Giấc ngủ đóng vai trò thiết yếu đối với sự sống, tương tự như không khí, thức ăn và nước uống. Vì hoạt động này cho phép cơ thể nghỉ ngơi, sửa chữa và phục hồi sau một ngày dài hoạt động. Nhưng nếu thức trắng 1 đêm có sao không? Một số thông tin hữu ích được ECO Pharma chia sẻ trong bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn vấn đề này.
Thức trắng một đêm nghĩa là không ngủ suốt cả đêm, từ tối hôm trước đến sáng hôm sau. Nguyên nhân có thể do căng thẳng, lịch trình làm việc, yếu tố môi trường, tiêu thụ quá nhiều caffeine, thuốc hoặc vấn đề sức khỏe.
Theo trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), người lớn từ 18 tuổi trở lên cần ngủ ít nhất 7 tiếng mỗi đêm(1). Vì vậy nếu thức trắng, cơ thể sẽ không có đủ thời gian cần thiết để nghỉ ngơi và phục hồi sau một ngày hoạt động liên tục. Điều này tác động tiêu cực cả về thể chất lẫn tinh thần.
Mất ngủ 1 đêm có sao không? Sau 24 giờ không ngủ, các triệu chứng thiếu ngủ sẽ biểu hiện rõ ràng. Theo CDC, nếu không ngủ 1 ngày, mức độ suy giảm nhận thức của cơ thể tương tự như nồng độ cồn trong máu ở mức 0.1%. Trong khi đó tại Mỹ, giới hạn nồng độ cồn được phép lái xe là dưới 0.08%.
Lúc này, bạn sẽ phản xạ chậm, nói lắp bắp, tư duy trì trệ, khả năng phán đoán kém. Ngoài ra, mất ngủ 1 đêm còn khiến trí nhớ giảm sút, giảm khả năng phối hợp tay – mắt, thính giác yếu, khó tập trung, thiếu kiên nhẫn, không kiểm soát được cảm xúc, dễ bốc đồng. Một số vấn đề về thị giác như khó nhận thức chính xác về chiều sâu, hình dạng, kích thước của vật thể cũng có thể xuất hiện. Tình trạng này ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất công việc, học tập đồng thời tăng nguy cơ tai nạn giao thông.(2)
Hiện nay vẫn chưa có dữ liệu chính xác về thời gian thức bao lâu thì đe dọa tính mạng. Nhưng thí nghiệm thiếu ngủ nổi tiếng của Randy Gardner (17 tuổi) năm 1963, với thời gian nhịn ngủ 11 ngày, 24 phút (264 giờ, 25 phút) cho thấy, vào cuối ngày thứ 11, Gardner đã xuất hiện hoang tưởng và ảo giác. Mặc dù sau đó, các triệu chứng này đã hồi phục mà không có ảnh hưởng lâu dài nào về thể chất hoặc tâm thần.
Từ đó đến nay đã có rất nhiều người phá vỡ kỷ lục của Gardner. Tiêu biểu là Robert McDonald với thí nghiệm năm 1986 với 18 ngày, 21 giờ (453 giờ, 40 phút) không ngủ. Tuy nhiên, từ năm 1997, Sách Kỷ lục Guinness đã xóa bỏ hạng mục này vì việc nhịn ngủ rất nguy hiểm.
Dưới đây là những gì có thể xảy ra với cơ thể bạn nếu thiếu ngủ:
Sau 36 giờ thức trắng, các triệu chứng thiếu ngủ sẽ trở nên tồi tệ hơn. Chúng liên quan đến sự thay đổi tâm trạng, suy giảm thể chất và chức năng não, thậm chí xuất hiện ảo giác.
Cụ thể là:
Khi không ngủ trong 48 giờ, bạn đang đối mặt với tình trạng thiếu ngủ cực độ. Cơ thể bắt đầu bù đắp bằng cách “ngủ gà”, tức là não sẽ ngừng hoạt động trong vài giây, kèm theo những tác động tiêu cực.
Chẳng hạn như:
Hiện nay, việc để con người không ngủ trong hơn hai ngày cho mục đích thí nghiệm được xem là phi đạo đức. Vì thế, những tác động của tình trạng không ngủ trong 72 khá ít và cũ.
Dựa theo số lượng nhỏ các nghiên cứu trước đây, có thể thấy, các triệu chứng sẽ là:(3)
Thiếu ngủ 24 giờ là điều đôi khi khó tránh khỏi trong cuộc sống, nhưng quan trọng là bạn cần biết nên làm gì sau 1 đêm thức trắng để cơ thể nhanh chóng phục hồi.
Sau đây là những điều mà bạn nên làm:(4)
Sau khi thức trắng 1 đêm, bạn nên tuân thủ lịch trình ngủ bình thường, không nên ngủ sớm hoặc lâu hơn để bù đắp. Việc ngủ bù sẽ phá vỡ đồng hồ sinh học khiến cơ thể mệt mỏi, suy giảm trí nhớ. Cách bù đắp hợp lý là đi ngủ sớm hơn giờ đi ngủ thường ngày tối đa một tiếng và thức dậy muộn hơn không quá một tiếng so với bình thường.
Làm gì sau 1 đêm thức trắng? Tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên là điều nên làm, giúp báo hiệu cho não bộ biết rằng đã đến hết thời gian ngủ. Ánh sáng tự nhiên gây ức chế sản xuất hormone melatonin điều chỉnh chu kỳ ngủ – thức, thúc đẩy sự tỉnh táo, giúp bạn dễ ngủ hơn vào đêm hôm sau.
Vì vậy, bạn nên ra ngoài đi dạo dù chỉ là một quãng ngắn, hoặc đơn giản là ngồi nghỉ ngơi thư giãn, kể cả khi trời âm u, nhiều mây.
Một số loại thực phẩm có thể giúp bạn phục hồi sau một đêm mất ngủ. Bữa sáng nên ưu tiên ăn thực phẩm giàu chất xơ, protein, sắt, coenzyme Q10, axit béo omega-3, tyrosine.
Chất xơ giúp duy trì lượng đường trong máu ổn định, tránh tình trạng đường huyết tăng giảm đột ngột sau khi thức trắng. Vì vậy bạn nên ăn ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, gạo lứt), rau xanh (bông cải xanh, cải bó xôi, cải kale, rau diếp cá), các loại đậu (đậu gà, đậu lăng, đậu Hà Lan).
Protein cung cấp năng lượng cho cơ thể, hãy bổ sung từ trứng, sữa chua Hy Lạp. Sắt hỗ trợ lưu thông máu, cung cấp oxy cho các cơ quan, giảm mệt mỏi. Thực phẩm giàu sắt như trái cây sấy khô (mơ, nho, mận), đậu lăng, đậu gà, hạt diêm mạch, bánh mì nguyên cám. Coenzyme Q10 cải thiện tình trạng đau đầu, chứa nhiều trong bí đỏ, cà chua, đậu phộng, hạt vừng, sữa đậu nành.
Axit béo omega-3 chống oxy hóa, kháng viêm, ngăn ngừa căng thẳng, lo âu do thiếu ngủ. Nguồn thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt chia, hạt lanh, quả óc chó. Tyrosine làm tăng khả năng nhận thức, rất tốt cho người phải làm việc, học tập sau một đêm mất ngủ, hãy bổ sung đậu phụ, sữa, trứng gà.
Nếu không ngủ một đêm, sáng hôm sau bạn không nên tập luyện quá sức vì sẽ gây ra mệt mỏi. Bạn chỉ nên tập luyện nhẹ nhàng với các loại hình như đi bộ, yoga, thái cực quyền để thư giãn, giảm căng thẳng, uể oải.
Cà phê giúp gia tăng nhận thức và cải thiện hiệu suất thể chất tạm thời cho người mất ngủ 1 đêm. Tuy nhiên, bạn chỉ nên uống với liều lượng an toàn, khoảng 400mg trong ngày, tránh lạm dụng vì gây mất nước, lo âu và mất ngủ vào buổi tối. Trong khi tiêu thụ cà phê, nước cần được bổ sung đầy đủ để máu lưu thông đến não và các hoạt động trao đổi chất diễn ra thuận lợi.
Thức trắng 1 đêm có sao không? Tình trạng này tác động tiêu cực đến phản xạ, trí nhớ, tâm trạng, thính giác và thị giác. Ngoài những biện pháp phục hồi ECO Pharma chia sẻ trên đây, bạn cũng nên bổ sung tinh chất thiên nhiên có lợi cho giấc ngủ, tiêu biểu là Blueberry và Ginkgo Biloba. Những tinh chất này đã được chứng minh hỗ trợ chống gốc tự do, tăng tuần hoàn máu não, bảo vệ tế bào thần kinh, nhờ đó duy trì giấc ngủ chất lượng.
