Thay van tim cơ học có sinh con được không là nỗi băn khoăn của nhiều phụ nữ mắc bệnh van tim khi muốn mang thai. Bởi mang thai lúc này tiềm ẩn nguy cơ huyết khối van tim, suy tim và nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Hơn nữa, thuốc chống đông bắt buộc dùng khi thay van cơ học cũng ảnh hưởng đến thai nhi. Cùng ECO Pharma tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

Thay van tim cơ học là phẫu thuật thay thế van tim tự nhiên bằng van tim nhân tạo. Phẫu thuật cần thiết khi van bị hư hỏng nặng, hoạt động không đúng cách, chẳng hạn như bị hẹp hoặc hở, ảnh hưởng đến hiệu quả bơm máu. (1)
Van tim cơ học được làm từ kim loại, carbon, mô phỏng hoạt động của van tim tự nhiên. Nó có những ưu điểm và nhược điểm nhất định:
Ưu điểm
Nhược điểm
Phụ nữ đã thay van tim cơ học vẫn có thể mang thai, nhưng thai kỳ tiềm ẩn nhiều rủi ro cho cả mẹ và bé. Khi mang thai, tim phải hoạt động nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu tuần hoàn, trong khi van cơ học đòi hỏi dùng thuốc chống đông để ngăn ngừa huyết khối. Những yếu tố này khiến thai kỳ phức tạp hơn, đòi hỏi phải giám sát kỹ lưỡng.
Nếu có kế hoạch mang thai, phụ nữ đã thay van tim cơ học cần được bác sĩ tim mạch và sản khoa đánh giá cẩn thận. Trước khi mang thai, người bệnh cần được tư vấn kỹ lưỡng, kiểm soát chặt chẽ thuốc chống đông, lựa chọn phương án điều trị phù hợp. Việc theo dõi sát sao trong suốt thai kỳ sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Thay van tim cơ học có sinh con được không là nỗi lo của nhiều phụ nữ, bởi tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu bạn dự định mang thai, việc hiểu rõ các nguy cơ là cần thiết để đưa ra quyết định đúng đắn.
Một nghiên cứu trên 32 phụ nữ từ 21 – 44 tuổi đã phẫu thuật thay van tim (25 người thay một lần, 7 người thay nhiều lần). (3) Trong 46 lần thụ thai thì có 33 trẻ chào đời khỏe mạnh, 12 trường hợp phá thai, một ca thai lưu và một trẻ sinh non tử vong sau 24 giờ.
Trong nghiên cứu 28 phụ nữ dùng van tim cơ học và 4 người dùng van sinh học dị loại, có 29 người phải duy trì thuốc chống đông acenocoumarol trong thai kỳ. Các biến chứng thai nhi cũng được ghi nhận với một trường hợp xuất huyết não ở trẻ sinh non, 3 trẻ nhẹ cân, một trường hợp thiểu sản mũi.
Mặc dù tỷ lệ phá thai giảm đáng kể trong giai đoạn sau nghiên cứu, nhưng vẫn cao hơn ở nhóm người có van hai lá.
Phân tích cho thấy nguy cơ sảy thai tăng cao ở những phụ nữ có chức năng tim không ổn định, dùng thuốc chống đông quá liều hoặc có tiền sử vô sinh nguyên phát. Những số liệu này nhấn mạnh rằng phụ nữ đã thay van tim cơ học khi mang thai cần được theo dõi chặt chẽ để giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.
Phụ nữ đã thay van tim cơ học có nguy cơ cao gặp phải các biến chứng sau:
Các nghiên cứu đã ghi nhận một số biến chứng nghiêm trọng ở thai nhi, gồm:

Việc thay van tim cơ học có sinh con được không phụ thuộc vào loại van được sử dụng. Bởi vì mỗi phương pháp đều có ưu – nhược điểm riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mẹ và bé.
Nếu thay van cơ học, mặc dù có độ bền cao, hiệu suất huyết động tốt nhưng cần phải dùng thuốc chống đông suốt đời. Thuốc này có thể gây huyết khối và chảy máu trong thai kỳ, sảy thai, sinh non, nhẹ cân hoặc dị tật bẩm sinh.
Nếu thay van sinh học (van dị loại từ lợn, van đồng loại từ người, ghép tự thân), không cần dùng thuốc chống đông, giảm nguy cơ huyết khối nên an toàn hơn khi mang thai. Tuy nhiên, van sinh học kém bền, khoảng 50% trường hợp bị suy thoái van sau 10 năm. (4)
Một số phương pháp thay van không cần thuốc chống đông suốt đời có thể là lựa chọn tối ưu cho phụ nữ muốn sinh con:
Với sự tiến bộ của y học, phụ nữ sau khi thay van tim vẫn có thể mang thai an toàn nếu chọn phương pháp thay phù hợp và được theo dõi sát sao. Trước khi quyết định thay van tim cơ học có sinh con được không, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để lựa chọn giải pháp tối ưu cho sức khỏe và kế hoạch sinh con trong tương lai.
=> Xem thêm: Biến chứng sau thay van tim
Hiểu rõ thay van tim cơ học có sinh con được không, để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé, bạn cần có kế hoạch cẩn thận, theo dõi chặt chẽ từ các chuyên gia y tế.
Dưới đây là những yếu tố quan trọng cần cân nhắc:
Trước khi quyết định mang thai, phụ nữ có van tim cơ học nên tham khảo ý kiến của bác sĩ tim mạch, chuyên gia y học bào thai. Bạn cần được đánh giá tổng thể về chức năng tim, nguy cơ biến chứng, phương án điều trị để có kế hoạch mang thai an toàn, giảm thiểu các rủi ro thai kỳ.
Người đã thay van tim cơ học cần dùng thuốc chống đông suốt đời để ngăn ngừa cục máu đông. Tuy nhiên, trong thai kỳ, việc kiểm soát thuốc chống đông trở nên phức tạp hơn. Warfarin có thể gây dị tật bẩm sinh nếu dùng trong tam cá nguyệt đầu tiên, do đó cần được thay thế bằng heparin tiêm dưới da 2 lần/ngày.
Heparin không đi qua nhau thai, không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, an toàn hơn cho cả mẹ và bé. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả, thuốc cần được theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ. Việc thay đổi, điều chỉnh thuốc chống đông cần có sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ để cân bằng giữa nguy cơ huyết khối và xuất huyết.
Phụ nữ có van tim cơ học khi mang thai cần được theo dõi sát sao bởi một nhóm chuyên gia đa khoa, gồm bác sĩ tim mạch, sản khoa và huyết học. Siêu âm tim định kỳ cần thiết để đánh giá hoạt động của van tim, phát hiện sớm các vấn đề tim mạch.
Bạn cũng cần siêu âm thai để theo dõi sự phát triển của em bé và kiểm tra các dấu hiệu bất thường liên quan đến thuốc chống đông.
Việc theo dõi liên tục giúp phát hiện sớm biến chứng để có phương án xử lý kịp thời.
Phụ nữ thay van tim cơ học nên sinh con tại bệnh viện chuyên khoa có kinh nghiệm trong quản lý thai kỳ nguy cơ cao. Kế hoạch sinh cần được chuẩn bị kỹ lưỡng, gồm:
Sau sinh, việc quản lý sức khỏe tim mạch rất quan trọng:

=> Xem thêm: Phẫu thuật thay van tim có nguy hiểm không?
Mang thai là một thách thức lớn đối với phụ nữ mắc bệnh tim mạch, nhất là những người đã thay van tim. Trong một số trường hợp, nguy cơ biến chứng quá cao khiến việc mang thai không được khuyến nghị.
Các trường hợp như vậy gồm:
Phụ nữ thay van tim cơ học vẫn có thể mang thai, sinh con, nhưng cần được theo dõi sát sao bởi bác sĩ chuyên khoa. Việc lập kế hoạch mang thai, điều chỉnh thuốc chống đông, kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp giảm nguy cơ biến chứng, đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.
Nếu bạn đang thắc mắc thay van tim cơ học có sinh con được không, hãy tìm đến bệnh viện uy tín, có kinh nghiệm chăm sóc, điều trị các ca thai sản khó. Tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, các thai kỳ nguy cơ cao được chăm sóc toàn diện từ tam cá nguyệt đầu tiên cho đến sau khi sinh bởi đội ngũ các chuyên gia, bác sĩ sản phụ hàng đầu trong lĩnh vực y học bào thai và đội ngũ các chuyên gia, bác sĩ tim mạch đầu ngành, giàu kinh nghiệm. Bệnh viện ứng dụng các kỹ thuật tiên tiến hàng đầu thế giới trong can thiệp y học bào thai dưới sự trợ giúp của hệ thống máy móc hiện đại. Hàng nghìn ca thai sản khó, nguy cơ cao đã được điều trị thành công, giúp các sản phụ được đón con yêu chào đời khỏe mạnh.