Thận thực hiện nhiều chức năng phức tạp và quan trọng, gồm lọc máu, ổn định huyết áp, duy trì sức khỏe xương, cân bằng vitamin và khoáng chất. Khi cơ quan này suy yếu sẽ ảnh hưởng đến nhiều bộ phận, trong đó có nang tóc. Cùng ECO Pharma tìm hiểu vì sao thận yếu gây rụng tóc và dấu hiệu nhận biết.
Thận yếu có thể gây rụng tóc. Nghiên cứu trên Tạp chí Bệnh thận (Iran) cho thấy, tỷ lệ rụng tóc trên 101 người mắc bệnh thận giai đoạn cuối là 9.9%. Đánh giá khác năm 2020 cũng chỉ ra, tình trạng tóc thưa, mỏng đã được quan sát thấy ở 19 người trong số 100 người bị bệnh thận mạn tính. Mặc dù trên đây là những nghiên cứu quy mô nhỏ, nhưng dường như đã chỉ ra bệnh thận và rụng tóc có mối liên quan mật thiết với nhau. [1] [2]
Thận yếu có gây rụng tóc không? Chức năng thận suy giảm làm tăng nguy cơ rụng tóc qua nhiều cơ chế:
Thận bị tổn thương làm giảm khả năng loại bỏ chất thải và dịch dư thừa, khiến độc tố như ure tích tụ trong máu. Điều này tác động tiêu cực đến nhiều bộ phận trên cơ thể, bao gồm nang tóc. Theo thời gian, sợi tóc trở nên yếu, rụng.
Tóc cần được cung cấp dinh dưỡng cần thiết để duy trì độ chắc khỏe, bóng mượt, gồm protein, selen, kẽm, sắt, vitamin A, vitamin nhóm B, vitamin C, vitamin D và vitamin E.
Tuy nhiên, người mắc bệnh thận có xu hướng thiếu hụt dinh dưỡng, vì thận không đủ khả năng xử lý các chất hiệu quả. Bên cạnh đó, tình trạng mất vitamin và khoáng chất cũng có thể xảy ra do tác dụng phụ của thuốc hoặc quá trình lọc máu. Điều này dẫn đến không cung cấp đủ dưỡng chất cho nang tóc, gây rụng.
Thận tổn thương làm giảm sản xuất erythropoietin (EPO) – hormone giúp tủy xương tạo ra hồng cầu. Ngoài ra, người mắc bệnh thận còn có nguy cơ thiếu hụt các chất cần thiết để tạo hồng cầu như sắt, vitamin B12, folate. Hệ quả là lượng hồng cầu trong cơ thể giảm, cản trở quá trình vận chuyển oxy và dinh dưỡng đến nang tóc.
Một trong những triệu chứng phổ biến của bệnh thận là ngứa từ mức độ vừa đến nặng. Tình trạng này xảy ra do thận không loại bỏ chất thải hiệu quả, khiến chúng tích tụ trong máu, gây ngứa. Trường hợp ngứa dữ dội trên da đầu có thể thôi thúc bạn gãi, giật tóc, dẫn đến tóc dễ gãy rụng hơn bình thường.
Thận yếu rụng tóc có thể nhận biết qua các biểu hiện ở tóc và toàn thân:
Thận hoạt động kém gây ra nhiều thay đổi ở tóc:
Ngoài dấu hiệu ở tóc, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng toàn thân khác:
Trên đây là một số dấu hiệu thường gặp khi rụng tóc do thận yếu. Tuy nhiên, triệu chứng ở mỗi người có thể khác nhau, vì vậy cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.
Thận yếu có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng một số người có nguy cơ cao hơn vì:
Một số loại thuốc có thể gây hại thận nếu dùng quá thường xuyên hoặc liều cao, khiến thận yếu rụng tóc. Ví dụ như thuốc chống viêm không steroid (Aspirin, Ibuprofen, Naproxen), thuốc kháng sinh (Penicillin, Cephalosporin), thuốc ức chế bơm proton (Aciphex, Nexium, Prilosec, Prevacid), thuốc điều trị HIV (Truvada).
Từ độ tuổi 40, khả năng lọc của thận bắt đầu giảm khoảng 1% mỗi năm do lão hóa. Vì vậy, người trung niên, cao tuổi thường có nguy cơ mắc bệnh thận cao hơn.
Một số bệnh thận di truyền phổ biến như bệnh thận đa nang trội nhiễm sắc thể thường, hội chứng Alport. Nếu gia đình huyết thống có tiền sử bị bệnh, bạn cũng có khả năng mắc phải, gây rụng tóc do tổn thương thận.
Để điều trị rụng tóc do bệnh thận, cần ưu tiên khắc phục nguyên nhân tổn thương thận. Sau khi cải thiện bệnh, tóc có thể phát triển khỏe mạnh.
Tùy nguyên nhân, mức độ triệu chứng của bệnh thận, bác sĩ có thể chỉ định:
Điều này không chỉ duy trì chức năng thận mà còn hỗ trợ sự phát triển của tóc:
Cải thiện bệnh nền nhằm bảo vệ chức năng thận, thúc đẩy tóc tăng trưởng:
Những biện pháp này được chỉ định khi thận không thể tự đào thải độc tố và chất lỏng, nhằm duy trì chức năng thận, cải thiện rụng tóc:
Bên cạnh điều trị nguyên nhân gây bệnh thận, bạn cần chăm sóc tóc đúng cách để nâng cao hiệu quả. Duy trì gội đầu hai đến ba lần mỗi tuần giúp làm sạch, giữ ẩm da đầu. Các sản phẩm gội xả ưu tiên dòng trị rụng, chứa các thành phần như biotin, niacinamide, bồ kết, tinh dầu bưởi, chiết xuất cây cọ lùn.
Sau khi gội, tóc nên để khô tự nhiên hoặc sấy chế độ mát. Những tác động nhiệt, hóa chất như uốn, duỗi, nhuộm cần tránh. Mỗi khi ra ngoài, bạn nên bảo vệ tóc khỏi tia UV bằng cách đội mũ rộng vành. Thường xuyên massage da đầu và cắt tỉa tóc để loại bỏ phần khô xơ, chẻ ngọn cũng là điều cần thiết.
Bảo vệ thận khỏe mạnh là yếu tố then chốt giúp ngăn ngừa suy thận rụng tóc. Điều này bao gồm cắt giảm lượng muối, đường tiêu thụ từ thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn.
Thay vào đó, chế độ dinh dưỡng nên ưu tiên protein nạc, chất xơ, chất béo lành mạnh, vitamin và khoáng chất giúp giảm áp lực cho thận. Thực phẩm cần bổ sung là trái cây (táo, dâu tây, lựu, việt quất), rau củ (bông cải xanh, cà tím, khoai lang, cải xoăn, cải ngọt), ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, hạt diêm mạch, yến mạch, bánh mì nguyên cám), đậu (đậu lăng, đậu gà, đậu Hà Lan), hạt (hạnh nhân, óc chó, hạt chia, hạt lanh, hạt bí), cá béo (cá hồi, cá cơm, cá trích), sữa ít béo. Nạp đủ 2 đến 2.5 lít nước mỗi ngày, nhưng tránh thức uống có đường, gas hoặc caffeine.
Trường hợp mắc cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, việc tuân thủ phác đồ điều trị là rất quan trọng, gồm theo dõi huyết áp, đường huyết thường xuyên và thay đổi lối sống khoa học. Nếu sử dụng thuốc, bạn cần uống đủ và đúng liều theo chỉ định của bác sĩ. Ngoài ra, tập thể dục đều đặn cũng giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng, tránh nguy cơ thận yếu gây rụng tóc.
Nếu gia đình có tiền sử mắc bệnh thận, bạn nên thăm khám định kỳ hai lần một năm tại các địa chỉ đa chuyên khoa, như Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Điều này giúp phát hiện sớm dấu hiệu bất thường và có biện pháp can thiệp kịp thời.
Bệnh viện đầu tư hệ thống trang thiết bị tân tiến như hệ thống lọc máu theo tiêu chuẩn công nghệ Đức, đèn LED sinh học Celluma Pro, máy Laser Dynamis 4D,… hỗ trợ chẩn đoán và điều trị cá thể hóa. Với lợi thế đa chuyên khoa, các bác sĩ khoa Da liễu sẽ phối hợp cùng khoa Nội thận, mang đến cho người bệnh phác đồ toàn diện, bảo vệ sức khỏe thận và cải thiện rụng tóc.
Điều trị nguyên nhân gây bệnh thận là bước đầu tiên trong việc ngăn ngừa, kiểm soát thận yếu gây rụng tóc. Bên cạnh đó, bạn cần kết hợp chăm sóc tóc đúng cách nhằm bảo vệ mái tóc chắc khỏe bên trong và bên ngoài. Nếu tóc vẫn rụng nhiều dù chức năng thận đã cải thiện, việc thăm khám Da liễu là điều cần thiết, giúp phục hồi nang tóc hiệu quả bằng công nghệ laser, tiêm huyết tương giàu tiểu cầu.
