Loạn thị và cận thị cái nào nặng hơn và nguy hiểm hơn?

Loạn thị và cận thị cái nào nặng hơn là thắc mắc phổ biến của nhiều người khi cảm thấy thị lực suy giảm. Mặc dù đều là tật khúc xạ, nhưng hai tình trạng này có đặc điểm bệnh lý, mức độ ảnh hưởng rất khác nhau. Bài viết sau đây của ECO Pharma sẽ giúp bạn phân biệt, đánh giá mức độ nguy hiểm của từng loại.

Loạn thị và cận thị cái nào nặng hơn?

Không thể đánh giá một cách tuyệt đối loạn thị và cận thị cái nào nặng hơn, vì mức độ nghiêm trọng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ tật khúc xạ, tốc độ tiến triển, khả năng điều chỉnh và ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày.

Loạn thị xảy ra khi giác mạc hoặc thủy tinh thể có độ cong bất thường, khiến ánh sáng không hội tụ đồng đều trên võng mạc. Hậu quả là hình ảnh thu được bị nhòe, méo mó ở cả gần và xa. Người bị loạn thị thường gặp các triệu chứng như mỏi mắt, nhức đầu, nhìn đôi khi làm việc lâu với máy vi tính, đọc sách.

Ngược lại, cận thị là tình trạng nhãn cầu quá dài hoặc giác mạc quá cong, khiến ánh sáng hội tụ trước võng mạc. Người bệnh nhìn rõ ở gần nhưng mờ ở xa. Cận thị thường khởi phát từ nhỏ, có xu hướng tiến triển nhanh trong độ tuổi học đường. Trường hợp cận thị nặng còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng như bong võng mạc, thoái hóa hoàng điểm, thậm chí mù lòa.

So sánh về mức độ ảnh hưởng, cận thị nặng được xem là nghiêm trọng hơn, do có khả năng gây tổn thương cấu trúc đáy mắt, ảnh hưởng đến thị lực vĩnh viễn. Trong khi đó, loạn thị tuy ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nhưng hiếm khi gây biến chứng nguy hiểm.

Loạn thị hay cận thị nguy hiểm hơn?

Xét về rủi ro sức khỏe thị giác lâu dài, cận thị, nhất là cận thị nặng thường nguy hiểm hơn loạn thị. Khi cận thị diễn tiến nhanh, nhãn cầu bị kéo dài quá mức, làm tăng áp lực lên võng mạc, dẫn đến các biến chứng nặng. Chẳng hạn như bong võng mạc, thoái hóa hoàng điểm, cườm nước (glaucoma), đục thủy tinh thể sớm.

Những tổn thương này nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời dễ dẫn tới mất thị lực vĩnh viễn.

So sánh loạn thị và cận thị

>>> Xem chi tiết: Loạn thị với cận thị khác nhau như thế nào?

Những điều cần lưu ý khi vừa cận thị vừa loạn thị

Người mắc đồng thời loạn thị và cận thị cần đặc biệt chú ý trong quá trình chăm sóc mắt. Nhận biết sớm triệu chứng, tuân thủ điều trị để kiểm soát tật khúc xạ, hạn chế nguy cơ biến chứng, duy trì thị lực ổn định.

Nhận biết triệu chứng sớm

Khi cùng lúc mắc hai tật khúc xạ cận thị và loạn thị, người bệnh có thể gặp những biểu hiện sau:

• Nhìn mờ hoặc hình ảnh méo mó cả vật ở gần – xa, ảnh hưởng đến khả năng quan sát, tập trung.
• Mỏi mắt kéo dài khi làm việc liên tục với thiết bị điện tử, đọc sách.
• Đau đầu tái diễn do mắt phải điều tiết liên tục, nheo mắt để nhìn rõ hơn.
• Khó nhìn trong bóng tối, ảnh hưởng đến việc lái xe ban đêm hoặc di chuyển trong điều kiện thiếu sáng.

Tái khám định kỳ

Để biết loạn thị và cận thị cái nào nặng hơn, việc khám mắt toàn diện 6 – 12 tháng/lần là cần thiết. Bác sĩ sẽ đo chính xác độ cận, độ loạn, từ đó đưa ra phác đồ điều chỉnh phù hợp, đồng thời theo dõi diễn tiến bệnh lý.

Đeo kính đúng số, đúng cách

Kính gọng hoặc kính áp tròng phải là loại có khả năng hiệu chỉnh đồng thời cả cận thị và loạn thị. Kính cần đeo đủ thời gian, đúng chỉ định để giúp cải thiện thị lực và giảm mỏi mắt, đau đầu. Người bệnh tuyệt đối không được tự ý thay đổi độ kính, ngừng đeo kính khi chưa có chỉ định từ bác sĩ nhãn khoa.

Lựa chọn kính phù hợp

Đối với kính gọng, bạn nên chọn loại chống UV, chống phản quang, chống ánh sáng xanh. Đặc biệt, kích thước và hình dáng của gọng kính nên vừa vặn và hài hoà với khuôn mặt.

Nếu là kính áp tròng, hãy chọn loại đa tiêu cự. Khi sử dụng kính áp tròng, bạn cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình vệ sinh, thay dung dịch ngâm kính thường xuyên. Kính áp tròng cũng không được đeo quá thời gian khuyến cáo vì sẽ gây hại cho mắt.

Cẩn trọng khi làm việc, lái xe

Thị lực không được điều chỉnh chính xác có thể gây rủi ro nghiêm trọng khi thực hiện các công việc yêu cầu độ tập trung, tầm nhìn cao như lái xe, vận hành máy móc. Vì vậy, người dùng luôn chú ý đeo kính đúng số để đảm bảo an toàn, thị giác hoạt động hiệu quả trong mọi trường hợp.

Lắng nghe cơ thể và đi khám khi có bất thường

Mắt có dấu hiệu bất thường như nhìn đôi, đau nhức, đỏ, chảy nước mắt nhiều hoặc giảm thị lực đột ngột cần được kiểm tra càng sớm càng tốt. Việc phát hiện và xử trí kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng về sau.

>>> Xem thêm: Vừa cận vừa loạn đeo kính như thế nào? Các lưu ý khi đeo kính

Có thể phẫu thuật chữa loạn thị và cận thị cùng lúc không?

Bên cạnh loạn thị và cận thị cái nào nguy hiểm hơn, cả hai tật khúc xạ đều này có thể điều chỉnh cùng lúc nhờ công nghệ phẫu thuật khúc xạ hiện đại. Tùy theo cấu trúc giác mạc, độ dày mô, mức độ tật khúc xạ, tình trạng sức khỏe mắt, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều chỉnh phù hợp.

Chẳng hạn như:

• LASIK dùng tia laser excimer để tạo vạt, tái định hình bề mặt giác mạc, điều chỉnh đồng thời độ cận và loạn.
• Femto-LASIK sử dụng tia femtosecond tạo vạt giác mạc chính xác hơn, giảm chấn thương mô.
• ReLEx SMILE không cần tạo vạt, chỉ rạch một đường nhỏ để loại bỏ mô giác mạc, giảm khô mắt sau mổ.
• Phakic ICL là phẫu thuật cấy thấu kính nội nhãn vào giữa mống mắt và thủy tinh thể, thích hợp với người có độ khúc xạ cao.
• Thay thủy tinh thể trong suốt áp dụng cho người lớn tuổi, kết hợp điều trị cận – loạn thị và lão thị bằng thấu kính đa tiêu cự.

Cách chăm sóc mắt và kiểm soát

Hiểu rõ loạn thị hay cận thị nặng hơn, việc chăm sóc mắt đúng cách sẽ góp phần kiểm soát hiệu quả loạn và cận thị, hạn chế biến chứng, nâng cao chất lượng thị lực.

Thói quen chăm sóc cần duy trì

• Khám mắt định kỳ giúp theo dõi sự tiến triển, điều chỉnh phương pháp điều trị kịp thời.
• Đeo kính đúng độ để hỗ trợ thị lực.
• Giữ vệ sinh mắt, tránh để bụi, hóa chất tiếp xúc với mắt. Đối với kính áp tròng, cần sát khuẩn kỹ, không dùng quá thời gian quy định (tối đa trong vòng 5 – 8 tiếng).
• Thư giãn cho mắt bằng cách áp dụng quy tắc 20 – 20 – 20. Sau mỗi 20 phút làm việc gần, hãy nhìn xa 20 giây với khoảng cách 20 bước chân (6 mét).
• Bảo vệ mắt bằng cách đeo kính râm khi ra nắng, kính bảo hộ khi làm việc trong môi trường khói bụi, có giọt bắn, hóa chất.
• Bổ sung vitamin A, C, E, lutein, zeaxanthin từ thực phẩm tự nhiên như cà rốt, rau xanh, trái cây họ cam quýt để tăng cường dưỡng chất thiết yếu cho mắt.
• Ngủ đủ 7 – 9 tiếng mỗi đêm để mắt phục hồi, giảm mệt mỏi.
• Tránh dụi mắt để không làm tổn thương giác mạc, tránh bị nhiễm trùng.

Điều chỉnh môi trường sống, làm việc

• Giữ khoảng cách hợp lý khi đọc sách (30 – 40 cm), làm việc với máy vi tính (50 – 60 cm).
• Đảm bảo không gian đủ ánh sáng, tránh làm việc trong điều kiện chói, tối quá mức.
• Duy trì tư thế ngồi thẳng, đặt màn hình ngang tầm mắt để giảm áp lực lên thị giác.

Ngoài các biện pháp trên, bạn có thể bổ sung Broccophane thiên nhiên để tăng cường Thioredoxin, bảo vệ võng mạc, thủy tinh thể từ bên trong. Dưỡng chất này chiết xuất từ bông cải xanh Broccoli hỗ trợ cải thiện thị lực, giảm mỏi, nhòe mắt, có lợi cho người đang thắc mắc loạn thị và cận thị cái nào nặng hơn và muốn chủ động chăm sóc mắt toàn diện.

Lịch khám mắt định kỳ

Theo khuyến cáo mới nhất từ Hiệp hội Nhãn khoa Mỹ (AOA), người trưởng thành từ 18 tuổi nên khám mắt ít nhất mỗi năm/lần, kể cả khi không có biểu hiện bất thường. Việc tăng tần suất khám giúp bảo vệ thị lực lâu dài, duy trì chất lượng sống.

Tần suất khám mắt theo độ tuổi:

• Trẻ em: Lần đầu từ 6 – 12 tháng tuổi, tiếp theo lúc 3 tuổi, trước khi đi học, sau đó mỗi 1 – 2 năm nếu không có triệu chứng bất thường.
• Người trưởng thành (18 – 64 tuổi): Nên khám hàng năm nếu có yếu tố nguy cơ; nếu không, 1 – 2 năm/lần.
• Người cao tuổi (65 tuổi trở lên): Khuyến nghị khám mắt định kỳ mỗi năm do nguy cơ cao mắc các bệnh lý mắt liên quan đến lão hóa.

Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ uy tín để chăm sóc thị lực đồng thời giải đáp thắc mắc loạn thị nặng hơn hay cận thị nặng hơn có thể đến Trung tâm Mắt công nghệ cao Tâm Anh. Trung tâm cung cấp dịch vụ toàn diện trong chẩn đoán, điều trị các bệnh lý về khúc xạ, võng mạc, thủy tinh thể, chấn thương mắt.

Trung tâm Mắt công nghệ cao Tâm Anh trang bị các thiết bị chẩn đoán, phẫu thuật tiên tiến, nhập khẩu từ các hãng hàng đầu thế giới:

• VISUMAX 800 – Femtosecond laser thế hệ mới.
• Mel 90 & AMARIS 1050S – Excimer laser điều trị khúc xạ.
• Phaco Centurion Active Sentry (Alcon – Mỹ) – điều trị đục thủy tinh thể.
• Pentacam AXL Wave – bản đồ giác mạc 3D tích hợp trục nhãn cầu.
• Corvis ST (Oculus – Đức) – thiết bị đo sinh trắc học giác mạc hiện đại.

Mọi quy trình tại Trung tâm được xây dựng bài bản, đáp ứng tiêu chuẩn của Bộ Y tế và quốc tế. Đặc biệt, Trung tâm đề cao vai trò của khám sàng lọc, tư vấn cá nhân hóa trước điều trị, đảm bảo chỉ định đúng – can thiệp an toàn – kết quả bền vững cho từng người bệnh.

>>> Xem thêm: Loạn thị không đeo kính có sao không? Có ảnh hưởng gì không?

Câu hỏi thường gặp về mắt vừa cận thị vừa loạn thị

Bên cạnh thắc mắc loạn thị và cận thị cái nào nặng hơn, người bệnh thường đặt nhiều câu hỏi liên quan đến điều trị, phòng ngừa tật khúc xạ.

1. Cận thị có thể chữa khỏi hoàn toàn không?

Cận thị không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát hiệu quả bằng cách đeo kính gọng hoặc kính áp tròng. Kính sẽ giúp điều chỉnh hình ảnh hội tụ đúng trên võng mạc. Hoặc phẫu thuật khúc xạ (như LASIK) để loại bỏ hoặc giảm phụ thuộc vào kính. Hoặc liệu pháp kiểm soát cận thị như dùng thuốc nhỏ atropine nồng độ thấp, kính Ortho-K có tác dụng làm chậm tiến triển cận thị ở trẻ em. (1)

2. Trẻ em dễ bị cận hay loạn thị hơn?

Cả hai tật khúc xạ này đều phổ biến, nhưng trẻ nhỏ dễ bị loạn thị hơn. Theo số liệu từ Viện Mắt Quốc gia, Mỹ khoảng 10% trẻ mẫu giáo bị loạn thị; cận thị chiếm khoảng 4% trong độ tuổi này, nhưng tỷ lệ tăng dần khi trẻ lớn.

Yếu tố di truyền, chủng tộc, môi trường sống (thiếu ánh sáng tự nhiên, dùng thiết bị số quá nhiều) đều ảnh hưởng đến nguy cơ mắc các tật khúc xạ.

3. Dùng điện thoại có gây loạn thị không?

việc dùng điện thoại không trực tiếp gây loạn thị, vì nguyên nhân chủ yếu là do hình dạng không đều của giác mạc, thủy tinh thể.

Tuy nhiên, việc dùng màn hình điện tử liên tục trong thời gian dài có thể gây mỏi mắt, khô mắt, căng thẳng thị giác. Những triệu chứng này dễ làm cho tình trạng loạn thị tiềm ẩn biểu hiện rõ hơn, ảnh hưởng đến hiệu suất học tập, công việc.

Loạn thị và cận thị cái nào nặng hơn không chỉ dừng lại ở mức so sánh. Việc phát hiện sớm, kiểm soát tốt, tái khám định kỳ mới là yếu tố then chốt giúp bảo vệ thị lực lâu dài. Nếu bạn nghi ngờ mắc những tật khúc xạ này, bạn hãy sắp xếp thời gian khám mắt càng sớm càng tốt để tránh những ảnh hưởng không đáng có về sau.