Ngày nay việc tiêm vắc-xin có thể ngăn ngừa hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung và các bệnh liên quan đến HPV. Vắc xin Gardasil đã được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt. Trong bài viết này, ECO Pharma sẽ giải thích vắc xin HPV Gardasil là gì, hoạt động như thế nào, ai nên tiêm, cần tiêm khi nào cũng như các tác dụng phụ và tương tác thuốc ra sao.
Ung thư cổ tử cung có thể gây ra bởi một số chủng virus Papilloma ở người (HPV). Chúng lây truyền qua đường tình dục và cũng có thể gây ra mụn cóc sinh dục và các bệnh ung thư khác ở cả nam lẫn nữ.
Gardasil là một loại vắc-xin HPV do Công ty Dược phẩm đa quốc gia (Merck & Co) của Mỹ phát triển, dùng để phòng ngừa nhiều chủng virus HPV gây ra bệnh nhiễm trùng đường sinh dục. Các chủng HPV nguy cơ cao này là nguyên nhân của những bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến, nhất là ở phụ nữ.
Vắc xin Gardasil bảo vệ cơ thể chống lại các chủng HPV 6, 11, 16 và 18, trong đó chủng HPV 16 và 18 gây ra khoảng 70% trường hợp ung thư cổ tử cung. Đây cũng là nguyên nhân chính của hầu hết các trường hợp ung thư hậu môn, âm hộ, âm đạo và dương vật liên quan đến HPV. Các chủng HPV 6 và 11 ước tính gây ra khoảng 90% trường hợp mụn cóc sinh dục. Đặc biệt, HPV chủng 16 gây ra gần 90% trường hợp ung thư vòm họng dương tính với HPV, với tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới cao hơn so với nữ giới.
Mặc dù Gardasil không điều trị được các nhiễm trùng HPV, việc tiêm vắc-xin vẫn được khuyến nghị cho những người đã nhiễm HPV vì nó có thể hỗ trợ bảo vệ chống lại các chủng khác của nhóm virus này.
Việc tiêm vắc-xin HPV mang lại hiệu quả đáng kể, có khả năng phòng ngừa hơn 90% các loại ung thư do HPV gây ra. Năm 2006, các chuyên gia khuyến nghị nên tiêm vắc-xin HPV cho trẻ em và thanh thiếu niên. Kể từ đó, tỷ lệ nhiễm HPV đã giảm rất nhiều, đặc biệt là ở những người có nguy cơ cao mắc bệnh. Cụ thể, tỷ lệ nhiễm HPV giảm 88% ở các bé gái và 81% ở phụ nữ. Điều này cũng dẫn đến việc giảm số người bị mụn cóc sinh dục và số người có dấu hiệu tiền ung thư cổ tử cung.
Đặc biệt, hiệu quả bảo vệ của vắc-xin HPV duy trì trong thời gian dài. Các nghiên cứu theo dõi những người đã được tiêm vắc-xin trong ít nhất 12 năm cho thấy họ vẫn duy trì mức độ bảo vệ chống lại virus cao mà không có dấu hiệu giảm tác dụng theo thời gian. (1)
Theo thông tin từ BS. Melissa Simon, phó chủ nhiệm nghiên cứu lâm sàng tại Khoa Phụ sản, Trường Y Bergberg, Đại học Tây Bắc ở Chicago (Mỹ), hiện nay vắc xin Gardasil được khuyến nghị cho nữ giới từ 9 – 26 tuổi và nam giới từ 9 – 21 tuổi. Trẻ em từ 9 – 14 tuổi nên tiêm 2 liều vắc-xin, cách nhau 6 tháng. Trong khi đó, những người bắt đầu tiêm sau 14 tuổi nên thực hiện ba liều trong vòng 6 tháng.
Năm 2018, FDA đã mở rộng khuyến nghị tiêm Gardasil 9 cho người từ 27 – 45 tuổi. Tháng 6/2019, sau khi xem xét, Ủy ban Tư vấn về Thực hành Tiêm chủng Hoa Kỳ (ACIP) cũng cập nhật khuyến nghị tiêm cho người lớn từ 27 – 45 tuổi. Một số người không được tiêm đủ có thể bị nhiễm virus HPV mới và khi tiêm ở độ tuổi này sẽ có lợi cho họ. Bộ Y tế Việt Nam cũng mở rộng tiêm vắc xin Gardasil 9 cho trẻ em và người lớn từ 9-45 tuổi.
Nhiều bậc phụ huynh lo ngại rằng việc tiêm vắc-xin góp phần “thúc đẩy” con cái quan hệ tình dục sớm. Tuy nhiên, BS. Simon cho rằng đây không phải là nguyên nhân khiến việc quan hệ tình dục diễn ra sớm hơn ở độ tuổi này mà việc tiêm vắc-xin chủ yếu nhằm mục đích phòng ngừa ung thư. (2)
Xem thêm: Độ tuổi tiêm HPV là bao nhiêu?
Có một số trường hợp không nên tiêm vaccine HPV Gardasil hoặc nên chờ đợi cho đến khi sức khỏe ổn định, cụ thể:
Thuốc tiêm HPV Gardasil theo chuẩn của Bộ Y tế Việt Nam bao gồm 3 mũi như sau:
Xem thêm: HPV tiêm mấy mũi là đủ? Phác đồ chuẩn
Ở Mỹ hiện có 2 loại vắc xin Gardasil, Gardasil 4 và Gardasil 9. Cả 2 loại này giúp bảo vệ khỏi các chủng HPV 6, 11, 16 và 18. Tuy nhiên, Gardasil 9 bảo vệ cơ thể thêm khỏi 5 chủng khác là 31, 33, 45, 52 và 58, những chủng này gây ra khoảng 20% trường hợp ung thư cổ tử cung và 10% mụn cóc sinh dục so với các chủng có trong Gardasil 4.
Gardasil 4 là loại vắc-xin HPV đầu tiên đã được FDA chấp thuận từ năm 2006. Vắc-xin này được sử dụng cho cả nam và nữ từ 9 – 26 tuổi và có khả năng ngăn chặn hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung, mụn cóc sinh dục và một số bệnh ung thư khác do HPV chủng 6, 11, 16 và 18 gây ra.
Vắc xin Gardasil 9 được FDA và Bộ Y tế phê duyệt dành cho nam và nữ từ 9 – 45 tuổi, mở rộng cho người từ 27 – 45 tuổi. Loại vắc-xin này bảo vệ khỏi các chủng ung thư cổ tử cung, mụn cóc sinh dục và các bệnh ung thư khác nhiều hơn Gardasil 4. Gardasil 9 hiện là loại vắc-xin HPV duy nhất được phân phối ở Mỹ. (3)
Vắc xin Gardasil dùng để phòng ngừa ung thư cổ tử cung được đánh giá là an toàn và dễ dung nạp. Phần lớn tác dụng phụ của chúng nhẹ và chỉ kéo dài trong thời gian ngắn như đau, đỏ, sưng tại vùng tiêm, nhức đầu, sốt, buồn nôn và đau cơ hoặc khớp. Những triệu chứng này thường biến mất sau vài ngày.
Tuy hiếm gặp nhưng thuốc tiêm Gardasil có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như dị ứng nặng (nổi mề đay, khó thở hoặc sưng mặt và cổ họng). Những phản ứng này thường xuất hiện trong vài phút đến vài giờ sau khi tiêm và cần sự can thiệp y tế khẩn cấp.
Ngoài ra, một số người có thể bị choáng, ngất xỉu sau khi tiêm, điều này thường gặp hơn ở thiếu niên và thanh niên. Để phòng tránh ngất xỉu và chấn thương liên quan, người tiêm nên ngồi hoặc nằm xuống trong 15 – 30 phút sau khi tiêm để theo dõi.
Đến nay, không có chứng cứ nào cho thấy vắc xin Gardasil gây ra các vấn đề sức khỏe lâu dài như đau mãn tính, bệnh tự miễn, vô sinh hoặc tử vong. Tính an toàn của vắc-xin này đã được xác nhận qua nhiều năm sử dụng và theo dõi. (4)
Xem thêm: Nên tiêm HPV 4 chủng hay 9 chủng?
Vắc-xin Gardasil có thể tiêm cùng lúc với nhiều loại vắc-xin khác như vắc-xin uốn ván, bạch hầu, ho gà, viêm màng não, viêm gan, viêm não Nhật Bản và cúm mà không gây ảnh hưởng đến hiệu quả hoặc độ an toàn của những vắc-xin này.
Không có tương tác nào được ghi nhận giữa thuốc Gardasil và các loại thuốc khác như thuốc tránh thai, thuốc kháng sinh và thuốc chống virus. Tuy nhiên, những người sử dụng thuốc ức chế miễn dịch như steroid, hóa trị hoặc thuốc sinh học có thể phản ứng kém hơn với Gardasil của Mỹ. Trong trường hợp này, người bệnh cần thảo luận với bác sĩ trước khi quyết định tiêm chủng.
Bạn có thể tiêm vắc xin Gardasil (Mỹ) tại các cơ sở y tế đủ điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân lực, tuân thủ quy trình tiêm chủng an toàn theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Ở TP. Hồ Chí Minh, một số địa điểm tiêm vắc xin Gardasil (Mỹ) như Viện Pasteur Hồ Chí Minh, Trung tâm Y tế Dự phòng Thành phố Hồ Chí Minh và các Trung tâm Y tế Quận – Huyện.
Ngoài ra, hệ thống tiêm chủng VNVC cũng là một lựa chọn uy tín được Bộ Y Tế cấp phép tiêm chủng vắc xin Gardasil. VNVC cung cấp dịch vụ tiêm chủng hiện đại và an toàn với các dịch vụ vắc-xin hàng đầu tại Việt Nam được nhiều khách hàng tin tưởng. Tại đây có hệ thống kho lạnh và dây chuyền lạnh đạt chuẩn quốc tế GSP, đảm bảo vắc-xin an toàn và chất lượng. VNVC cũng là đối tác chiến lược của nhiều hãng vắc-xin lớn trên thế giới, đảm bảo cung ứng đầy đủ các loại vắc-xin cho mọi lứa tuổi, kể cả vắc-xin khan hiếm và mới.
Tại VNVC, tất cả bác sĩ, điều dưỡng và nhân viên y tế đều có chứng chỉ an toàn tiêm chủng được đào tạo kỹ lưỡng về quy trình và xử lý phản ứng sau tiêm, đảm bảo tiêm ngừa an toàn và hiệu quả cho khách hàng. Khách hàng không mất phí khám và tư vấn trước tiêm và được giám sát sau tiêm để phòng tránh phản ứng không mong muốn.
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp liên quan đến vắc xin Gardasil:
Đẻ / sinh con rồi có tiêm phòng HPV được không? Ảnh hưởng gì không? Bạn hoàn toàn có thể tiêm vắc xin Gardasil sau khi sinh, miễn là không đang mang thai hoặc cho con bú. Vắc-xin không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hay thai kỳ sau tiêm. Tuy nhiên, bạn nên chờ ít nhất 4 tuần sau khi sinh để cơ thể hồi phục trước khi tiêm vắc-xin.
Xem thêm: Đã quan hệ rồi có tiêm được không? Tiêm có tác dụng không?
Bạn vẫn có thể tiêm vắc-xin HPV Gardasil Mỹ ngay cả khi đã nhiễm HPV. Vắc-xin này giúp bảo vệ bạn khỏi các chủng HPV khác mà bạn chưa tiếp xúc. Tuy nhiên, vắc-xin không thể điều trị hoặc loại bỏ HPV đang nhiễm hiện tại và các biến chứng của bệnh như ung thư cổ tử cung hay mụn cóc sinh dục. Vì vậy, bạn vẫn cần tuân thủ các hướng dẫn về sàng lọc và điều trị cổ tử cung cũng như sử dụng bao cao su để ngăn chặn sự lây nhiễm cho người khác.
Vắc xin Gardasil là phương pháp an toàn và hiệu quả để phòng ngừa ung thư cổ tử cung và các bệnh khác liên quan đến HPV. Vắc-xin này hoạt động hiệu quả nếu tiêm trước khi tiếp xúc với virus HPV được chỉ định cho nhóm đối tượng từ 9 – 45 tuổi. Vắc-xin Gardasil ít gây ra tác dụng phụ và không có tương tác với các loại vắc-xin hoặc thuốc khác. Để an toàn và hiệu quả, bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể trước khi tiêm vắc xin HPV Gardasil.
1. HPV vaccination: What everyone should know | CDC. (n.d.). https://www.cdc.gov/vaccines/vpd/hpv/public/index.html
2. WHO khuyến cáo hiệu quả của tiêm vắc xin HPV đạt mức cao nhất khi tiêm cho trẻ từ 9-15 tuổi – Chương trình mục tiêu quốc gia – Cổng thông tin Bộ Y tế. (n.d.). https://moh.gov.vn/chuong-trinh-muc-tieu-quoc-gia/-/asset_publisher/7ng11fEWgASC/content/who-khuyen-cao-hieu-qua-cua-tiem-vac-xin-hpv-at-muc-cao-nhat-khi-tiem-cho-tre-tu-9-15-tuoi
3. Jiang, Z., Jou, J., & Cohen, E. E. (2021). Vaccine strategies for human Papillomavirus-Associated head and neck cancers. Cancers, 14(1), 33. https://doi.org/10.3390/cancers14010033
4. HPV vaccine: Who needs it, how it works. (2023, August 25). Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hpv-infection/in-depth/hpv-vaccine/art-20047292
