Vắc xin Shingrix có tác dụng gì? Giá bao nhiêu? Đối tượng chỉ định?

Vắc xin Shingrix là giải pháp hàng đầu phòng ngừa bệnh zona (còn được gọi là bệnh giời leo, zoster), xảy ra do sự tái hoạt động của virus varicella zoster , cũng là nguyên nhân gây bệnh thủy đậu. Cùng ECO Pharma tìm hiểu thông tin chi tiết về công dụng, giá bán, đối tượng chỉ định và những cảnh báo quan trọng khi sử dụng vắc xin này.

Vắc xin Shingrix là gì?

Shingrix là một loại vắc xin đã được FDA phê duyệt để ngăn ngừa bệnh zona (hay còn gọi là giời leo, zoster) do cùng một loại virus gây bệnh thủy đậu gây ra (virus varicella zoster). Sau khi bị thủy đậu, virus vẫn còn tồn tại trong các tế bào thần kinh ở trạng thái ngủ. Đôi khi sau nhiều năm, virus có thể hoạt động trở lại và gây bệnh zona. Triệu chứng bệnh ban đầu sẽ xuất hiện những vết sưng đỏ, sau đó biến thành mụn nước, mưng mủ khiến người bệnh ngứa rát và đau đớn.

Tình trạng này thường xảy ra ở một bộ phận của cơ thể và kéo dài trong vài tuần, có nguy cơ dẫn đến các biến chứng như: đau dây thần kinh sau zona (PHN – postherpetic neuralgia), nhiễm trùng da, liệt cơ, mất thính giác hoặc thị lực. Trong đó, đau dây thần kinh sau zona là biến chứng phổ biến nhất của bệnh zona.

Vắc xin Shingrix được FDA khuyến cáo tiêm ngừa cho các đối tượng:

• Người lớn từ 50 tuổi trở lên.
• Người lớn từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ mắc zona cao do hệ miễn dịch suy yếu hoặc bị ức chế miễn dịch.

Shingrix là loại vắc xin 2 liều và không được chỉ định để phòng ngừa bệnh thủy đậu.

Tác dụng phòng ngừa bệnh của vắc xin Shingrix

Theo báo cáo của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) (1), hai liều vaccine Shingrix có tác dụng chống lại bệnh zona và đau dây thần kinh sau zona (PHN):

• Ở người lớn từ 50 đến 69 tuổi có hệ miễn dịch khỏe mạnh, Shingrix có hiệu quả ngăn ngừa bệnh zona đến 97%. Ở người lớn từ 70 tuổi trở lên, Shingrix có hiệu quả 91%.
• Ở người lớn từ 50 tuổi trở lên, Shingrix có hiệu quả ngăn ngừa PHN là 91%; ở người lớn từ 70 tuổi trở lên, Shingrix có hiệu quả 89%.
• Ở người lớn có hệ miễn dịch yếu, Shingrix có hiệu quả ngăn ngừa bệnh zona từ 68% đến 91%, tùy thuộc vào tình trạng suy giảm hệ miễn dịch của người bệnh.
• Ở những người từ 70 tuổi trở lên có hệ miễn dịch khỏe mạnh, Shingrix vẫn có hiệu quả trong suốt 7 năm sau khi tiêm chủng.

Hiệu quả của thuốc Shingrix đã được nghiên cứu

Vắc xin Shingrix được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt sử dụng để phòng ngừa bệnh zona cho người lớn từ 50 tuổi trở lên vào ngày 20 tháng 10 năm 2017. Đến ngày 25 tháng 10 năm 2017, Ủy ban Tư vấn về Thực hành Tiêm chủng (ACIP) cũng đã khuyến nghị nên sử dụng loại vaccine này cho người lớn có hệ miễn dịch bình thường ở độ tuổi trên 50. Từ đó đến nay, đã có rất nhiều nghiên cứu khoa học về tính hiệu quả của Shingrix vaccine đến từ các tổ chức, nhà khoa học uy tín toàn cầu.

Theo báo cáo của Cơ quan quản lý dược phẩm Châu Âu (EMA) (2), hiệu quả của vắc xin Shingrix đã được chứng minh qua hai yếu tố chính: ngăn ngừa bệnh zona và cải thiện tình trạng đau dây thần kinh sau zona đối với người từ 50 tuổi trở lên:

Ở nghiên cứu đầu tiên, có 7695 người sử dụng vắc xin Shingrix để phòng bệnh và 7710 người dùng giả dược (một phương pháp điều trị giả). Trung bình sau 3 năm, có 6 người trưởng thành mắc bệnh zona ở nhóm dùng Shingrix so với 210 người ở nhóm dùng giả dược. Sau gần 4 năm, không ai bị đau dây thần kinh sau zona ở nhóm Shingrix so với 18 người ở nhóm dùng giả dược. Điều này cho thấy Shingrix đã ngăn ngừa 97% trường hợp bệnh zona và 100% trường hợp đau dây thần kinh sau zona trong nghiên cứu này.

Một nghiên cứu khác được tiến hành ở những người từ 70 tuổi trở lên, chia thành 2 nhóm: 8250 người dùng vắc xin Shingrix và 8346 người dùng giả dược. Sau 4 năm, có 25 người trong nhóm dùng Shingrix mắc bệnh zona so với 284 người ở nhóm giả dược. Có 4 người bị đau dây thần kinh sau zona ở nhóm Shingrix so với 26 người ở nhóm giả dược. Điều này cho thấy Shingrix đã ngăn ngừa 91% trường hợp bệnh zona và 89% trường hợp đau dây thần kinh sau zona ở người lớn từ 70 tuổi trở lên.

Đối với nhóm người trưởng thành từ 18 tuổi trở lên, Cơ quan quản lý dược phẩm Châu Âu (EMA) cho biết hiệu quả của vắc xin Shingrix được chứng minh qua hai cuộc nghiên cứu:

Trong nghiên cứu đầu tiên, có 870 người tiêm Shingrix (bao gồm cả những người đã từng ghép tế bào gốc tự thân) và 851 người dùng giả dược. Kết quả khảo sát cho thấy có 49 đối tượng thuộc nhóm Shingrix mắc bệnh zona so với 135 người ở nhóm giả dược.

Ở nghiên cứu thứ hai, bao gồm người bệnh ung thư máu, có 2 người dùng Shingrix (trong số 259 người) mắc bệnh zona so với 14 người ở nhóm giả dược (trong số 256 người).

Có thể thấy, vắc xin Shingrix đã ngăn ngừa lần lượt 68% và 87% trường hợp mắc zona trong hai nghiên cứu trên.

Cơ chế hoạt động của vaccine Shingrix

Shingrix chống lại sự tái hoạt động của herpes zoster bằng cách tạo ra phản ứng miễn dịch với varicella zoster virus (VZV). Thành phần miễn dịch chính của vắc xin Shingrix là glycoprotein E (gE), một loại protein được tìm thấy trên bề mặt của virus varicella zoster. Quá trình tiếp xúc miễn dịch với protein gE sẽ kích thích cơ thể sản xuất kháng thể kháng gE, nhờ đó chống lại virus varicella zoster. Ngoài ra, trong vắc xin Shingrix còn chứa hệ thống bổ trợ AS01B giúp nâng cao khả năng miễn dịch lâu dài hơn đối với virus gây bệnh zona. (3)

Ai nên tiêm và không nên tiêm vắc xin Shingrix?

ECO Pharma chia sẻ cụ thể hơn thông tin về những đối tượng có thể vàkhông thể tiêm Shingrix:

1. Đối tượng được khuyến nghị tiêm vắc xin Shingrix

Loại vắc xin Shingrix với 2 liều tiêm có thể sử dụng cho:

• Người lớn từ 50 tuổi trở lên, với 2 liều tiêm cách nhau 2 – 6 tháng.
• Người lớn từ 18 tuổi trở lên có hệ miễn dịch yếu, có nguy cơ mắc zona cao. Nếu cần, nhóm đối tượng bị suy giảm miễn dịch có thể tiêm liều thứ hai sau liều đầu tiên từ 1 đến 2 tháng.

Vắc xin Shingrix cũng được chỉ định đối với:

• Người đã từng mắc bệnh zona, Shingrix có thể giúp ngăn ngừa bệnh tái phát trong tương lai.
• Người đã từng tiêm vắc xin Zostavax, loại vắc xin phòng bệnh zona có chứa virus varicella zoster sống đã được giảm độc lực.
• Người đã từng tiêm vắc xin thủy đậu.

2. Đối tượng không được chỉ định tiêm vắc xin

Vắc xin Shingrix chống chỉ định với một số đối tượng:

• Người bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vắc xin hoặc đã xảy ra dị ứng sau khi tiêm một liều Shingrix.
• Người đang mắc bệnh zona.
• Phụ nữ đang mang thai.
• Người đang mắc bệnh ở mức độ vừa phải hoặc nặng nên đợi đến khi bình phục rồi mới tiêm vắc xin.

Cảnh báo thận trọng trước khi tiêm vắc xin Zona Shingrix

Cơ quan quản lý dược phẩm Châu Âu (EMA) đã ban hành một số cảnh báo đặc biệt trước khi tiêm vắc xin Shingrix ngừa bệnh zona:

Nguồn gốc vắc xin

Lưu ý sử dụng vắc xin Shingrix có nguồn gốc chính hãng, tên và số lô của sản phẩm đầy đủ, rõ ràng.

Trước khi tiêm chủng

• Đảm bảo có sẵn phương pháp giám sát và điều trị y tế thích hợp trong trường hợp xảy ra phản ứng phản vệ sau khi tiêm vắc xin.
• Nên hoãn tiêm Shingrix ở những đối tượng đang bị bệnh nặng.
• Tiêm ngừa Shingrix không đảm bảo phòng bệnh cho tất cả các cá nhân.
• Vắc xin Shingrix chỉ nhằm mục đích phòng bệnh và không nhằm mục đích điều trị bệnh lâm sàng đã xác định.
• Khuyến khích tiêm Shingrix vào bắp tay. Không nên tiêm Shingrix vào mạch máu hoặc trong da.
• Thận trọng khi dùng vắc xin Shingrix cho người bị giảm tiểu cầu hoặc mắc chứng rối loạn đông máu vì có thể gây chảy máu sau khi tiêm bắp.
• Tham khảo ý kiến của bác sĩ về các nguy cơ và lợi ích của Shingrix trước khi tiêm để biết vắc xin có phù hợp với tình trạng cơ thể.

Hướng dẫn sử dụng vaccine Shingrix – vắc xin Zona thần kinh

Shingrix vaccine nên được tiêm ở bắp tay. Tuy nhiên, nếu bạn vô tình tiêm Shingrix dưới da thì không cần phải tiêm lại và vẫn nên tiêm liều thứ hai sau 2 – 6 tháng. Quá trình sử dụng vắc xin bao gồm các bước:

• Bước 1: Vệ sinh sạch hai nút chai. Sử dụng kim tiêm và ống tiêm vô trùng. Nghiêng nhẹ lọ sau đó rút toàn bộ lượng hỗn dịch chất bổ trợ (chất lỏng) chứa trong lọ.
• Bước 2: Chuyển từ từ toàn bộ lượng hỗn dịch chất bổ trợ trong ống tiêm vào lọ bột đông khô chứa kháng nguyên gE.
• Bước 3: Lắc nhẹ lọ cho đến khi bột tan hoàn toàn. Không lắc mạnh.
• Bước 4: Rút vắc xin từ lọ chứa đã pha và tiêm bắp. Vị trí thích hợp để tiêm là vùng cơ delta của cánh tay.

Lưu ý bảo quản vắc xin Shingrix trong tủ lạnh từ 2°C – 8°C. Không sử dụng vắc xin bị đông lạnh. (4)

Phác đồ tiêm vắc xin Shingrix được CDC khuyến nghị

Shingrix phòng bệnh zona là loại vắc xin 2 liều tiêm. CDC khuyến nghị 2 liều Shingrix nên được tiêm cách nhau từ 2 – 6 tháng. Tuy nhiên, đối với những người đang bị suy giảm miễn dịch hoặc bị ức chế miễn dịch có thể tiêm liều thứ hai sau 1 – 2 tháng.

Trường hợp liều Shingrix thứ hai được tiêm sớm hơn 4 tuần kể từ liều đầu tiên, có thể không được tính là liều hợp lệ. Nếu đã hơn 6 tháng kể từ liều Shingrix đầu tiên, bạn nên tiêm liều thứ hai càng sớm càng tốt.

Tương tác vắc xin

Tương tác vắc xin có thể làm thay đổi cách thức hoạt động của vắc xin và tăng nguy cơ xảy ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Một số sản phẩm có thể tương tác với vắc xin này là: thuốc làm suy yếu hệ thống miễn dịch (bao gồm cyclosporine, tacrolimus, hóa trị ung thư, corticosteroid như prednisone).

Các cá nhân cần tham khảo ý kiến từ bác sĩ chuyên môn để được tư vấn về sự cần thiết của các loại vắc xin khác giúp ngăn ngừa bệnh tật.

Nhằm giúp Shingrix vaccine đạt hiệu quả tối ưu, bạn cần đảm bảo tiêm đủ 2 liều và thực hiện tiêm chủng đúng lịch hẹn.

Tác dụng phụ không mong muốn của vắc-xin Shingrix

Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh vắc xin Shingrix an toàn, giúp cơ thể tạo ra hệ thống phòng vệ vững chắc chống lại bệnh zona. Tuy nhiên sau khi tiêm, bạn có thể gặp phải một số tác dụng phụ tạm thời, kéo dài khoảng 2 – 3 ngày:

• Hầu hết mọi người cảm thấy đau cánh tay ở mức độ nhẹ hoặc vừa phải, đôi khi có dấu hiệu sưng đỏ ở vị trí tiêm ngừa.
• Một số đối tượng cảm thấy mệt mỏi, đau cơ, nhức đầu, run rẩy, đau dạ dày hoặc buồn nôn.
• Có thể bị ngất xỉu sau khi tiêm vắc xin Shingrix, cần phải đề phòng để tránh bị ngã và thương tích do ngất xỉu.
• Tăng nguy cơ mắc hội chứng Guillain-Barré (yếu cơ nghiêm trọng) sau khi tiêm phòng Shingrix.

Phản ứng sau tiêm của vacxin Shingrix nên đến gặp bác sĩ

Việc tiêm ngừa vắc xin Shingrix có thể gây ra một số tác dụng phụ ngắn hạn, thường sẽ tự hết sau 2 – 3 ngày. Bạn có thể dùng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc acetaminophen để giảm thiểu các triệu chứng. Nếu tình hình không cải thiện, hãy liên hệ với đơn vị tiêm chủng để được kiểm tra và khắc phục kịp thời.

Trên thực tế, các tác dụng phụ nghiêm trọng do vắc xin gây ra là cực kỳ hiếm. Ví dụ, cứ 1 triệu liều vắc xin được tiêm thì chỉ có 1 – 2 trường hợp bị phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Các dấu hiệu sẽ xảy ra trong vòng vài phút hoặc vài giờ sau khi tiêm chủng, bao gồm: nổi mề đay, sưng mặt và cổ họng, khó thở, tim đập nhanh, chóng mặt hoặc suy nhược. Nếu gặp những vấn đề này hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác có khả năng đe dọa tính mạng, hãy đến gặp bác sĩ ngay.

Vắc xin Shingrix giá bao nhiêu tiền?

Vắc xin Shingrix do công ty dược phẩm đa quốc gia GlaxoSmithKline (GSK) sản xuất, hiện tại giá vắc xin Shingrix tại Việt Nam có giá 3,890,000 đồng cho một mũi tiêm. Như vậy, theo phác đồ của Bộ Y tế Việt Nam thì chi phí sẽ là 7,780,000 đồng. Mức giá này có thể thay đổi tùy thuộc vào cơ sở tiêm phòng. Để có thông tin chi phí chính xác nhất, bạn nên liên hệ trực tiếp với trung tâm tiêm chủng tại địa phương.

Cách xử lý khi trễ lịch tiêm vắc xin Shingrix

Theo khuyến cáo, 2 liều vắc xin Shingrix nên được tiêm cách nhau từ 2 – 6 tháng. Trường hợp đã quá thời hạn 6 tháng nhưng bạn vẫn chưa tiêm liều thứ 2, hãy liên hệ ngay với cơ sở tiêm chủng để được tiêm bổ sung càng sớm càng tốt, không cần phải tiêm lại từ đầu.

Địa chỉ đặt và tiêm vắc-xin phòng Zona Shingrix uy tín và an toàn

Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC là cơ sở tiêm chủng cho trẻ em và người lớn chất lượng hàng đầu Việt Nam. Nhờ sở hữu hệ thống kho lạnh hiện đại đạt chuẩn quốc tế giúp bảo quản vắc xin ở nhiệt độ tối ưu 2°C – 8°C, đảm bảo cấu trúc và hiệu lực của vắc xin đạt mức tốt nhất. VNVC cũng là đơn vị tiên phong phát triển quy trình tiêm chủng của Bộ Y tế lên 8 bước khép kín nhằm đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Ngoài ra, nguồn nhân lực tại VNVC gồm đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng viên giàu kinh nghiệm, đã được đào tạo bài bản, giúp khách hàng cảm thấy thoải mái, nhẹ nhàng trước từng mũi tiêm. Với hàng trăm trung tâm tiêm chủng trên cả nước, cùng cơ sở vật chất hiện đại, nhiều gói dịch vụ linh hoạt, giá cả bình ổn,… VNVC là địa điểm lý tưởng, uy tín, chất lượng để người dân tiêm ngừa vắc xin bảo vệ sức khỏe, bao gồm vắc xin phòng bệnh zona Shingrix.

Chủ động tiêm ngừa vắc xin Shingrix là biện pháp hàng đầu giúp phòng ngừa bệnh zona, đặc biệt là với người lớn tuổi bị suy yếu hệ miễn dịch. Đây là loại vắc xin đã được FDA phê duyệt sử dụng, đảm bảo an toàn đối với sức khỏe. Tuy nhiên, các cá nhân cần lưu ý tuân thủ phác đồ tiêm chủng vaccine Shingrix theo chỉ định của bác sĩ nhằm phát huy hiệu quả tối ưu.