Bị nám da sau sinh: Nguyên nhân, cách chữa và cách chăm sóc da

Nám da sau sinh xảy ra thường do cơ thể thay đổi nội tiết tố nhưng cũng do nhiều nguyên nhân khác. Cùng ECO Pharma tìm hiểu những nguyên nhân gây nám sau sinh, các biện pháp cải thiện và phòng ngừa.

Nám da sau sinh là gì?

Nám da sau sinh (chloasma) còn gọi là mặt nạ thai kỳ, đây là tình trạng rối loạn sắc tố da gây ra những vùng da sẫm màu hơn, xảy ra do sự thay đổi nội tiết tố Estrogen và Progesterone trong quá trình mang thai.

Những triệu chứng của nám sau sinh

Phụ nữ sau sinh bị nám thường gặp phải những triệu chứng phổ biến như:

• Xuất hiện những vết sẫm màu nhẵn trên da, thường không gây đau, ngứa.
• Các vết nám có thể hình thành thành từng đốm hoặc từng mảng màu nâu, nâu nhạt, vàng nâu, xanh đen, đen. (1)
• Các vết nám da thường xuất hiện phổ biến trên da mặt ở hai bên má. Ngoài ra, trong thai kỳ, sự tăng sắc tố còn xảy ra ở nhiều vị trí như đường giữa bụng, nách, cổ, quầng vú.

Nguyên nhân da bị nám sau sinh

Nám da ở phụ nữ sau khi sinh con thường diễn ra do những nguyên nhân chính dưới đây.

1. Thay đổi nội tiết

Những rối loạn về nồng độ hormone sinh dục nữ estrogen và progesterone sẽ khiến các tế bào hắc tố (melanocytes) hoạt động quá mức và tăng sản sinh các hắc sắc tố melanin, biểu hiện thành những vết nám, tàn nhang hoặc làm sạm da. Ngoài quá trình mang thai, nhiều phụ nữ cũng bị rối loạn nội tiết tố khi uống thuốc tránh thai, thực hiện các thủ thuật ngừa thai.

2. Giảm đề kháng

Phụ nữ sau khi sinh con thường có hệ miễn dịch và sức khỏe suy yếu. Làn da dễ bị các tác nhân gây hại từ môi trường tấn công như khói bụi, thời tiết khô lạnh, nắng nóng khiến tình trạng nám da nghiêm trọng hơn.

3. Căng thẳng, thiếu ngủ

Một trong những nguyên nhân nám da sau sinh là phụ nữ gặp áp lực về việc chăm sóc con, thường xuyên thức khuya và không ngủ đủ giấc. Căng thẳng không chỉ làm tăng hormone cortisol gây hại mà còn ảnh hưởng đến sự cân bằng nồng độ nội tiết tố trong cơ thể.

4. Không thể chăm sóc da hợp lý

Phụ nữ sau sinh thường bận rộn với việc chăm con nên không có đủ thời gian hoặc bỏ bê việc chăm sóc da. Tình trạng nám da do nội tiết tố không được cải thiện và đẩy nhanh quá trình lão hóa da.

5. Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời

Ánh nắng mặt trời là nguyên nhân hàng đầu gây nám da do các tia UV kích thích quá trình sản xuất melanin của các tế bào melanocytes, đồng thời tăng sản sinh men phá hủy cấu trúc nền MMPs gây ra các dấu hiệu lão hóa da. Do đó, phụ nữ sau sinh nếu để làn da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều thì có nguy cơ hình thành nám nghiêm trọng.

6. Thiếu hụt dưỡng chất

Sau khi sinh, thường là giai đoạn nuôi con bằng sữa mẹ có thể dẫn đến sự thiếu hụt các vitamin và dưỡng chất cần thiết, tạo điều kiện cho sự hình thành của nám và những vấn đề về làn da khác.

7. Lão hóa nội sinh

Quá trình lão hóa dẫn đến sự thay đổi nội tiết tố nữ, đặc biệt là vào giai đoạn mãn kinh. Các sợi collagen, elastin bị tổn thương, cấu trúc nền bị phá huỷ làm xuất hiện nếp nhăn, nám da, đồi mồi, thâm sạm và thiếu đàn hồi.

Bị nám da sau sinh có tự hết không?

Tình trạng nám da sau sinh thường diễn ra do những thay đổi về nội tiết tố trong giai đoạn mang thai. Do đó sau một thời gian, nội tiết tố có thể ổn định trở lại và tình trạng thâm nám có thể tự mờ dần. Tuy nhiên, nhiều trường hợp nám không thể tự biến mất và cần thực hiện các biện pháp can thiệp.

Những cách điều trị nám da mặt sau sinh phổ biến

Nhiều phương pháp điều trị da mặt bị nám sau khi sinh như sử dụng mỹ phẩm, thuốc trị nám, viên uống bổ sung hỗ trợ da nám hoặc áp dụng các công nghệ điều trị nám hiện đại.

1. Trị nám sau sinh tại nhà với mẹo dân gian

Nhiều nguyên liệu thiên nhiên được dùng để làm mặt nạ trị nám tại sau sinh nhà được cho là có thể cải thiện nám da.

• Nghệ tươi

Nghệ tươi chứa thành phần curcumin và axit lauric là những chất kháng viêm có tác dụng chống oxy hóa hiệu quả. Nghệ có thể hỗ trợ làm mờ các đốm đồi mồi, nám sau khi sinh và làm đều màu da.

Cách làm mặt nạ nghệ tươi đơn giản: Chuẩn bị 1 củ nghệ, gọt vỏ và rửa sạch, cắt thành miếng nhỏ. Ép nghệ lấy nước ép hoặc nhã nhuyễn và vắt lấy nước cốt, thoa đều lên da trong 15 – 20 phút rồi rửa lại mặt.

• Chanh

Chanh chứa lượng lớn vitamin C – chất được chứng minh có khả năng ức chế hoạt động của men tyrosinase nhằm giảm sản sinh melanin. Vì thế chất này có thể giúp ngăn ngừa nám da và hỗ trợ làm sáng da. Vitamin C còn kích thích quá trình sản sinh collagen để cải thiện độ đàn hồi, săn chắc của da. (2)

Cách làm mặt nạ chanh sữa tươi: Trộn đều 1 thìa nước cốt chanh, 1 thìa mật ong và 1 thìa nước. Thoa hỗn hợp lên da và đắp mặt nạ trong 15 – 20 phút, sau đó rửa sạch lại mặt.

• Lá tía tô

Lá tía tô không chỉ giàu vitamin C mà còn chứa các tinh dầu và khoáng chất cần thiết cho làn da như kẽm, canxi. Đặc biệt, vitamin A có trong lá tía tô có khả năng làm sạch tế bào chết để làm mờ nám da sau sinh và thúc đẩy sản sinh các tế bào mới giúp da sáng mịn.

Cách làm mặt nạ từ lá tía tô: Rửa sạch 1 nắm lá tía tô, sau đó giã nhuyễn. Trộn hỗn hợp lá tía tô với 1 – 2 thìa mật ong, vài giọt nước cốt chanh rồi đắp mặt nạ trong 15 – 20 phút.

• Khoai tây

Khoai tây được biết đến như một nguyên liệu làm sáng da và và cải thiện vết nám tự nhiên nhờ enzyme catecholase. Khoai tây còn giàu vitamin B6, vitamin C, kali,… giúp chống oxy hóa và thúc đẩy sản sinh collagen cho da.

Cách làm mặt nạ khoai tây cho làn da: Khoai tây sau khi làm sạch và gọt vỏ, thái thành những lát mỏng. Đắp lát khoai tây lên da mặt trong 15 phút rồi rửa sạch.

• Nha đam

Nha đam có tác dụng kháng viêm và làm dịu da hiệu quả, cung cấp độ ẩm, đồng thời hỗ trợ giảm sắc tố để cải thiện các vết nám, thâm trên làn da. Nghiên cứu cũng chỉ ra thành phần anthraquinone trong nha đam có thể giúp hấp thụ bức xạ tia cực tím, hỗ trợ bảo vệ làn da khỏi ánh nắng mặt trời. (3)

Cách làm mặt nạ nha đam: Nha đam gọt vỏ, rửa sạch nhựa màu vàng, sau đó xay nhuyễn. Trộn 1 chén nhỏ nha đam với 2 thìa mật ong, dùng hỗn hợp để đắp mặt nạ trong 15 phút rồi rửa mặt bằng nước ấm.

>>>Tìm hiểu thêm: 8 cách trị nám bằng lá ổi giúp cải thiện làn da sáng, đẹp.

2. Bôi thuốc, mỹ phẩm điều trị nám da sau sinh

Phụ nữ sau sinh có thể sử dụng các loại mỹ phẩm với công thức chuyên biệt và chứa các thành phần giúp làm sáng da, mờ thâm nám. Nên ưu tiên lựa chọn những mỹ phẩm từ các thương hiệu uy tín và có chiết xuất từ thiên nhiên.

Nhiều loại thuốc bôi có chứa thành phần mạnh hơn như hydroquinone, tretinoin, corticosteroid hoặc axit glycolic có thể cải thiện các trường hợp nám nặng. Tuy nhiên, phụ nữ sau khi sinh và đang cho con bú cần tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu.

Xem thêm: Top kem trị nám cho mẹ sau sinh

3. Bổ sung dưỡng chất hỗ trợ điều trị da nám sau sinh

Sau khi sinh con, bạn nên tăng cường bổ sung các dưỡng chất từ thiên nhiên thông qua thực phẩm trong chế độ ăn uống hàng ngày hoặc viên uống đẹp da. Ăn uống đủ chất giúp ổn định nội tiết để cải thiện nám da.

3.1. Dùng thực phẩm

Những thực phẩm phụ nữ nên bổ sung vào chế độ ăn uống để hỗ trợ cải thiện nám và tăng sức khỏe làn da là:

• Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa: Đây là thành phần quan trọng giúp bảo vệ làn da khỏi các yếu tố gây hại và làm mờ thâm sạm. Chúng có nhiều trong các loại quả mọng, rau xanh, các loại hạt, rau củ,…
• Cá béo: Đây là nguồn cung cấp axit béo omega-3 giúp tăng cường kháng viêm, dưỡng ẩm cho da và chống oxy hóa hiệu quả. Những thực phẩm giàu omega-3 khác là quả bơ, hạt óc chó, hạt hướng dương,…
• Thực phẩm chứa vitamin C: Chất chống oxy hóa và làm sáng da, mờ nám da sau sinh và ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa. Tăng cường vitamin C thông qua cam, quýt, kiwi, ổi, súp lơ,…
• Thực phẩm chứa vitamin A: Vitamin A có tác dụng kích thích tái tạo làn da để làm giảm những dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, thâm sạm. Bổ sung vitamin A thông qua bí ngô, cà rốt, khoai lang, cà chua, trứng,…

Bổ sung các loại quả mọng để tăng cường chống oxy, bảo vệ làn da an toàn.

3.2. Bổ sung viên uống đẹp da

Viên uống bổ sung các hoạt chất cần thiết hỗ trợ điều hoà nội tiết, sáng da, mờ nám. Bạn nên chọn các sản phẩm chứa các thành phần từ thiên nhiên an toàn với phụ nữ sau sinh và được chứng minh là hiệu quả như:

• Sakura: Chiết xuất anh đào có khả năng ức chế men Tyrosinase, ức chế sự sản sinh hắc sắc tố gây ra nám da.
• L-Glutathione: Tinh chất đã được nghiên cứu có tác dụng tăng cường tổng hợp melanin sáng màu để làm mờ thâm nám.
• Leucotomos: Tinh chất hỗ trợ bảo vệ làn da khỏi tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời, ức chế men MMPs để bảo vệ cấu trúc nền của làn da.
• Pomegranate: Chiết xuất lựu đỏ đặc trưng với khả năng ức chế tế bào Melanocytes để làm giảm lượng melanin và tăng cường tổng hợp collagen.

4. Xóa nám sau sinh bằng giải pháp công nghệ

Hiện nay, nhiều công nghệ trị nám hiện đại có thể được áp dụng để hỗ trợ làm mờ nám da và phục hồi làn da đều màu hiệu quả:

• Ánh sáng xung cường độ cao (IPL): Đây là công nghệ sử dụng ánh sáng xung cường độ cao thâm nhập vào tầng sâu của da để phá hủy những tế bào chứa lượng melanin dư thừa và thúc đẩy quá trình sản sinh các tế bào mới.
• Laser: Đây là phương pháp được áp dụng phổ biến, sử dụng các tia laser năng lượng thấp để phá hủy các hắc sắc tố, khôi phục làn da đều màu.
• Lăn kim trị nám: Thủ thuật dùng dụng cụ với các kim siêu nhỏ để làm tổn thương vi điểm trên da, thúc đẩy quá trình loại bỏ tế bào cũ để tái tạo làn da mịn màng, mờ nám, tàn nhang.
• Huyết tương giàu tiểu cầu: Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu được tách chiết từ máu của người bệnh vào vùng da bị nám. Nó sẽ giúp tăng cường tái tạo và phục hồi làn da.

Xem thêm: Cách trị nám da dành cho bà bầu

Lưu ý nên nhớ khi chữa nám da sau sinh

Phụ nữ bị nám da sau khi sinh nên lưu ý những điều sau khi áp dụng những biện pháp điều trị nám.

• Đối với các mặt nạ dưỡng da tự làm tại nhà, chỉ nên dùng 2 – 3 lần/ tuần.
• Đối với công nghệ trị nám, nên thực hiện tại những cơ sở y tế uy tín có đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao.
• Một số kem trị nám hoặc thuốc trị nám, đặc biệt là các sản phẩm đường uống có thể ảnh hưởng xấu đến nguồn sữa mẹ, vì vậy hãy thận trọng khi sử dụng và nên hỏi ý kiến của bác sĩ.
• Một số viên uống bổ sung hỗ trợ nội tiết và da có thể ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ, cũng nên được hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
• Không nên dùng các hóa chất có tính lột tẩy trắng vì gây hại cho da.

Cách chăm sóc da phòng ngừa nám da sau sinh

Để phòng ngừa các nguyên nhân bị nám sau sinh, bạn nên chú ý duy trì những thói quen chăm sóc da dưới đây.

Chăm sóc ngoài da đúng cách hàng ngày

• Hạn chế trang điểm; cần tẩy trang vào cuối ngày.
• Rửa mặt với sữa rửa mặt dịu nhẹ.
• Tẩy tế bào chết bằng các nguyên liệu tự nhiên như bã cà phê, muối biển, dầu dừa, bột vỏ cam 1 – 2 lần/tuần.
• Dưỡng ẩm cho da bằng cách dùng kem dưỡng ngày và đêm; xịt khoáng; dùng serum và toner; đắp mặt nạ (2 – 3 lần/tuần).
• Thoa kem chống nắng ngay cả khi không ra ngoài trời, ít nhất 3 lần/ngày.

Chăm sóc da đúng cách từ bên trong

• Ăn uống đầy đủ dưỡng chất: Đảm bảo ăn đủ bữa và cung cấp đủ các nhóm dưỡng chất, tăng cường những thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất, chất xơ, axit béo lành mạnh.
• Uống đủ nước: Uống đủ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày, nên bổ sung các loại nước ép trái cây tươi giàu vitamin như cam, ổi, dưa hấu.
• Ngủ đủ giấc: Cố gắng ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi ngày và đi ngủ trước 23 giờ; Nên nhờ người phụ chăm sóc con nhỏ vào ban đêm.
• Hạn chế stress: Duy trì tinh thần thoải mái, lạc quan bằng cách thực hiện các phương pháp như tập yoga, thiền, tham gia hoạt động ngoài trời, trò chuyện với bạn bè, massage.
• Cân bằng nội tiết: Nên bắt đầu quan hệ tình dục trở lại sau 6 tuần sinh con; hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng viên uống bổ sung cân bằng nội tiết.
• Hạn chế cà phê, trà, đồ uống có ga và nhiều đường.
• Bổ sung sắt để tăng sản xuất hồng cầu, bù đắp lượng máu đã mất trong lúc sinh.

Nếu sau thời kỳ thai sản, nám da sau sinh không mờ đi, bạn nên thăm khám da liễu và tìm biện pháp điều trị phù hợp. Nám da khó điều trị nên cần có các biện pháp chuyên sâu như thuốc và kem đặc trị nám, các công nghệ trị nám hiện đại. Các loại mặt nạ thiên nhiên dùng dưỡng da, không nên được coi là phương pháp điều trị.