Viêm cột sống dính khớp (AS) là một dạng viêm khớp mạn tính, chủ yếu ảnh hưởng đến cột sống nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp khác. Phát hiện và điều trị bệnh chậm trễ sẽ tăng nguy cơ tổn thương cột sống, khiến các xương ở cột sống dính lại với nhau, dẫn đến tàn phế và ảnh hưởng đến tuổi thọ. Viêm cột sống dính khớp sống được bao lâu? Cùng ECO Pharma tìm hiểu ngay sau đây.
Viêm cột sống dính khớp là một dạng viêm khớp hiếm gặp. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến khớp cùng chậu giữa các xương chậu và khung xương trục, bao gồm cột sống, lồng ngực, cổ, xương sọ. Người bệnh viêm cột sống dính khớp có thể sống lâu. Tuổi thọ tương đương với dân số nói chung, ngoại trừ bệnh quá nặng và có biến chứng nghiêm trọng.
Tiên lượng của bệnh này rất khác nhau. Một số bệnh nhân chỉ gặp triệu chứng nhẹ, trong khi có đến khoảng 20% – 30% bệnh nhân có các triệu chứng nghiêm trọng và tiến triển nhanh.
Mặc dù viêm cột sống dính khớp nhẹ không đe dọa tính mạng, nhưng các biến chứng và bệnh lý đi kèm như tim mạch, loãng xương có ảnh hưởng đến tuổi thọ. Biến chứng nhồi máu cơ tim, đột quỵ là nghiêm trọng nhất vì có thể gây tử vong nhanh chóng.
Nghiên cứu cho thấy những người mắc bệnh viêm cột sống dính khớp có nguy cơ tử vong do nhồi máu cơ tim cao hơn 35% (1) và nguy cơ tử vong do đột quỵ cao hơn 60% so với dân số nói chung. (2)
Ngoài ra, còn tùy thuộc vào các biện pháp điều trị bệnh được áp dụng, chế độ chăm sóc, thời điểm phát bệnh, đời sống vật chất và tinh thần mà tuổi thọ mỗi người sẽ khác nhau.
Theo Hiệp hội Viêm cột sống Mỹ, viêm cột sống dính khớp bắt đầu trong độ tuổi từ 17 đến 45, phổ biến hơn ở nam giới so với nữ giới (3). Các nghiên cứu về độ tuổi khởi phát bệnh viêm cột sống dính khớp trục trên toàn thế giới cho thấy, tuổi khởi phát trung bình là 26 và thường đạt đỉnh trong giai đoạn từ 20 tuổi đến 30 tuổi. Khoảng 80% bệnh nhân viêm cột sống dính khớp xuất hiện triệu chứng ở độ tuổi dưới 30, trong khi chỉ 5% sẽ xuất hiện triệu chứng ở độ tuổi trên 45. (4)
Tuy nhiên, viêm cột sống dính khớp cũng có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Ở trẻ nhỏ và thanh thiếu niên, nguyên nhân không được biết rõ, nhưng bệnh có liên quan chặt chẽ với một gen HLA-B27. Khoảng 80% – 90% trẻ em mắc viêm cột sống dính khớp có gen này. Mặc dù vậy nhiều người mang gen này không phát triển triệu chứng từ thời thơ ấu. (5)
Các nghiên cứu cho rằng trẻ em mang gen HLA-B27 có nguy cơ cao mắc bệnh viêm cột sống dính khớp khi tiếp xúc với các yếu tố kích hoạt như virus, vi khuẩn hoặc các yếu tố môi trường khác.
Ngoài ra, mặc dù viêm cột sống dính khớp thường khởi phát ở tuổi trẻ, nhưng trường hợp bắt đầu ở tuổi trưởng thành muộn cũng có thể xảy ra do các nguyên nhân khác.
Viêm cột sống dính khớp sống được bao lâu? Tuổi thọ của người bệnh không có sự khác biệt đáng kể so với bình thường. Mặc dù vậy, nếu để tiến triển nặng và biến chứng nghiêm trọng, tuổi thọ có thể bị rút ngắn. Quá trình tiến triển của bệnh viêm cột sống dính khớp bao gồm 3 giai đoạn (khởi phát, tiến triển và nặng). Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng có xu hướng đau và cứng khớp nhiều hơn.
Các triệu chứng của bệnh trong giai đoạn khởi phát phổ biến nhất bao gồm cứng khớp, đau lưng dưới và mông thường xuyên, xuất hiện dần dần trong vài tuần hoặc vài tháng. Ban đầu, người bệnh có thể chỉ cảm thấy khó chịu ở một bên hoặc luân phiên hai bên. Cơn đau thường âm ỉ và ảnh hưởng đến diện tích rộng hơn thay vì diện tích nhỏ.
Các triệu chứng này thường nặng hơn vào buổi sáng và tối. Cơn đau có thể giảm bớt khi tập thể dục hoặc tắm nước ấm. Các triệu chứng khác bao gồm sốt, khó chịu toàn thân, chán ăn.
Hiện không có phương pháp chữa khỏi, nhưng điều trị có thể bao gồm vật lý trị liệu và thuốc. Vật lý trị liệu giúp giảm đau, cải thiện tư thế, tăng tính linh hoạt và tăng cường sức mạnh cơ lưng, cổ. Trong khi thuốc có thể ngăn viêm nặng và cải thiện các triệu chứng khó chịu.
Các thuốc điều trị thường được chỉ định như:
Trong vài tháng hoặc vài năm, cơn đau có thể lan từ cột sống lên đến cổ. Tình trạng đau nhức cũng có thể lan đến vùng bả vai, xương sườn, hông, đùi và gót chân. Mệt mỏi và thiếu máu nhẹ đến trung bình có thể xuất hiện trong giai đoạn này.
Nhiều người gặp phải tình trạng viêm ruột. Các tác động khác bao gồm viêm màng bồ đào – viêm mống mắt, tình trạng viêm ở lớp giữa của thành mắt. Triệu chứng của tổn thương mắt gồm mắt đỏ, đau và chảy nước mắt; nhạy cảm với ánh sáng; nhìn mờ.
Các loại thuốc và liệu pháp vật lý trị liệu cho giai đoạn khởi phát cũng phù hợp cho giai đoạn tiến triển.
Đặc điểm phân biệt của giai đoạn nặng so với giai đoạn tiến triển là sự dính liền của các đốt sống. Điều này gây ra tình trạng cứng lưng tiến triển. Các ảnh hưởng khác bao gồm thay đổi tư thế và khó thở. Những biến chứng viêm cột sống dính khớp của giai đoạn nặng bao gồm:
Theo một đánh giá quản lý loãng xương trong viêm cột sống dính khớp, năm 2016, người bệnh cũng có thể bị loãng xương (xương mất khoáng chất và yếu đi) dẫn đến gãy xương.
Phương pháp điều trị có thể bao gồm thuốc và vật lý trị liệu để điều trị các giai đoạn khởi phát, giai đoạn tiến triển. Người bệnh có thể cần phẫu thuật sửa chữa hoặc thay khớp khi có tổn thương khớp nghiêm trọng. Trong một số trường hợp hiếm gặp, phẫu thuật cần thiết để sửa chữa các vết gãy xương hoặc nắn thẳng cột sống.
Viêm cột sống dính khớp sống được bao lâu? Mức độ nghiêm trọng của bệnh, biến chứng, bệnh lý đi kèm, phương pháp điều trị, lối sống là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ của người bệnh, cụ thể:
Các triệu chứng của viêm cột sống dính khớp và mức độ nghiêm trọng của bệnh có thể khác nhau ở mỗi người. Ở giai đoạn nhẹ, nguy cơ tử vong rất thấp. Tuy nhiên, ở giai đoạn nặng, các biến chứng nghiêm trọng về tim, phổi và thần kinh dẫn đến suy giảm chức năng các cơ quan có thể rút ngắn tuổi thọ.
Điều trị sớm, đúng phác đồ và tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ định của bác sĩ giúp kiểm soát bệnh, ngăn chặn sự tiến triển và cải thiện chất lượng cuộc sống. Ngược lại, không điều trị sớm hoặc điều trị không đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng đe dọa sức khỏe tổng thể làm rút ngắn tuổi thọ.
Các thói quen không lành mạnh như hút thuốc, uống quá nhiều rượu, lạm dụng chất kích thích, tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, giàu chất béo bão hòa và đường tinh chế có thể làm tăng tình trạng viêm trong cơ thể. Điều này khiến cho các khớp và các cơ quan khác tổn thương nặng hơn, ảnh hưởng đến tuổi thọ.
Ngoài ra, thiếu hụt các chất dinh dưỡng quan trọng như canxi, vitamin D cũng làm suy yếu xương, tăng nguy cơ gãy xương và các biến chứng khác, đặc biệt ở giai đoạn nặng của bệnh.
Viêm cột sống dính khớp thường đi kèm với các bệnh lý khác như tim mạch, bệnh phổi, loãng xương, trầm cảm, viêm màng bồ đào. Các bệnh lý này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh và tăng nguy cơ tử vong. Chẳng hạn bệnh lý tim mạch như xơ vữa động mạch, suy tim thường gặp ở bệnh nhân viêm cột sống dính khớp, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và tử vong sớm.
Mặc dù không thể chữa khỏi nhưng điều trị có thể giúp kiểm soát, ngăn bệnh, tiến triển nặng và làm giảm các triệu chứng. Để kiểm soát bệnh viêm cột sống dính khớp tiến triển gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, rút ngắn tuổi thọ, người bệnh cần:
Uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ sẽ giúp giảm đau, giảm viêm, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Các loại thuốc sử dụng điều trị bệnh viêm cột sống dính khớp bao gồm:
Tập luyện vật lý trị liệu góp phần duy trì và cải thiện chức năng vận động của khớp. Các bài tập vật lý trị liệu có sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc tự tập tại nhà sẽ giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện độ linh hoạt của khớp, giảm nguy cơ biến chứng, giảm đau và cứng khớp.
Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, cung cấp đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh, hỗ trợ quá trình điều trị và tăng cường sức đề kháng. Cụ thể:
Bên cạnh chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng, ngủ đủ giấc và duy trì hoạt động thể chất thường xuyên sẽ giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện tính linh hoạt của khớp và kéo dài tuổi thọ.
Theo dõi tình trạng sức khỏe và tái khám định kỳ giúp bác sĩ đánh giá hiệu quả điều trị, điều chỉnh phác đồ nếu cần thiết và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để có biện pháp can thiệp kịp thời. Ngoài ra, bác sĩ chuyên khoa cũng sẽ đưa ra lời khuyên phù hợp về chế độ ăn uống, tập luyện và dùng thuốc, giúp kiểm soát tốt bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Bài liên quan: Viêm cột sống dính khớp có chữa được không?
Viêm cột sống dính khớp sống được bao lâu? Viêm cột sống dính khớp là bệnh tự miễn mãn tính, không đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Tuổi thọ của người bệnh này cũng giống như dân số nói chung, ngoại trừ trường hợp nặng và có biến chứng nghiêm trọng. Mặc dù vậy, cần có biện pháp ngăn chặn bệnh tiến triển. Người bệnh cần uống thuốc theo đúng chỉ định, thực hiện tập luyện vật lý trị liệu, xây dựng chế độ dinh dưỡng, vận động phù hợp. Tái khám định kỳ cũng cần duy trì để theo dõi bệnh, kịp thời phát hiện các biến chứng và can thiệp kịp lúc.
