Viêm gan B có uống được bột sắn dây không? Lợi ích và rủi ro

Bột sắn dây thanh nhiệt, giải độc, mát gan thường được dùng trong ẩm thực và thuốc Đông y để bồi bổ hoặc chữa một số bệnh. Liệu rằng người mắc viêm gan B có uống được bột sắn dây không? Cùng ECO Pharma tìm hiểu cụ thể.

Viêm gan B có uống được bột sắn dây không?

Viêm gan B là bệnh truyền nhiễm do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Người mắc viêm gan B có thể uống bột sắn dây khi được bác sĩ đồng ý. Nhưng vì bột sắn dây có thể tương tác với thuốc điều trị, nên sử dụng cần thận trọng.

Ngoài ra, theo Đông y, bột sắn dây có thể gây tiêu chảy cho người thể hàn, vì vậy nên thận trọng dùng khi cơ thể đang suy yếu. Ngoài ra, bạn cần sử dụng với liều lượng vừa phải, chế biến đúng cách và kết hợp thực đơn ăn uống khoa học.

Bột sắn dây đối với người bị viêm gan B

Bột sắn dây mang đến nhiều lợi ích cho gan, nhưng cũng có thể gây ra một số rủi ro:

1. Lợi ích tiềm năng

• Thanh nhiệt, giải độc: Theo y học cổ truyền, củ sắn dây tính mát, vị ngọt, quy vào kinh tỳ, vị, có tác dụng giải nhiệt, giải độc, nhờ đó giảm áp lực cho gan.
• Giảm tổn thương gan: Củ sắn dây giàu hoạt chất isoflavone puerarin. Thử nghiệm trên động vật cho thấy chiết xuất từ củ sắn dây có khả năng loại bỏ các gốc tự do, tăng cường hệ thống chống oxy hóa nội sinh. Nhờ đó ngăn ngừa stress oxy hóa, phục hồi chức năng gan và làm giảm tổn thương gan do hóa chất. (1)
• Bảo vệ gan: Củ sắn dây chứa nhiều thành phần chống oxy hóa, gồm puerarin và daidzein, giúp bảo vệ tế bào gan khỏi các gốc tự do gây hại. Ngoài ra, chiết xuất từ củ sắn dây còn hỗ trợ cai rượu và cải thiện các rối loạn do rượu gây ra. Điều này rất có lợi đối với người bị suy giảm chức năng gan do nhiễm HBV. (2)
• Hỗ trợ tiêu hóa: Củ sắn dây giàu chất xơ, thúc đẩy nhu động ruột, cải thiện các vấn đề về tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu – đây là những triệu chứng thường gặp ở người mắc viêm gan B.

2. Rủi ro có thể xảy ra

• Tương tác thuốc: Thành phần của bột sắn dây có thể tương tác với thuốc điều trị viêm gan B. Do đó người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
• Dị ứng: Người bị dị ứng với bột sắn dây có thể bị ngứa, nổi mẩn đỏ, khó thở. Nếu xuất hiện các triệu chứng này, bạn hãy ngưng sử dụng và đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
• Nguy cơ tổn thương gan: Trong một số trường hợp hiếm, bột sắn dây có thể làm tổn thương gan. Theo thử nghiệm Đánh giá độc tính gan do chiết xuất của củ sắn dây gây ra trên chuột năm 2015, chiết xuất củ sắn dây làm tăng chỉ số ALT và AST, gây độc cho gan. Nghiên cứu Tổn thương gan do chiết xuất tầm gửi và sắn cũng cho thấy, có tổn thương gan sau khi dùng hai loại thảo dược này. (3)
• Mắc các vấn đề sức khỏe khác: Theo Đông y, người mắc viêm gan B có thể hàn, thường xuyên lạnh tay chân, đang bị cảm lạnh, huyết áp thấp không nên uống bột sắn dây, vì dễ bị lạnh bụng, tiêu chảy.

Sử dụng bột sắn dây an toàn cho người bị viêm gan B

Người mắc viêm gan B có uống được bột sắn dây không? Người bệnh có thể uống được nhưng cần chú ý một số vấn đề:

1. Cách chế biến phù hợp

Bột sắn dây có thể chế biến thành đồ uống hoặc món ăn:

Pha nước sắn dây:

• Chuẩn bị: 150ml nước sôi, 2 muỗng canh bột sắn dây; có thể thêm đường và nước chanh tùy sở thích.
• Cách thực hiện: Cho bột sắn dây vào nước sôi, khuấy đều. Đổ thêm nước ấm vào để hỗn hợp nguội bớt. Thêm đường và nước cốt chanh để tăng hương vị nếu muốn.

Nấu cháo với bột sắn dây:

• Chuẩn bị: 30g bột sắn dây, 50g gạo tẻ.
• Cách thực hiện: Gạo vo sạch và nấu thành cháo. Bột sắn dây hòa với một ít nước rồi cho vào nồi cháo, khuấy đều đến khi chín. Nêm nếm đường cho vừa ăn.

Nấu chè bột sắn dây và đậu xanh:

• Chuẩn bị: 100g đậu xanh, 2 muỗng cà phê bột sắn dây, một ít nước cốt dừa và đường.
• Cách thực hiện: Đậu xanh rửa sạch, ngâm khoảng 30 phút. Hầm đậu xanh đến khi mềm thì cho đường vào (nêm nếm tùy khẩu vị), khuấy đều. Hòa tan bột sắn dây với ½ chén nước, cho vào nồi chè, đun lửa vừa và khuấy đều tay. Đến khi hỗn hợp sánh lại thì tắt bếp.

2. Liều lượng khuyến nghị

Người bệnh viêm gan B không nên dùng quá 30g bột sắn dây mỗi ngày và 3 – 4 lần/tuần.

3. Thời điểm tốt nhất để uống

Thời điểm tốt nhất để uống bột sắn dây là vào mùa nắng nóng, sau khi ăn khoảng 30 – 60 phút. Buổi trưa là thời điểm nhiệt độ cao nhất, uống bột sắn dây lúc này giúp giải nhiệt, mát gan tốt nhất. Bạn cũng có thể uống bột sắn dây vào buổi tối.

Người bệnh không nên uống bột sắn dây sát giờ đi ngủ vì có thể làm gián đoạn giấc ngủ do tiểu đêm; Tránh uống vào sáng sớm hoặc khi đói, vì dễ gây lạnh bụng hoặc kích thích dạ dày.

Xem thêm chi tiết: Men gan cao có ăn được bột sắn dây không? Cách sử dụng an toàn

Thắc mắc thường gặp về bột sắn dây

Bên cạnh vấn đề viêm gan B uống bột sắn dây được không, còn có những thắc mắc khác như:

1. Trường hợp nào người bị viêm gan B không nên uống bột sắn dây?

Một số trường hợp người bị viêm gan B không nên uống bột sắn dây:

• Người gặp biến chứng suy gan, xơ gan do viêm gan B: Lúc này, chức năng gan suy giảm nghiêm trọng, không đủ khả năng xử lý chất độc hại và chuyển hóa các dưỡng chất. Việc uống bột sắn dây có thể làm tăng gánh nặng cho gan.
• Người nhiễm HBV và dị ứng với sắn dây: Gây ngứa, nổi mẩn, khó thở, ảnh hưởng xấu đến chức năng gan.
• Người đang sử dụng thuốc điều trị viêm gan B: Thành phần trong sắn dây có thể tương tác với thuốc điều trị viêm gan B, do đó nếu đang phải điều trị bằng thuốc thì không nên dùng bột sắn dây lúc này.
• Người mắc viêm gan B thường xuyên lạnh tay chân, đang cảm lạnh hoặc huyết áp thấp cũng không nên dùng bột sắn dây vì có thể làm cho các tình trạng này thêm nghiêm trọng hơn.

2. Có nên uống bột sắn dây thay nước hằng ngày để hỗ trợ gan không?

Bạn không được uống bột sắn dây thay nước. Nước đóng vai trò thiết yếu giúp các bộ phận trong cơ thể hoạt động hiệu quả, bao gồm cả gan. Việc uống bột sắn dây thay nước sẽ gây mất cân bằng dinh dưỡng nghiêm trọng và tăng gánh nặng cho gan.

Để xây dựng chế độ dinh dưỡng tốt cho người mắc viêm gan B, bạn nên liên hệ các chuyên gia Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome. Bác sĩ dinh dưỡng sẽ dựa vào thói quen ăn uống, kết quả xét nghiệm vi chất, siêu âm,… để thiết kế thực đơn khoa học, ngon miệng phù hợp bệnh trạng, sở thích của từng người. Ăn uống tốt để tăng cường sức đề kháng, giúp người bệnh viêm gan B chung sống khỏe mạnh với virus HBV.

Ngoài chế độ ăn uống, bạn có thể hỏi ý kiến của bác sĩ về việc bổ sung các tinh chất đường uống như Wasabia Japonica và S.Marianum. Hai tinh chất này đã được chứng minh hỗ trợ kiểm soát hoạt động của tế bào Kupffer, tăng khả năng chống độc, bảo vệ gan.

3. Có thực phẩm nào không nên ăn cùng bột sắn dây không?

Theo Đông y, kết hợp bột sắn dây với hoa nhài, hoa bưởi, hoa sen, mật ong sẽ gây đầy hơi, chướng bụng, vì vậy không nên dùng cách này. Bột sắn dây có thể dùng sống hoặc nấu chín nhưng những người có vấn đề về tiêu hoá không nên dùng sống.

Viêm gan B có uống được bột sắn dây không? Đông y dùng bột sắn dây để thanh nhiệt, giải độc, làm mát gan nhưng đối với người viêm gan B, nếu muốn dùng tốt nhất nên hỏi ý kiến của bác sĩ. Bởi vì chế độ ăn uống là một phần trong điều trị viêm gan B, nếu ăn uống không cẩn thận, không giúp cải thiện bệnh còn làm cho tình trạng viêm gan nghiêm trọng hơn.