Thực hiện chủng ngừa HPV đúng khuyến nghị của Bộ Y tế, bao gồm số mũi tiêm vắc xin, thời gian tiêm, đối tượng tiêm sẽ giúp bảo vệ phụ nữ khỏi ung thư cổ tử cung tốt hơn. Vậy vắc xin HPV cần tiêm bao nhiêu mũi và lịch tiêm HPV như thế nào? Xem bài viết lịch tiêm ngừa HPV dưới đây để biết thêm thông tin.
Virus HPV gây u nhú ở người gồm 200 chủng virus có liên quan. Chúng lây lan phổ biến nhất khi tiếp xúc da kề da thông qua hoạt động tình dục. Nhiễm virus HPV phổ biến đến mức Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) ước tính có đến 85% tổng số người sẽ bị nhiễm HPV trong đời, trong đó 13 triệu người lớn và thanh thiếu niên bị nhiễm HPV mỗi năm. (1)
Virus HPV thường không bị phát hiện vì chúng không phải lúc nào cũng có triệu chứng và có xu hướng tự biến mất. Một số chủng HPV có thể gây ra mụn cóc ở bộ phận sinh dục, trong khi một số chủng khác có thể nghiêm trọng hơn và dẫn đến ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, dương vật, hậu môn hoặc thành sau cổ họng.
Tiêm ngừa HPV là một trong những biện pháp tốt nhất hiện nay giúp bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh ung thư liên quan đến HPV. Vắc xin HPV đã có từ năm 2006 và việc theo dõi liên tục trong những năm qua cho thấy mức độ an toàn và hiệu quả của loại vắc xin này. Kể từ khi được giới thiệu lần đầu tại Mỹ, tỷ lệ nhiễm virus HPV gây mụn cóc sinh dục và một số bệnh ung thư đã giảm 88% ở trẻ em gái và lứa tuổi thanh thiếu niên, 81% ở phụ nữ trưởng thành.
Vắc xin HPV có thể được tiêm bắt đầu từ 9 tuổi, tuy nhiên CDC khuyến nghị trẻ nên tiêm từ độ tuổi 11 – 12 tuổi. Thanh thiếu niên và thanh niên đến 26 tuổi chưa bắt đầu hoặc chưa hoàn thành đợt tiêm vắc xin HPV cũng cần tiêm vắc xin HPV. Người lớn từ 27 đến 45 tuổi chưa được tiêm phòng vẫn có thể tiêm vắc xin ngừa HPV, tuy nhiên bạn nên trao đổi rõ ràng với bác sĩ về kết quả có thể đạt được. Vì tiêm phòng HPV ở độ tuổi từ 27 sẽ khó đạt được tối đa lợi ích phòng bệnh do nhiều người ở độ tuổi này đã tiếp xúc với HPV.
Trước đây, các nỗ lực tiêm chủng ngừa HPV thường tập trung vào phụ nữ và trẻ em gái vì nguy cơ mắc các bệnh ung thư liên quan đến HPV của họ cao gấp 10 lần so với nam giới. Theo đó, nam giới phụ thuộc vào khả năng miễn dịch từ phụ nữ đã được tiêm ngừa HPV làm phương pháp phòng ngừa chính. Hiện nay, quan điểm này đã thay đổi khi vắc xin ngừa HPV ở cả nam và nữ mang lại sự bảo vệ lâu dài cho cả hai giới. Kể từ năm 2011, CDC khuyến nghị nam giới cũng nên tiêm ngừa theo lịch tiêm ngừa HPV tương tự như lịch trình dành cho phụ nữ.
Lịch tiêm phòng HPV 3 liều được khuyến nghị như sau: (2)
Xem thêm: HPV tiêm mấy mũi là đủ?
Hiện tại có hai loại vắc xin HPV phổ biến tại Việt Nam là Gardasil và Gardasil 9 với lịch tiêm HPV cụ thể. Cùng ECO Pharma tìm hiểu sau đây:
Vắc xin Gardasil được sáng chế và phát triển bởi tập đoàn Merck Sharp and Dohme (MSD – Mỹ), một trong những công ty hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Y tế. Vắc xin Gardasil là bước đột phá trong phòng chống ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, các loại tổn thương tiền ung thư, loạn sản và mụn cóc sinh dục.
Gardasil thường được chỉ định cho độ tuổi từ 9 – 26 với lịch tiêm phòng HPV 3 mũi như sau:
Mỗi mũi tiêm liều 0.5ml, tiêm ở cơ delta trên cánh tay hoặc phía trên đùi, đảm bảo an toàn và hiệu quả, tránh xa khu vực tĩnh mạch.
Tương tự như Gardasil, Gardasil 9 cũng được sản xuất tập đoàn Dược phẩm và Chế phẩm Sinh học MSD. Tuy nhiên, Gardasil 9 được cải tiến hơn với khả năng bảo vệ cho cả hai giới từ 9 – 45 tuổi. Gardasil 9 có hiệu quả chống lại 9 chủng virus HPV phổ biến (6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58) nên có thể phòng ngừa ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, âm đạo, hậu môn, hầu họng, mụn cóc sinh dục và các tổn thương tiền ung thư,… với hiệu quả bảo vệ lên đến trên 94%.
Lịch tiêm HPV gồm 3 mũi theo phác đồ 0 – 2 – 6 đối với người từ 9 đến dưới 27 tuổi: (3)
Ngoài ra, trong một số trường hợp bác sĩ có thể chỉ định phác đồ tiêm nhanh theo lộ trình tiêm HPV như sau:
Vắc xin Gardasil 9 thường được chỉ định tiêm bắp, tại vị trí như cơ delta trên cánh tay hoặc phần trước của phía trên đùi. Lưu ý quan trọng, không tiêm vào mạch máu, tiêm dưới da hay tiêm trong da và không được trộn lẫn vắc xin với bất kỳ loại vắc xin hay dung dịch nào khác.
Xem thêm: Bảng giá tiêm HPV mới cập nhật
Tiêm ngừa theo đúng lộ trình tiêm HPV được bác sĩ đề xuất là phương pháp tối ưu nhất để đạt hiệu quả ngừa bệnh. Tuy nhiên, trong các trường hợp bất khả kháng, bạn phải tiêm chậm hơn lịch hẹn sẽ không làm giảm hiệu quả của vắc xin nếu bạn hoàn thành đủ liều theo phác đồ tiêm chủng. Cần lưu ý, tiêm trễ không gây ảnh hưởng đối với sức khỏe tuy nhiên tiêm sớm hơn dự kiến có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin.
Mặc dù vậy, trì hoãn tiêm chủng có thể làm tăng nguy cơ tiếp xúc với virus HPV khi cơ thể chưa có đủ miễn dịch. Do đó, nếu bạn quá lịch hẹn tiêm, hãy cố gắng sắp xếp để đi tiêm càng sớm càng tốt. Bạn cũng nên thông báo tình trạng của mình cho bác sĩ để tư vấn và chỉ định tiêm chủng bổ sung phù hợp.
Xem thêm: Tiêm HPV chậm lịch có sao không?
Giống như với nhiều loại vắc xin khác, vắc xin HPV cũng có thể xuất hiện một số tác dụng phụ. Những tác dụng phụ này thường là biểu hiện của việc cơ thể đang phản ứng với vắc xin, là dấu hiệu cho thấy quá trình miễn dịch đã khởi động.
Dưới đây là một số tác dụng phụ phổ biến mà bạn có thể gặp phải sau khi tiêm HPV:
Bên cạnh đó, có một số tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng hiếm gặp hơn, chẳng hạn như phát ban, khu vực tiêm bị đỏ và ngứa, khó thở. Ngoài ra, một tỷ lệ rất nhỏ người tiêm (khoảng 3 trong số 1.000.000) có thể gặp phản ứng dị ứng sau tiêm HPV. Trong trường hợp bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng bất thường nào sau khi tiêm, đặc biệt là những triệu chứng hiếm gặp và nghiêm trọng, bạn nên liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được hỗ trợ kịp thời.
Khi quyết định tiêm vắc xin HPV, có một số điểm quan trọng cần lưu ý để đảm bảo quá trình tiêm chủng diễn ra an toàn và hiệu quả:
Về lịch tiêm phòng ung thư cổ tử cung, ngoài các thông tin trên, các thông tin liên quan sau cũng nhận nhiều sự quan tâm:
Chỉ tiêm 1 hoặc 2 mũi vắc xin HPV thay vì hoàn thành toàn bộ chu trình 3 mũi có thể không đảm bảo hiệu quả phòng ngừa tối đa như mong đợi. Mỗi mũi tiêm HPV có vai trò cụ thể trong việc tăng cường và duy trì khả năng miễn dịch, do đó bạn nên hoàn thành đầy đủ lịch trình tiêm chủng để đảm bảo khả năng bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Xem thêm: Tiêm HPV 1 mũi có tác dụng không? Hiệu quả như thế nào?
Như đã đề cập, tiêm HPV sớm hơn lịch hẹn không được khuyến khích vì mỗi khoảng thời gian giữa các mũi tiêm đã được xác định dựa trên nghiên cứu để đảm bảo hiệu quả tối ưu của vắc xin. Tiêm sớm có thể ảnh hưởng đến hiệu quả phòng ngừa của vắc xin, vì vậy bạn nên tuân thủ theo lịch tiêm phòng HPV được khuyến nghị.
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả phòng ngừa ung thư cổ tử cung, bạn nên tuân thủ lịch tiêm HPV và hướng dẫn của các chuyên gia Y tế. Nếu có bất kỳ thắc mắc về lịch trình tiêm HPV hoặc vấn đề sức khỏe cụ thể nào, bạn nên thảo luận trực tiếp với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để nhận được lời khuyên chính xác và phù hợp nhất.
1. Mph, T. M. (2024, January 22). HPV vaccine schedule by age. Verywell Health. https://www.verywellhealth.com/hpv-vaccine-schedule-age-5217860
2. HPV vaccine schedule and dosing | CDC. (n.d.). https://www.cdc.gov/hpv/hcp/schedules-recommendations.html
3. To help protect your child against certain HPV-related cancers and diseases, complete the GARDASIL 9 vaccine series. (2023, October 13). Gardasil9 Adolescent. https://www.gardasil9.com/adolescents/what-is-gardasil-9/hpv-vaccine-schedule/
