàu axit béo omega-3 có liên quan đến việc cải thiện các triệu chứng của rối loạn cương dương. Cá hồi, cá trích và cá thu Alaska hoang dã là nguồn cung cấp omega-3 tốt nhất.
Socola rất giàu flavonoid, đây là hợp chất chống oxy hóa có tác dụng tăng lưu lượng máu và nồng độ oxit nitric trong máu. Nghiên cứu cũng cho thấy flavonoid có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch. Socola đen là lựa chọn tốt hơn vì Socola sữa chứa lượng đường và chất béo cao hơn. Những loại thực phẩm hỗ trợ sức khỏe tim mạch cũng có thể hỗ trợ chức năng cương dương.
Rối loạn chức năng tình dục là một vấn đề có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng sinh sản của nam giới. Có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn chức năng tình dục nam, bao gồm cả nguyên nhân thể chất và tâm lý. Khi gặp các vấn đề về chức năng tình dục, nam giới nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
