Hầu hết người cận thị chỉ quan tâm đến sự bất tiện trong sinh hoạt và vấn đề thẩm mỹ khi đeo kính. Ít người biết rằng, cận thị nặng lâu ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt nguy hiểm. Đáng chú ý, biến chứng cận thị có thể ảnh hưởng đến thị lực như nhược thị, bong võng mạc, tân mạch hắc mạc, đục thuỷ tinh thể. Cùng ECO Pharma tìm hiểu các biến chứng nguy hiểm đó là gì và những lưu ý khi xuất hiện biến chứng của cận thị.
Có một thực tế đáng kinh ngạc là tật cận thị đang gia tăng nhanh chóng. Tỷ lệ cận thị vượt quá 28% trên toàn cầu và có dự đoán rằng khoảng một nửa dân số thế giới sẽ bị cận thị vào năm 2050.
Với sự gia tăng tỷ lệ cận thị trên toàn thế giới, tại các nước Châu Á tỷ lệ trẻ em tuổi 12 bị cận thị là 42,7%. Cận thị từ sớm không chỉ ảnh hưởng đến tầm nhìn của mắt mà còn có thể gây ra nhiều biến chứng khi độ cận ngày càng tăng. (1)
Cận thị nặng được xác định từ -6 Diop (6 độ) trở lên. Cận thị nặng có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là những biến chứng cận thị nghiêm trọng thường gặp:
Theo các nghiên cứu dựa trên dân số ở các dân tộc khác nhau, cận thị có liên quan đến sự hình thành đục thủy tinh thể hạt nhân và đục thủy tinh thể dưới bao sau. Sự phát triển của cận thị nhẹ đến cận thị nặng cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ đục thủy tinh thể.
Đục thuỷ tinh thể làm cho thuỷ tinh thể mờ rồi đục dần. Hầu hết đục thủy tinh thể phát triển chậm và không ảnh hưởng đến thị lực ngay nhưng theo thời gian sẽ ảnh hưởng đến thị lực. Đục thuỷ tinh thể là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mù lòa ở người cao tuổi. Nhưng hiện nay, nó có xu hướng gây mù lòa ở cả người trẻ mắc các tật khúc xạ, đặc biệt là cận thị nặng. (2)
Võng mạc là một màng mỏng ở phía sau mắt có chức năng thu ánh sáng và chuyển đổi thành tín hiệu gửi đến não để phân tích. Ở mắt người cận thị nặng, trục nhãn cầu dài hơn bình thường nên dễ bị kéo võng mạc, khiến vùng ngoại vi của võng mạc mỏng dần. Về lâu dài có thể gây rách võng mạc và mạch máu cũng có nguy cơ bị vỡ gây xuất huyết thủy tinh thể. Đây là những biến chứng nghiêm trọng, khả năng phục hồi thị lực kém.
Nguy cơ bong võng mạc ở những người cận thị nặng cao gấp 5 hoặc 6 lần so với những người cận thị thấp.
Tình trạng con ngươi không ở vị trí cân bằng bình thường. Ở người cận thị nặng, khả năng phối hợp và hội tụ của các cơ kém thường dẫn đến lác hoặc lác xen kẽ, gây mất thẩm mỹ và mất thị lực. Lác có thể xảy ra ở một mắt hoặc cả hai mắt. Trường hợp nhẹ có thể khắc phục bằng cách đeo kính; trường hợp nặng hơn có thể phải can thiệp phẫu thuật để phục hồi thị lực, thẩm mỹ cho người bệnh. (3)
Cận thị nặng nếu không được điều trị có thể ảnh hưởng đến tầm nhìn. Người bệnh thường xuyên phải nheo mắt, căng mắt để duy trì sự tập trung sẽ dẫn đến mỏi, khô mắt và đau đầu.
Nhược thị là tình trạng thị lực bị suy giảm do não không nhận được tất cả hoặc một phần tín hiệu từ mắt. Nhược thị có thể xảy ra ở một hoặc cả hai mắt do cận thị hoặc tật khúc xạ khác. Nhược thị nếu được phát hiện sớm và kịp thời (thường là dưới 6 tuổi) có thể điều trị giúp trẻ cải thiện thị lực. Tuy nhiên, việc phục hồi sẽ gặp nhiều khó khăn dù đã tập vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật nếu trẻ trên sáu tuổi.
Bệnh tăng nhãn áp góc mở thường xuất hiện ở những bệnh nhân trẻ tuổi cận thị nặng, do đó cần phát hiện và điều trị sớm những trường hợp này.
Những bệnh nhân cận thị nặng bị mất thị lực trung tâm đột ngột có nguy cơ tiến triển chứng tân mạch hắc mạc cận thị. Sự mỏng đi ở phía sau mắt cũng có thể gây ra các vết nứt ở các lớp sâu hơn dưới võng mạc dẫn đến sẹo ở hoàng điểm được gọi là điểm Foster Fuchs. Vết sẹo này có thể gây ra một mảng trống hoặc bị thiếu trong tầm nhìn trung tâm. Những thay đổi này có thể dẫn đến sự hình thành các mạch máu mới bất thường dưới hoàng điểm được gọi là tân mạch hắc mạc thứ phát do cận thị.
Sự kéo dài trục nhãn cầu quá mức cùng với cận thị có thể làm thay đổi các cấu trúc bán phần sau mắt, trong đó có giãn lồi cực sau và làm suy giảm thị lực chỉnh kính tối đa có thể đạt được.
Mức độ cận thị càng cao mắt càng có nguy cơ thoái hóa cận thị. Những người bị cận thị nặng cần phải kiểm tra mắt thường xuyên để phát hiện những bất thường ở mắt, cũng như nhận biết biến dạng thị lực khi đọc có thể là do thoái hóa võng mạc cận thị.
10. Thoái hóa hoàng điểm cận thị
Những người cận thị nặng cũng có thể bị thoái hóa điểm vàng. Biến chứng cận thị hình thành do các vấn đề về lực kéo gel thủy tinh vào võng mạc hoặc các vết rạn nhỏ ở võng mạc phát triển ở phía sau mắt.
Biến chứng cận thị nặng không dễ phát hiện. Mặc dù vậy, nếu đang đeo kính mà bạn vẫn gặp phải các dấu hiệu bị cận sau thì nên nghĩ đến khả năng biến chứng cận thị nặng.
Bạn có thể phòng ngừa các biến chứng cận thị bằng một số cách như sau:
Thăm khám để theo dõi sự tiến triển của cận thị và phẫu thuật cận thị nặng là các biện pháp cần thiết để ngăn ngừa biến chứng.
Bạn không thể biết được khi nào biến chứng cận thị nặng xảy ra, vì vậy cần duy trì lịch thăm khám mắt định kỳ với bác sĩ nhãn khoa để phòng ngừa. Các biến chứng nguy hiểm được điều trị ngay từ sớm sẽ hiệu quả hơn và tránh được nguy cơ mù loà.
Phẫu thuật khúc xạ sẽ làm giảm hoặc loại bỏ nhu cầu đeo kính mắt và kính áp tròng. Đây có thể là phương pháp hiệu quả nhất để điều trị cận thị nặng và phòng biến chứng về mắt nghiêm trọng. Các phẫu thuật có thể điều trị cận thị nặng bao gồm:
Một số người bị cận thị càng trì hoãn phẫu thuật, càng có nhiều khả năng xảy ra biến chứng cận thị. Ngoài hai phương pháp điều trị cận thị nặng bên trên, bác sĩ có thể hướng dẫn người bệnh thực hiện các bài tập về mắt để cải thiện khả năng tập trung, thị lực. Tùy thuộc vào tình trạng mắt cận của mỗi người, bác sĩ sẽ có hướng dẫn cụ thể, sao cho phù hợp.
Trung tâm Mắt công nghệ cao Tâm Anh thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đầu tư hệ thống thiết bị chẩn đoán và phẫu thuật hiện đại, nhập khẩu 100% từ các đơn vị uy tín như Alcon (Mỹ), Carl Zeiss, Schwind (Đức), Keeler (Anh)… hỗ trợ quá trình thăm khám và điều trị hiệu quả cao.
Bệnh viện trang trị hệ thống máy móc hiện đại hàng đầu như: máy phẫu thuật khúc xạ Excimer laser Mel90, hệ thống AMARIS 1050S Excimer Laser, máy chụp bản đồ mặt trước – sau giác mạc kèm trục nhãn cầu Pentacam AXL Wave… sẵn sàng đáp ứng nhu cầu khám mắt của hàng trăm người bệnh mỗi ngày. Đồng thời, Trung tâm Mắt công nghệ cao Tâm Anh còn có đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, nhiệt tình, giúp quá trình chẩn đoán mắt cận thị nhanh và chính xác, tiết kiệm thời gian cho người bệnh.
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
Cận thị nặng không chỉ gây khó khăn cho việc tập trung vào các vật ở xa mà còn có thể dẫn đến các biến chứng cận thị nghiêm trọng. Vì vậy, người cận thị nặng cần duy trì lịch khám mắt định kỳ với bác sĩ nhãn khoa để theo dõi sự tiến triển của cận thị và có biện pháp điều trị kịp thời khi biến chứng xảy ra.
