Viêm gan B là bệnh truyền nhiễm có khả năng lây qua đường máu và từ mẹ sang con. Phụ nữ muốn sinh con khi chồng bị viêm gan B phải làm những gì để không bị lây truyền cho thai nhi? Hãy cùng ECO Pharma tìm hiểu trong nội dung sau đây.
Phụ nữ hoàn toàn có thể sinh con an toàn khi chồng bị viêm gan B nếu cả hai vợ chồng tuân thủ đúng các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm. Trước tiên bạn nên xét nghiệm HBsAg, Anti-HBs và Anti-HBc để xác định tình trạng miễn dịch với virus HBV. Nếu chưa có kháng thể bảo vệ, cần tiêm đủ 3 mũi vắc xin HBV trước khi mang thai ít nhất một tháng. Ngoài ra bạn cần chờ người chồng điều trị cho đến khi tải lượng virus dưới 2000 IU/mL mới nên tiến hành thụ thai (1). Trong thời gian chờ đợi đó bạn nên quan hệ tình dục an toàn, tránh tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể của người chồng.
Nguy cơ lây truyền viêm gan B từ cha sang con thường thấp hơn so với từ mẹ sang con. Con cái có thể bị lây nhiễm HBV từ người cha của mình nếu chẳng may tiếp xúc với máu hoặc dịch tiết của ông ấy. Dùng chung dao cạo râu, bàn chải đánh răng, kim tiêm, cho – nhận máu đã được biết đến là con đường làm lây truyền viêm gan B phổ biến trong gia đình.
Nhưng đối với thai nhi thì không có con đường nào có thể làm lây truyền virus từ người cha sang đứa trẻ chưa chào đời. Nguy cơ lây truyền duy nhất là gián tiếp thông qua người mẹ bị nhiễm bệnh từ người cha của chúng. Trong quá trình thụ thai tự nhiên nếu người mẹ chưa có kháng thể bảo vệ, virus viêm gan B từ người cha có thể xâm nhập vào cơ thể người mẹ. Khi thai kỳ bắt đầu virus này có thể xâm nhập vào thai nhi làm cho chúng bị nhiễm bệnh. Nguy cơ nhiễm bệnh cao nhất là trong quá trình sinh, vì đây là lúc trẻ tiếp xúc với dịch và máu mang virus HBV của người mẹ.
Trước khi mang thai, vợ chồng nên gặp bác sĩ chuyên khoa Sản và Tiêu hóa – Gan mật để được hướng dẫn cụ thể. Bác sĩ sẽ phối hợp theo dõi suốt thai kỳ, điều chỉnh phác đồ điều trị nếu cần, đồng thời tư vấn về tiêm phòng cho trẻ sau sinh.
Trước khi có kế hoạch sinh con, người chồng mắc viêm gan B cần được đánh giá đầy đủ chức năng gan thông qua xét nghiệm men gan (ALT, AST), định lượng HBV DNA và siêu âm gan. Quá trình này giúp xác định mức độ hoạt động của virus và tình trạng tổn thương gan từ đó bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, đảm bảo sức khỏe sinh sản an toàn. Nếu virus hoạt động mạnh, bác sĩ có thể chỉ định điều trị kháng virus trước khi có kế hoạch sinh con. Khi tải lượng virus giảm thấp hoặc không phát hiện, nguy cơ lây truyền sẽ giảm đáng kể. Đây là thời điểm thích hợp để thụ thai nhưng vẫn cần thực hiện dưới sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa Gan mật và Sản khoa.
Sau khi đã thụ thai thành công, vợ chồng nên tiếp tục sử dụng bao cao su trong mỗi lần quan hệ. Việc này giúp ngăn chặn tối đa nguy cơ lây nhiễm virus trong thai kỳ, đồng thời bảo vệ sức khỏe cho mẹ và thai nhi trong suốt quá trình mang thai.
Nếu người vợ chưa có kháng thể bảo vệ (Anti-HBs âm tính), cần tiêm đủ 3 mũi vắc xin HBV theo lịch, mũi 1 và mũi 2 cách 1 tháng, mũi 3 cách mũi đầu tiên 6 tháng (2). Quá trình tiêm nên hoàn tất ít nhất 1 tháng trước khi mang thai để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Ngoài ra những phụ nữ có kết quả xét nghiệm dương tính với nhiễm HBV (HBsAg dương tính) trong thai kỳ, năm 2020 Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo một số trường hợp nhất định nên được dùng tenofovir từ tuần thai thứ 28 cho đến ít nhất là khi sinh. Khuyến cáo này được bổ sung vào 3 liều vắc xin HBV cho tất cả trẻ sơ sinh (bao gồm cả liều vắc xin HBV kịp thời) để giúp ngăn ngừa lây truyền HBV trong thai kỳ và khi sinh.
Bên cạnh đó cần lựa chọn các đơn vị dự sinh có năng lực về quản lý và điều trị thai kỳ nguy cơ cao. Các bác sĩ sản phụ khoa giàu kinh nghiệm và kỹ thuật sinh tiên tiến sẽ giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ lây truyền viêm gan B từ mẹ sang con trong quá trình sinh. Trung tâm Sản Phụ khoa Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hiện là đơn vị y tế có năng lực hàng đầu về quản lý và điều trị thai kỳ nguy cơ cao. Tâm Anh có đội ngũ bác sĩ sản khoa đầu ngành cùng hệ thống phòng sinh hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế, các kỹ thuật đỡ sinh tiên tiến. Bệnh viện đặc biệt chú trọng tầm soát và xử trí thai kỳ có yếu tố nguy cơ, phối hợp chặt chẽ với chuyên khoa để đảm bảo an toàn tối đa cho mẹ và bé trong suốt quá trình sinh nở.
Ngoài ra sau khi trẻ chào đời, bé cần được tiêm vắc xin HBV trong vòng 24 giờ đầu và tiêm bổ sung các mũi nhắc đúng lịch để tạo miễn dịch bền vững. Cha mẹ cũng nên tránh để trẻ tiếp xúc với máu, dịch tiết hoặc vết thương hở của mình, nhằm ngăn ngừa tuyệt đối khả năng lây truyền virus sau sinh.
Thực hiện đúng các hướng dẫn trên sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt tình trạng viêm gan B và duy trì hoạt động ổn định của gan. Bên cạnh đó bổ sung các tinh chất tự nhiên như Wasabia và S. Marianum được xem là giải pháp hỗ trợ hữu hiệu cho gan. Hai hoạt chất này có khả năng tăng cường cơ chế thải độc, điều hòa hoạt động của tế bào Kupffer, hạn chế sản xuất các chất trung gian gây viêm từ đó giảm tổn thương tế bào gan, ngăn ngừa viêm lan rộng và thúc đẩy quá trình tái tạo, phục hồi chức năng gan.
Phụ nữ muốn sinh con khi chồng bị viêm gan B cần làm các xét nghiệm xác định xem đã bị nhiễm HBV hay chưa để có kế hoạch điều trị hoặc phòng ngừa trước khi thụ thai. Người chồng cần điều trị để giảm tải lượng virus; trong thời gian chờ thụ thai nên dùng bao cao su và áp dụng các biện pháp phòng ngừa lây truyền bệnh cho người vợ. Tất cả các biện pháp này sẽ giúp giảm tối đa nguy cơ lây truyền HBV trong thai kỳ.
