Trầm cảm cười có nguy hiểm không? Trầm cảm cười thường khó nhận biết do các biểu hiện vui vẻ, lạc quan che giấu rất nhiều vấn đề đang xảy ra bên trong người bệnh. Trầm cảm cười vì vậy thường bị phát hiện và điều trị chậm trễ, làm tăng rủi ro. Cùng ECO Pharma tìm hiểu rõ hơn trong bài viết sau.
Trầm cảm cười có nguy hiểm không? Đây là một vấn đề nguy hiểm. Nguy cơ lớn nhất chính là trầm cảm cười thường không được chú ý dẫn đến điều trị chậm trễ. Người mắc bệnh vẫn vui vẻ, lạc quan, thành công và tràn đầy năng lượng ngay cả khi đang trải qua chứng trầm cảm nghiêm trọng khiến gia đình và bạn bè khó nhận ra những dấu hiệu bất thường. Đôi khi chính người bệnh cũng không nhận ra rằng bản thân đã mắc trầm cảm. (1)
Một nghiên cứu phát hiện ra rằng những người đến từ các nền văn hóa ít chú trọng đến trạng thái cảm xúc cá nhân (chẳng hạn như khu vực Đông Á) sẽ có xu hướng tập trung vào những triệu chứng thể chất của trầm cảm như mệt mỏi, đau đầu và chán ăn – thay vì các triệu chứng về mặt cảm xúc. Do đó họ khó nhận ra điều gì đang xảy ra với mình. Nếu không được điều trị kịp thời, người mắc loại trầm cảm này có thể tự làm hại bản thân, đe dọa đến sức khỏe và tính mạng.
Người mắc bệnh trầm cảm cười cố che giấu bệnh đằng sau vẻ ngoài tích cực vì điều này khiến họ cảm thấy an toàn. Một số lý do cụ thể giải thích cho vấn đề này bao gồm:
Hiểu rõ các nguyên nhân dẫn tới trầm cảm cười sẽ giúp bạn phòng tránh các yếu tố nguy cơ, duy trì sức khỏe tâm thần ổn định, cân bằng:
Những áp lực từ cuộc sống chẳng hạn như tài chính, các mối quan hệ cá nhân, gặp phải biến cố lớn có thể gây ra stress – một tác nhân phổ biến có nguy cơ dẫn tới trầm cảm. Nghiên cứu cho thấy tình trạng stress kéo dài có thể tác động đến các hormone căng thẳng và 5-HT (5-hydroxytryptamine) trong cơ thể, tương tự như những rối loạn xảy ra ở chứng trầm cảm.
Căng thẳng trong công việc cũng là một yếu tố có khả năng gây trầm cảm. Theo một khảo sát tại Thượng Hải, Trung Quốc, số giờ làm việc nhiều có tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần của người lao động: những người làm việc trên 60 giờ/tuần có sức khỏe tâm thần kém hơn so với những người chỉ làm việc dưới 40 giờ/tuần, dẫn tới nguy cơ mắc trầm cảm cao hơn, bao gồm cả trầm cảm cười.
Sự cô lập về cảm xúc là cảm giác cô đơn, mất kết nối với những người xung quanh. Người bệnh cho rằng mình là người duy nhất đấu tranh với các vấn đề tâm lý, dẫn tới khó sẻ chia, cảm thấy khó khăn trong việc duy trì các mối quan hệ, kỹ năng giải quyết vấn đề kém và có quan niệm tiêu cực về bản thân. Tình trạng này kéo dài có khả năng dẫn tới các triệu chứng trầm cảm cười.
Các chuyên gia cho rằng, sự kiện trong tương lai có liên quan đến chứng lo âu (anxiety), trong khi đó sự kiện ở quá khứ lại liên quan nhiều đến bệnh trầm cảm. Những cú sốc tinh thần chẳng hạn như bị lạm dụng, bạo lực, tai nạn có thể ảnh hưởng đến phản ứng của người bệnh khi đối mặt với những tác nhân gây căng thẳng trong cuộc sống hiện tại, từ đó tăng nguy cơ phát triển các triệu chứng trầm cảm cười.
Do chứng trầm cảm cười không phải là chẩn đoán chính thức nên hiện nay chưa có nhiều nghiên cứu về những đối tượng có nguy cơ cao. Tuy nhiên, các chuyên gia đã khoanh vùng một số đặc điểm ở những nhóm người:
Nếu không được kiểm soát kịp thời, trầm cảm cười có thể dẫn tới những triệu chứng dai dẳng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và đe dọa tính mạng. Người bệnh có thể áp dụng một số phương pháp điều trị:
Một số liệu pháp tâm lý trị liệu phổ biến hỗ trợ cải thiện triệu chứng trầm cảm cười bao gồm:
Tùy vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc phù hợp. Những thuốc phổ biến gồm:
Điều chỉnh lối sống tích cực giúp người bị trầm cảm cười cân bằng cuộc sống, tạo ra môi trường tích cực để hồi phục tinh thần:
Trung tâm Khoa học Thần kinh BVĐK Tâm Anh TP.HCM là nơi thăm khám, điều trị các rối loạn tâm thần như trầm cảm cười và các bệnh lý thần kinh như đau đầu, đau nửa đầu, mất ngủ, suy giảm trí nhớ, u não,… Bệnh viện quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đầu ngành giàu kinh nghiệm, đảm bảo quy trì thăm khám, điều trị theo phác đồ cá thể hóa, mang đến hiệu quả cao.
BVĐK Tâm Anh còn được trang bị hệ thống máy móc hiện đại hàng đầu thế giới như hệ thống chụp cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira Biomatrix (Siemens – Đức), máy chụp cắt lớp vi tính (CT) 768 lát cắt Somatom Drive, máy điện não vi tính EEG-1200K (Nhật Bản), máy điện cơ Ultra S100 (Mỹ),… hỗ trợ tích cực cho việc chẩn đoán và điều trị chính xác, giúp người bệnh nhanh chóng cải thiện sức khỏe thể chất và tâm thần.
Trầm cảm cười không phải là một chẩn đoán được công nhận chính thức, do đó không được liệt kê trong “Sổ tay chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần, ấn bản thứ 5” (DSM-5) của Hiệp hội Tâm thần học Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng trầm cảm cười thuộc dạng rối loạn trầm cảm nặng (major depressive disorder) với các đặc điểm không điển hình – hay còn gọi là trầm cảm không điển hình.
Mặc dù vẫn có các triệu chứng cơ bản giống với rối loạn trầm cảm nặng, nhưng điều khiến tình trạng này trở nên “không điển hình” là vì có sự đối lập giữa những biểu hiện bên ngoài và trải nghiệm thực sự đang diễn ra bên trong. Người bệnh có suy nghĩ tiêu cực, nhưng lại che giấu chúng thông qua bề ngoài vui vẻ. Ngoài ra còn có một yếu tố gây nhầm lẫn khác thuộc chứng trầm cảm không điển hình đó là người bệnh cảm thấy phấn chấn tạm thời trong một sự kiện tích cực, làm tăng thêm vẻ bề ngoài rằng họ “ổn”.
Trầm cảm cười có nguy hiểm không? Đây là tình trạng nguy hiểm, có nguy cơ đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Sự đồng hành và hỗ trợ của gia đình, bạn bè là yếu tố vô cùng quan trọng giúp người bệnh nhanh chóng cải thiện các vấn đề tâm lý và quay trở lại cuộc sống bình thường.
