Đau cổ vai gáy bên phải gây tê bì, mệt mỏi, có thể lan lên đầu ảnh hưởng đến chất lượng sống. Nguyên nhân xuất phát từ các tình trạng thông thường như sai tư thế, luyện tập, nâng vác gắng sức thường không đáng lo ngại, nhưng nhiều loại bệnh lý về thần kinh, xương khớp, mạch máu cũng có biểu hiện đau nhức tại vị trí này, vì vậy không nên xem nhẹ mà bỏ qua. Hãy cùng ECO Pharma tìm hiểu về triệu chứng đau vai gáy cổ bên phải kỹ hơn trong bài viết sau đây.
Đau cổ vai gáy bên phải là một triệu chứng khá phổ biến, thường bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau trong sinh hoạt hằng ngày, và tuỳ vào từng trường hợp, cảm giác đau có thể biểu hiện với mức độ, tính chất không giống nhau. Phần lớn các trường hợp đau cổ vai gáy đơn thuần không nguy hiểm, song cũng có thể liên quan đến những vấn đề nghiêm trọng cần phải điều trị y tế.
Đau cổ vai gáy làm hạn chế khả năng vận động cổ và vai. Nó có thể lan lên đến đầu gây mệt mỏi, suy giảm sự tập trung, hiệu suất công việc và chất lượng sống.
Đau vai gáy bên phải có thể là triệu chứng thông thường của việc sai tư thế cơ thể trong nằm, ngồi, nâng vác khi làm việc hoặc luyện tập. Nhưng đây cũng có thể là triệu chứng của chấn thương vùng vai cổ hoặc bệnh lý về cơ xương khớp, thần kinh.
Tình trạng đau nhức cổ vai gáy bên phải sau có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau nhức, tê mỏi, hạn chế vận động cổ, thậm chí kèm theo đau đầu, chóng mặt hoặc mệt mỏi. Nguyên nhân là do khi cơ vùng cổ vai gáy bị căng kéo trong thời gian dài, chúng có thể chèn ép vào dây thần kinh, khiến tín hiệu thần kinh truyền dẫn bị ảnh hưởng, dẫn đến đau lan hoặc tê bì. Đồng thời, sự căng cơ cũng có thể làm chèn ép các mạch máu nhỏ, khiến máu lưu thông lên não kém, từ đó gây ra cảm giác đau đầu, chóng mặt, giảm tập trung.
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây căng cơ cổ vai gáy bên phải chính là tư thế ngồi không đúng, đặc biệt ở những người thường xuyên làm việc với máy vi tính hoặc sử dụng điện thoại thông minh trong thời gian dài. Ngoài ra, lái xe đường dài hoặc tham gia vào những hoạt động hạn chế chuyển động đầu cổ lâu cũng dễ dẫn đến tình trạng này. Những tư thế này làm các cơ vùng cổ yếu đi, khớp cổ trở nên cứng, từ đó càng dễ chèn ép dây thần kinh và mạch máu khi xoay đầu.
Khi các đốt sống cổ bị lệch khỏi vị trí bình thường do chấn thương hoặc sai tư thế vận động sẽ gây đau nhức, cứng cổ, cảm giác tê bì do ảnh hưởng đến dây thần kinh quanh cổ. Tình trạng này gây hạn chế cử động cổ, cần điều trị ngay.
Đông cứng khớp vai, hay còn gọi là viêm bao khớp dính, là tình trạng viêm làm vai đau và khó cử động trong nhiều tháng hoặc nhiều năm. Tình trạng này xảy ra khi mô quanh khớp vai bị xơ cứng. Nguyên nhân không rõ ràng, nhưng những người từ 40 – 60 tuổi, đặc biệt là nữ giới có nguy cơ cao. Các yếu tố nguy cơ bao gồm đái tháo đường, bệnh tuyến giáp, đột quỵ, bệnh tim, parkinson, ung thư, bất động vai sau chấn thương hoặc phẫu thuật. Khoảng 15% người bệnh bị đau ở vai còn lại trong vòng 5 năm nếu không được điều trị kịp thời.
Thoái hóa đốt sống cổ, hay viêm khớp cổ do lão hóa, rất phổ biến ở người trung niên và cao tuổi. Hơn 85% người trên 60 tuổi có dấu hiệu thoái hóa, thường gây đau và cứng cổ. Khi đĩa đệm bị mòn, gai xương mọc ra chèn lên rễ thần kinh, từ đó dẫn đến đau cổ vai gáy mãn tính và cứng cổ vai gáy bên phải.
Các đốt sống ở cổ và các đĩa đệm mềm giữa chúng sẽ bị mòn tự nhiên theo tuổi tác – tình trạng này được gọi là bệnh thoái hóa đĩa đệm. Sự thoái hóa đĩa đệm có thể tiến triển thành viêm khớp cổ. Khi các đĩa đệm bị hư hỏng, các đốt sống có thể cọ xát vào nhau, gây đau, yếu cơ và tê ở vùng cổ, lưng và tay chân.
Sự thoái hóa cột sống cũng có thể dẫn đến mất ổn định, kích thích hình thành gai xương. Gai xương không phải lúc nào cũng gây triệu chứng, nhưng nếu phát triển chèn ép vào dây thần kinh, cơ hoặc đốt sống thì có thể gây đau vai cổ bên phải.
Viêm khớp cổ là tình trạng viêm ở các khớp đốt sống cổ, gây đau mỏi, cứng khớp và hạn chế vận động vùng cổ vai gáy. Viêm khớp cổ có thể làm đau lan xuống cánh tay và bàn tay bên phải. Bệnh thường tiến triển theo thời gian, đi kèm với cảm giác khó chịu kéo dài.
Bệnh khi tiến triển có thể gây chèn ép tủy sống và các rễ thần kinh. Tình trạng này gây đau vai cổ bên phải, đau lan xuống lưng, yếu chân, tê bì và hạn chế vận động. Hẹp ống sống cổ thường do thoái hóa hoặc thoát vị đĩa đệm gây ra.
Đau gáy cổ bên phải cũng có thể do chèn ép dây thần kinh cổ, xảy ra khi dây thần kinh xuất phát từ tủy sống cổ bị kích thích, gây đau lan xuống cánh tay. Bên cạnh những cơn đau cổ, người bệnh còn có thể cảm thấy tê ở cánh tay, cảm giác kiến bò hoặc châm chích ở cánh tay, đau hoặc yếu một phần cánh tay.
Gãy xương vai có thể ảnh hưởng đến xương đòn, xương bả vai hoặc xương cánh tay trên, bao gồm xương cánh tay nối từ vai đến khuỷu, tình trạng này thường xảy ra sau những tai nạn, chấn thương nghiêm trọng đi kèm các triệu chứng điển hình như đau nhức, sưng, giảm khả năng vận động và bầm tím.
Vôi hóa cột sống cổ là sự lắng đọng canxi tại các dây chằng và khớp quanh đốt sống cổ, làm giảm độ linh hoạt và gây đau cổ vai gáy bên phải. Tình trạng này thường liên quan đến thoái hóa và gây cứng cổ, đau nhức kéo dài.
Viêm gân vùng cổ – vai là tình trạng viêm ở các gân quanh cổ và vai, gây đau lưng và hạn chế khả năng vận động của người bệnh. Nguyên nhân của viêm gân vùng cổ – vai có thể do chấn thương, vận động quá mức hoặc tư thế sai khiến người bệnh bị đau vai gáy bên phải.
Rối loạn chức năng khớp cùng vai – đòn xảy ra khi khớp bị tổn thương hoặc mất sự ổn định, từ đó gây đau và hạn chế vận động vùng vai, cổ. Tình trạng này thường do chấn thương hoặc thoái hóa, gây đau kéo dài.
Ngoài những cơn đau vùng cổ vai gáy ở bên phải, một số triệu chứng đi kèm khác cũng có thể xảy ra, bao gồm: (1)
Nếu bị chấn thương vùng cổ, cũng có thể gặp các triệu chứng cảnh báo cần đến bệnh viện ngay, bao gồm:
Đau gáy cổ bên phải rất phổ biến, hầu hết mọi người đều trải qua trong đời. Tuy nhiên, một số nhóm người sau đây có nguy cơ cao hơn.
Hơn 85% người trên 60 tuổi có dấu hiệu của thoái hóa cột sống cổ, từ đó gây ra những cơn đau vai gáy bên phải kéo dài. Lý do là vì người lớn tuổi thì dễ bị đau cổ do đĩa đệm và khớp xương đã thoái hóa, từ đó làm suy giảm chức năng xương khớp và ảnh hưởng đến sinh hoạt của người cao tuổi.
Nhân viên văn phòng thường xuyên phải ngồi làm việc nhiều giờ liền. Nếu ngồi sai tư thế, gù lưng, cổ đưa về phía trước sẽ tạo áp lực lên vùng cổ vai gáy. Đặc biệt, những người ngồi yên quá lâu, ít vận động sẽ càng dễ bị đau cổ vai gáy. Ngồi liên tục nhiều giờ (hơn 6 giờ mỗi ngày) làm tăng nguy cơ đau cổ vai gáy lên đến 88% so với người không ngồi lâu.
Thói quen cúi đầu khi sử dụng điện thoại hoặc máy tính bảng khiến cơ cổ bị căng ra và áp lực lên gân quanh vùng cổ vai gáy. Tình trạng này nếu kéo dài dẫn đến đau cổ vai gáy. Một nghiên cứu năm 2025 đã được chứng minh rằng sử dụng điện thoại lâu làm tăng nguy cơ đau cổ vai gáy lên đến 82%. (2)
Các công việc phải bê vác đồ nặng hoặc lặp đi lặp lại động tác căng cổ và vai như xây dựng, thợ bốc vác cũng gây cơ căng cơ và tổn thương cột sống cổ. Các cơn đau này có thể kéo dài và tăng mức độ đau nếu thời gian lao động kéo dài.
Người bị đau 1 bên cổ vai gáy bên phải thường không phải lúc nào cũng cần đi khám ngay. Tuy nhiên, có một số tình huống cảnh báo mà bạn nên đi thăm khám sớm để tránh bỏ qua bệnh lý nghiêm trọng:
Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, bao gồm kiểm tra các điểm đau, tình trạng tê bì và yếu cơ kết hợp với khai tháng tiền sử bệnh. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá phạm vi vận động của cổ vai gáy khi bạn cúi đầu ra trước, ngửa ra sau và xoay sang hai bên.
Sau khi đánh giá lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện các xét nghiệm hình ảnh, điện cơ, xét nghiệm máu và các xét nghiệm chẩn đoán phân biệt để xác định chính xác nguyên nhân gây đau mỏi vai gáy phải.
Các xét nghiệm hình ảnh thường được áp dụng gồm:
Một số trường hợp có thể phát hiện bất thường trên X-quang hoặc MRI nhưng không có triệu chứng. Vì vậy, các kỹ thuật hình ảnh nên được sử dụng kết hợp với khai thác bệnh sử và khám lâm sàng cẩn thận để xác định nguyên nhân gây đau.
Một số xét nghiệm khác cũng được thực hiện kết hợp bao gồm:
Điều trị đau vai gáy cổ bên phải cần tập trung vào điều trị nguyên nhân gây ra triệu chứng này, kết hợp với các biện pháp làm giảm triệu chứng đau để người bệnh cảm thấy tốt hơn. Tuỳ vào từng nguyên nhân sẽ có phác đồ điều trị cụ thể. Sau đây chỉ là những phương pháp điều trị nói chung, chưa được phân loại rõ cho một nguyên nhân cụ thể nào. (3)
Các phương pháp điều trị đau tại chỗ chủ yếu tập trung vào việc giảm triệu chứng để người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Nếu có viêm, thuốc kháng viêm cũng được sử dụng để ngăn viêm nặng hơn.
Phương pháp phổ biến bao gồm:
Thông thường, phẫu thuật chỉ được chỉ định khi người bệnh đã điều trị nội khoa bằng thuốc, vật lý trị liệu hoặc các biện pháp can thiệp khác mà không mang lại hiệu quả, hoặc khi tình trạng chèn ép rễ thần kinh, tủy sống gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như yếu tay chân, mất cảm giác, rối loạn vận động hoặc rối loạn chức năng bàng quang, ruột.
Tùy nguyên nhân và mức độ chèn ép, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp phẫu thuật như giải ép rễ thần kinh, cắt bỏ đĩa đệm, cắt cung sau đốt sống hoặc cố định cột sống cổ. Mục tiêu của phẫu thuật là giảm áp lực lên thần kinh, bảo tồn chức năng vận động và ngăn ngừa tổn thương thần kinh không hồi phục.
Thay đổi thói quen sinh hoạt kết hợp với bảo vệ vùng cổ vai gáy và duy trì sức khỏe tổng thể giúp phòng ngừa những cơn đau nhức cổ vai gáy bên phải. Một số biện pháp phòng ngừa mà bạn có thể áp dụng có thể kể đến như:
Điều chỉnh và duy trì tư thế đúng khi ngồi, đứng và ngủ giúp giảm áp lực lên cổ vai gáy hiệu quả. Ngồi thẳng vai, vai thả lỏng, đầu giữ thẳng và tránh cúi gập cổ trong thời gian dài. Bên cạnh đó, xây dựng không gian làm việc theo nguyên tác công thái học cũng giúp giảm căng thẳng cơ, tránh những cơn đau vai gáy cổ bên phải do làm việc sai tư thế.
Ngồi lâu một chỗ trong thời gian dài có thể khiến cổ vai gáy bị cứng thiếu linh hỏa. Vì thế, vận động thường xuyên giúp tăng cường sức mạnh và độ linh hoạt của cơ bắp vùng cổ vai gáy, giảm đau mỏi và căng cơ.
Khiêng vật nặng không đúng cách hoặc chỉ dùng một bên vai để vác đồ nặng có thể gây lệch trục cổ, dẫn đến đau mỏi và tê bì. Do đó, nếu cần mang vác đồ nặng, bạn nên dùng cả hai tay. Tránh xoay cổ hoặc cúi người đột ngột khi nâng vật.
Các bài tập giãn cơ và tăng cường sức mạnh cơ cổ có thể giúp phòng ngừa đau cổ vai gáy bên phải bằng cách duy trì sự linh hoạt và sức mạnh của các nhóm cơ vùng cổ, vai và lưng trên. Việc tập luyện đều đặn giúp cải thiện biên độ vận động của cổ, giảm nguy cơ cứng cổ và hạn chế tình trạng căng cơ do tư thế xấu hoặc ngồi lâu. Bài tập đơn giản gồm các động tác cúi – ngửa đầu, nghiêng đầu từ bên này sang bên kia, thả lỏng cổ, kéo giãn vai, duỗi ngang ngực,…
Trước khi bắt đầu chương trình tập luyện, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu, nhất là nếu bạn từng có vấn đề về cột sống cổ. Để tăng hiệu quả phòng ngừa, nên làm ấm cơ vùng cổ và lưng trên bằng cách vận động nhẹ hoặc chườm nóng (như dùng khăn ấm, tắm nước ấm). Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng vào buổi sáng và buổi tối có thể giúp duy trì tư thế đúng, hạn chế áp lực lên vùng cổ vai gáy trong sinh hoạt hàng ngày.
Để phòng ngừa tình trạng đau cổ vai gáy bên trái, phải do các vấn đề về xương khớp, ngoài việc duy trì tư thế đúng khi làm việc, tập luyện các bài giãn cơ và tăng cường cơ vùng cổ vai gáy, người bệnh nên chú ý chăm sóc sức khỏe xương khớp từ bên trong. Bổ sung nhóm tinh chất thiên nhiên hỗ trợ xương khớp gồm Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính & Collagen Peptide thủy phân, Turmeric Root (Curcumin), Chondroitin Sulfate giúp để giúp kiểm soát phản ứng viêm, bảo vệ và nuôi dưỡng xương khớp. Nhóm tinh chất đã được nghiên cứu chứng minh có hiệu quả tốt trong việc bảo vệ xương khớp và an toàn để dùng lâu dài.
Việc thăm khám sức khỏe định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc chủ động phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn. Ngay cả khi không có triệu chứng, bạn vẫn cần duy trì thăm khám sức khỏe định kỳ hàng năm. Nếu bị đau cổ vai gáy, nên chủ động đến bệnh viện thăm khám sớm để tìm nguyên nhân cụ thể mới biết cần phải điều trị như thế nào.
Nếu đau cổ vai gáy là do các vấn đề về cơ xương khớp, tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình và Nội cơ xương khớp, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn sẽ được thăm khám bởi đội ngũ chuyên gia đầu ngành và các bác sĩ giỏi. Dưới sự hỗ trợ của hệ thống máy móc, kỹ thuật, công nghệ hiện đại, thế hệ mới như hệ thống chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, hệ thống cộng hưởng từ thế hệ mới MAGNETOM Amira BioMatrix – Siemens, hệ thống X-quang treo trần DigiRAD-FP, máy đo loãng xương bằng tia X Horizon W sẽ giúp phát hiện chính xác các nguyên nhân gây đau cổ vai gáy. Các bác sĩ sẽ tư vấn phác đồ đồ điều phù hợp và hiệu quả nhất cho người bệnh.
Các cơn đau vai gáy cổ bên phải thường không gây nguy hiểm nếu nguyên nhân do căng cơ hoặc tư thế sai. Tuy nhiên nếu cơn đau vai gáy dữ dội, kéo dài và kèm theo tê bì tay, đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như chèn ép dây thần kinh. Trong những trường hợp này, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
Thời gian phục hồi phụ phụ thuộc vào nguyên nhân gây nên các cơn đau nhức cổ vai gáy phải. Các trường hợp đau cơ, mỏi tư thế thường hết trong vài ngày đến vài tuần. Nếu chăm sóc đúng cách, người bệnh có thể khỏi sau 2 – 3 tuần. Nếu đau kéo dài lâu hơn mà không đỡ, người bệnh cần tái khám để điều trị chuyên sâu. Đối với các bệnh lý mạn tính (thoái hóa, thoát vị đĩa đệm), triệu chứng có thể tái phát hoặc cải thiện chậm hơn, nên người bệnh cần theo dõi và điều trị dài hạn.
Đau cổ vai gáy bên phải là tình trạng đau nhức phổ biến, làm hạn chế khả năng vận động và ảnh hưởng đến chất lượng sống nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời. Các cơn đau này xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau chẳng hạn như các bệnh lý xương khớp tiềm ẩn, chấn thương bên ngoài tư thế sai. Bạn nên đến bệnh viện thăm khám để được chẩn đoán nguyên nhân và điều trị nếu các biện pháp giảm đau tại nhà không giúp cải thiện.
