Khô mắt sau phẫu thuật Lasik có nguy hiểm không? Cần lưu ý gì?

Phẫu thuật Lasik là một trong những phương pháp điều trị các tật khúc xạ mắt hiệu quả nhất hiện nay. Mặc dù vậy nó vẫn tồn tại một vài nhược điểm như có thể gây ra tình trạng khô mắt. Khoảng 95% người bệnh gặp phải tình trạng khô mắt sau phẫu thuật Lasik. Cùng ECO Pharma giải đáp chủ đề này trong bài viết dưới đây.

Nguyên lý hoạt động của phương pháp Lasik

Lasik (viết tắt của cụm từ Laser Assisted in Situ Keratomileusis) là phương pháp phẫu thuật cận thị điều trị các tật khúc xạ mắt (cận thị, viễn thị và loạn thị) hiệu quả nhất hiện nay. Lasik hoạt động bằng cơ chế dùng tia laser để định hình lại giác mạc, nơi hội tụ các tia sáng chiếu vào mắt, tập trung vào võng mạc phía sau mắt. Khi giác mạc được điều chỉnh, các vấn đề về thị lực sẽ được cải thiện.

Thông thường, để mắt có thể nhìn rõ sự vật, giác mạc và thủy tinh thể phải hội tụ ánh sáng sao cho ảnh của sự vật đó tập trung tại vị trí võng mạc. Nếu ánh sáng không hội tụ đến võng mạc mà nằm ở phía trước, phía sau hoặc nhiều điểm trên võng mạc thì hình ảnh sự vật sẽ bị mờ, khiến mắt không nhìn rõ. Hiện tượng này còn được gọi là tật khúc xạ ở mắt. (1)

Phẫu thuật Lasik sử dụng loại laser hai nguyên tử có bước sóng tử ngoại để bào mòn mô giác mạc chính xác đến từng nanomet, làm thay đổi hình dáng giác mạc, giúp ánh sáng hội tụ đúng vị trí võng mạc, cải thiện tầm nhìn của mắt.

Khi tiến hành phẫu thuật Lasik, bác sĩ sẽ tạo một vạt giác mạc, sau đó lật vạt lên để chiếu laser làm bào mòn nhu mô giác mạc theo chương trình cài sẵn. Cuối cùng, bác sĩ sẽ cố định vạt về như cũ mà không cần khâu, mắt sẽ tự lành trong thời gian ngắn.

Một ca mổ Lasik diễn ra rất nhanh, chỉ trong vòng vài phút, không cần gây mê, không chảy máu, ít gây tổn thương cho các cơ quan thần kinh giác mạc. Người bệnh có thể ra về ngay trong ngày.

Vì sao lại bị khô mắt sau phẫu thuật Lasik?

Mặc dù là phẫu thuật hiện đại, an toàn, hiệu quả nhưng khô mắt sau phẫu thuật Lasik vẫn có thể xảy ra. Các chuyên gia đưa ra một số giả thuyết cho vấn đề này:

• Trong quá trình thực hiện mổ Lasik, thần kinh giác mạc có thể bị tổn thương. Bác sĩ sẽ loại bỏ một số mô và dây thần kinh trong giác mạc. Mặc dù thao tác này không gây ảnh hưởng đến thị lực, nhưng lại làm phá vỡ sự liên kết giữa tuyến lệ và giác mạc trong một khoảng thời gian nhất định. Chính điều này đã gây cản trở việc truyền tín hiệu đến tuyến lệ, ảnh hưởng đến khả năng năng tiết nước mắt. Lúc này, mắt thiếu độ ẩm nên bị khô. Tuy nhiên, triệu chứng này sẽ sớm kết thúc và mắt sẽ trở lại trạng thái bình thường nhanh chóng. (2)
• Nguyên nhân khác có thể gây khô mắt là viêm sau phẫu thuật hoặc do thay đổi hình dạng giác mạc. Sau khi mổ Lasik, hình dạng giác mạc bị thay đổi ảnh hưởng đến cách tương tác giữa mí mắt và bề mặt mắt, làm hạn chế hoạt động chớp mắt và sản xuất nước mắt.

Có thể nói, tình trạng khô mắt sau mổ Lasik xảy ra khá phổ biến và không cần quá lo ngại. Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý thực hiện đúng chỉ dẫn của bác sĩ để có thể nhận biết và chăm sóc đúng cách nếu mắt bị khô.

Xem thêm: Mổ Lasik có bị cận lại không? Cần làm gì để mắt tránh tái cận?

Dấu hiệu dễ nhận biết khi bị khô mắt sau mổ Lasik

Người bệnh có thể nhận biết tình trạng bị khô mắt sau phẫu thuật Lasik thông qua các dấu hiệu sau:

• Mỏi mắt.
• Mờ mắt, bị kèm nhèm.
• Đỏ mắt.
• Mắt bị cộm, đau hoặc ngứa.
• Mắt xuất hiện cảm giác nóng rát.
• Dịch nhầy ở trong và xung quanh mắt bị tăng lên.
• Chảy nước mắt khó kiểm soát.
• Mắt trở nên nhạy cảm với ánh sáng mạnh hoặc khi tiếp xúc với gió.

Bên cạnh triệu chứng khô mắt sau mổ Lasik, người bệnh cũng có thể gặp phải một số vấn đề khác như:

• Mắt nhạy cảm với ánh sáng.
• Mắt bị trầy xước.
• Xuất hiện quầng sáng xung quanh hình ảnh.
• Khó tập trung thị lực để lái xe ban đêm.
• Có vết bầm nhỏ trên mắt.

Những triệu chứng này sẽ chỉ xảy ra vào 1 – 2 ngày đầu khi vừa phẫu thuật xong và sẽ biến mất sau đó.

Đối tượng nào dễ bị khô mắt sau phẫu thuật?

Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia (Mỹ), khoảng 95% người bệnh gặp phải tình trạng khô mắt sau mổ Lasik. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra một số đối tượng có khả năng bị khô mắt cao hơn so với người bình thường. ECO Pharma xin cập nhật dưới đây:

• Bị cận thị nặng trước khi mổ Lasik.
• Bị khô mắt trước khi phẫu thuật Lasik.
• Người có tuổi tác cao (trên 50 tuổi). (3)
• Là nữ giới, do phụ nữ có nguy cơ bị khô mắt cao hơn nam.
• Người gốc Á.
• Người sống ở vùng khí hậu khô hoặc do môi trường (thường xuyên ngồi trong phòng có máy lạnh) gây khô mắt.
• Người bệnh có sử dụng một số loại thuốc như thuốc huyết áp, thuốc kháng histamin (Antihistamine) điều trị dị ứng,…
• Người mắc bệnh tiểu đường mãn tính.

Xem thêm: Mổ cận Lasik có an toàn không? Cần lưu ý gì khi phẫu thuật?

Chăm sóc mắt sau phẫu thuật Lasik tránh bị khô mắt như thế nào?

Chăm sóc mắt đúng cách sau phẫu thuật Lasik không chỉ giúp bạn tránh khỏi nguy cơ bị khô mắt, mỏi mắt, nóng rát mắt,… mà còn hỗ trợ khôi phục thị lực nhanh hơn. Thời gian đầu sau khi mổ Lasik, bạn nên lưu ý những vấn đề dưới đây để bảo vệ mắt:

1. Xây dựng chế độ ăn uống phù hợp

Sau khi mổ Lasik, bạn nên tăng cường bổ sung những dưỡng chất sau để phòng tránh khô mắt:

• Axit béo Omega-3: Duy trì chức năng mắt, ngăn ngừa tình trạng khô mắt. Axit béo Omega-3 có nhiều trong những thực phẩm: cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá mòi, hạt chia, hạt óc chó,…
• Vitamin A, C: Là những vitamin đóng vai trò tạo sắc tố cho võng mạc, chống oxy hóa cho mắt, phòng tránh tình trạng khô mắt, quáng gà. Thực phẩm giàu vitamin A, C bao gồm cà chua, ớt chuông, cam, quýt, chanh, bưởi, dâu tây, cà rốt, bông cải xanh, dứa, gan, cá chép,…
• Uống đủ nước: Thói quen này sẽ giúp cơ thể được cung cấp đủ nước, để giữ ẩm cho đôi mắt.

Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể xây dựng chế độ dinh dưỡng giàu các chất sau để nâng cao sức khỏe mắt:

• Lutein và Zeaxanthin: Có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ mắt trước sự tấn công của tia cực tím, ánh sáng xanh gây hại. Những thực phẩm giàu Lutein và Zeaxanthin: mùi tây, cải xoăn, cải bó xôi, trứng, bắp ngô,…
• Kẽm: Kẽm là chất cần thiết cho quá trình hình thành sắc tố tại võng mạc. Kèm chứa hàm lượng lớn trong các loại thực phẩm: hàu, tôm, sò, cua, đậu phộng, hành tây,…
• Bổ sung tinh chất từ thiên nhiên: Bên cạnh xây dựng chế độ ăn uống và rèn luyện thói quen tốt cho mắt, người bệnh có thể bổ sung những tinh chất từ thiên nhiên để bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh. Các nhà khoa học đã nghiên cứu và khám phá ra tinh chất Broccophane chiết xuất từ bông cải xanh Broccoli giúp tăng cường Thioredoxin, bảo vệ đôi mắt khỏi tác hại của ánh sáng xanh từ màn hình máy vi tính, điện thoại, tivi và những yếu tố gây hại khác. Từ đó, làm giảm triệu chứng khô, mỏi mắt, phòng ngừa một số bệnh lý về mắt như thoái hóa hoàng điểm, đục thủy tinh thể và mù lòa.

2. Vệ sinh mắt thường xuyên, đúng cách

• Sau khi thực hiện phẫu thuật Lasik, tuyệt đối không để mắt tiếp xúc với những vật hoặc chất lạ, chỉ sử dụng thuốc nhỏ mắt được bác sĩ kê đơn.
• Đặc biệt đối với phụ nữ thường hay dùng mỹ phẩm cho mắt như phấn mắt, bút kẻ mắt, mascara,… cũng nên tạm ngưng trong khoảng thời gian vừa mới phẫu thuật Lasik xong, tránh để hóa chất tiếp xúc với mắt.
• Khi tắm gội, cần chú ý không để hóa chất từ dầu gội, sữa tắm chảy vào trong mắt.
• Sau phẫu thuật, mắt vẫn còn nhạy cảm, tránh dùng tay dụi mắt gây tổn thương.

3. Sử dụng kính bảo vệ mắt

• Thời gian đầu sau phẫu thuật Lasik, người bệnh nên đeo kính để bảo vệ mỗi khi ra đường, bơi lội hoặc chơi các môn thể thao khác.
• Hạn chế tối đa việc dùng các thiết bị điện tử: tivi, điện thoại, laptop,… Trong trường hợp buộc phải sử dụng, bạn hãy đeo kính để bảo vệ mắt trước ánh sáng xanh có hại.

4. Tập thói quen cho mắt nghỉ ngơi

• Rèn luyện thói quen chớp mắt thường xuyên để kích thích tuyến lệ bài tiết nước mắt, tạo độ ẩm cho mắt.
• Tránh ngồi lâu trong môi trường có máy lạnh, đồng thời hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử.
• Giúp mắt nghỉ ngơi bằng cách ngồi thiền hoặc hạn chế những việc làm khiến mắt hoạt động căng thẳng như đọc sách, chơi game.

5. Tái khám đúng lịch

Người bệnh sẽ được bác sĩ hẹn lịch tái khám sau phẫu thuật Lasik. Bạn hãy tái khám đúng hẹn để bác sĩ kiểm tra và đánh giá tình trạng phục hồi của mắt.

6. Thăm khám khi tình trạng kéo dài

Khô mắt sau phẫu thuật Lasik xảy ra ở hầu hết các ca mổ và sẽ cải thiện dần trong vòng 6 – 12 tháng. Tuy nhiên, nếu người bệnh cảm thấy mắt bị đau nhức dữ dội, hạn chế tầm nhìn hoặc tình trạng khô, nóng, đỏ mắt trở nên nặng hơn, cần đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám kịp thời. Hoặc sau khoảng 6 – 12 tháng, nếu triệu chứng khô mắt vẫn không có dấu hiệu thuyên giảm, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để có phương án điều trị phù hợp.

Tình trạng khô mắt sau phẫu thuật Lasik là hiện tượng bình thường, sẽ kết thúc trong khoảng 6 – 12 tháng nên không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, người bệnh cần tái khám theo lịch hẹn, chú ý chăm sóc mắt sau ca mổ Lasik theo chỉ định của bác sĩ để mắt mau lành, cải thiện thị lực nhanh chóng.