Viêm đa khớp là căn bệnh phổ biến trong các bệnh liên quan đến xương khớp, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển nhanh chóng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Cùng ECO Pharma tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu và cách cải thiện viêm đa khớp nhằm giảm nguy cơ xuất hiện biến chứng.
Viêm đa khớp (Polyarthritis) là tình trạng viêm, đau nhức xảy ra đồng thời ở 4 – 5 khớp trở lên, gây ảnh hưởng đến hoạt động hằng ngày và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Nhìn chung, viêm đa khớp thường liên quan đến các bệnh tự miễn dịch như viêm khớp dạng thấp, lupus hoặc nhiễm siêu vi nhiều lần.
Viêm đa khớp và viêm ít khớp là những thuật ngữ chỉ tình trạng đau nhức do viêm khớp. Tuy nhiên, hai bệnh lý này có một số điểm khác biệt:
Dạng viêm dưới 4 khớp. Tình trạng viêm ít khớp có hai loại:
Bệnh lý này có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, kể cả trẻ em.
Dạng viêm từ 4 – 5 khớp hoặc hơn, xảy ra do một số bệnh lý làm ảnh hưởng đến khớp. Các triệu chứng sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây viêm và khớp nào bị tổn thương. Bệnh diễn ra trong thời gian dài, có thể xuất hiện ở mọi đối tượng, phần lớn là phụ nữ. [1]
Triệu chứng viêm đa khớp có thể biểu hiện khác nhau ở các bệnh nhân, tùy theo thể viêm hay không viêm:
Một số triệu chứng viêm đa khớp thể viêm phổ biến bao gồm:
Viêm đa khớp không viêm sẽ không gây sưng khớp. Nguyên nhân có thể do sụn khớp bị mài mòn theo thời gian, tuổi tác.
Một số nguyên nhân viêm đa khớp thường thấy hiện nay:
Bệnh viêm khớp có nguy cơ lan ra và phát triển thành viêm đa khớp theo thời gian. Những dạng viêm khớp phổ biến có thể biến chứng thành viêm đa khớp:
Bệnh tự miễn là tình trạng hệ thống miễn dịch không phân biệt được các kháng nguyên của cơ thể với các tác nhân gây hại bên ngoài. Dẫn đến vô tình tấn công cơ thể. Sự tấn công này có thể gây ra viêm khớp.
Một số bệnh tự miễn có khả năng dẫn đến viêm đa khớp:
Một số bệnh nhiễm trùng do virus, vi khuẩn có thể gây ra viêm đa khớp:
Những thói quen xấu như hút thuốc hoặc thường xuyên tiếp xúc với người hút thuốc, uống nhiều rượu bia, caffeine,… có thể dẫn đến bị viêm nhiều khớp cùng lúc.
Những người mắc bệnh viêm khớp sẽ có nguy cơ cao phát triển thành viêm đa khớp. Tình trạng viêm khớp có thể xảy ra với tất cả mọi người, phổ biến nhất ở những đối tượng sau:
Viêm đa khớp kéo dài có thể ảnh hưởng đến chức năng của các bộ phận khác, gây nguy hiểm cho sức khỏe:
Để phòng tránh xảy ra các biến chứng không mong muốn, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra, thăm khám nếu xuất hiện những dấu hiệu sau:
Xem chi tiết: Viêm đa khớp có nguy hiểm không?
Trong trường hợp bệnh viêm đa khớp không được điều trị sớm có thể dẫn đến nhiều biến chứng:
Khi người bệnh gặp bất kỳ dấu hiệu viêm đa khớp nào kể trên, cần liên hệ với bác sĩ để được thăm khám kịp thời. Điều trị sớm sẽ ngăn ngừa nguy cơ xảy ra biến chứng và sớm hồi phục sức khỏe, cải thiện chất lượng cuộc sống hằng ngày.
Bệnh viêm đa khớp do nhiều nguyên nhân gây ra, dẫn đến các biểu hiện khác nhau. Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ phải áp dụng nhiều biện pháp: [3]
Viêm đa khớp thường liên quan đến một số bệnh lý tiềm ẩn. Do đó bác sĩ sẽ kiểm tra xem người bệnh có triệu chứng khác của bệnh tự miễn như: sưng, đau, tràn dịch khớp hay không.
Người bệnh cũng được chẩn đoán tình trạng viêm đối xứng hay bất đối xứng. Viêm khớp đối xứng ảnh hưởng đến cùng một khớp ở cả hai bên cơ thể, viêm khớp không đối xứng chỉ ảnh hưởng đến một hoặc nhiều khớp ở một bên. Viêm khớp dạng thấp (rheumatoid arthritis) có xu hướng gặp phải cơn đau đối xứng, viêm khớp vẩy nến (psoriatic arthritis) thường có triệu chứng không đối xứng.
Xét nghiệm máu giúp bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh chính xác hơn. Một số xét nghiệm có khả năng sàng lọc viêm đa khớp bao gồm:
Ngoài ra, quá trình xét nghiệm máu cũng giúp xác định:
Trong trường hợp nhận thấy các triệu chứng của người bệnh có liên quan đến nhiễm trùng, bác sĩ có thể tiến hành xét nghiệm chẩn đoán nhiễm virus.
Xét nghiệm dịch khớp (chọc hút dịch khớp) là thao tác dùng một đầu kim nhỏ để chọc hút dịch ở khớp bị tổn thương. Sau đó bác sĩ sẽ xét nghiệm dịch khớp để phân tích, đánh giá tình trạng bệnh lý.
Một số phương pháp chẩn đoán qua hình ảnh giúp xác định nguyên nhân, mức độ bệnh viêm đa khớp:
Bài liên quan: Viêm đa khớp có chữa được không?
Hiện nay, bệnh viêm đa khớp chưa có phương pháp chữa khỏi triệt để. Tuy nhiên, người bệnh có thể áp dụng một số phương pháp theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát các triệu chứng, phòng ngừa bệnh trở nặng gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống:
Sử dụng thuốc giúp người bệnh viêm đa khớp giảm đau nhức và cải thiện một số triệu chứng đi kèm. Những thuốc thường được chỉ định:
Tiêm corticoid vào các khớp bị tổn thương có tác dụng giảm đau, kiểm soát tình trạng viêm, ngăn ngừa các biến chứng. Corticoid có một số tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa, viêm loét dạ dày nên người bệnh phải dùng đúng liều lượng theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
Đây là phương pháp mà người bệnh viêm đa khớp có thể tự thực hiện: chườm nóng, ngâm chân, trị liệu bằng suối khoáng nóng, bùn hoặc đất sét giúp lưu thông máu hiệu quả, hạn chế tình trạng cứng khớp.
Một nhóm nghiên cứu tại Litva đã thử nghiệm hiệu quả của bùn và muối khoáng đối với những người bị viêm khớp gối. Họ chia người tham gia thành 3 nhóm, mỗi nhóm đều thực hiện vật lý trị liệu tiêu chuẩn. Nhóm 1 kết hợp thêm đắp bùn, nhóm 2 kết hợp thêm tắm muối khoáng và nhóm 3 chỉ áp dụng vật lý trị liệu.
Kết quả sau 1 tháng, nhóm 1 và 2 (có đắp bùn và tắm muối khoáng) đã giảm độ đau và cứng khớp, hoạt động thể chất tăng lên so với nhóm còn lại. [4]
Trong trường hợp các khớp bị tổn thương nghiêm trọng, bác sĩ có thể sẽ chỉ định phẫu thuật. Tùy thuộc vào vị trí, sức khỏe người bệnh, mức độ tổn thương khớp và các mô xung quanh mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp phẫu thuật phù hợp. Người bệnh cần thực hiện đúng các liệu pháp phục hồi sau phẫu thuật để đạt kết quả điều trị tối ưu.
Bài liên quan: Cách chữa viêm đa khớp tại nhà hiệu quả
Nhằm ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm đa khớp, người bệnh cần cải thiện hai yếu tố chính là chế độ dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt hằng ngày:
Trong axit béo omega-3 chứa DHA (axit docosahexaenoic) và EPA (axit eicosapentaenoic) giúp giảm viêm, hạn chế tình trạng cứng khớp, sưng và đau. Một số thực phẩm giàu omega-3: bơ, hạt chia, hạt lanh, hạt óc chó, hạt dẻ khô, hạt hồ đào, cá hồi, cá trích, cá ngừ, cá cơm, cá kiếm, cá chẽm, hàu, vẹm xanh,…
Canxi là một chất dinh dưỡng quan trọng đối với hệ xương, tăng cường sức khỏe cho xương và răng, ngăn ngừa loãng xương. Canxi chứa nhiều trong sữa, sữa chua, phô mai, cá hồi, cá trích, cá mòi, sò điệp, tôm, cua, đậu phụ, đậu rồng, đậu hà lan, đậu đen, hạt chia,…
Chế độ dinh dưỡng giàu vitamin và chất xơ giúp nâng cao hệ miễn dịch, giảm các triệu chứng viêm đa khớp. Người bệnh có thể bổ sung vitamin và chất xơ trong cà chua, cà rốt, bông cải xanh, cải xoăn, cần tây, lê, dâu tây, bơ, táo, quả mâm xôi, đậu lăng, đậu xanh, cải brussels,…
Nếu không được điều trị sớm, những biến chứng của bệnh viêm đa khớp có thể gây ảnh hưởng đến cơ quan khác của cơ thể, dẫn đến nhiều hậu quả không mong muốn:
Ngoài ra, viêm đa khớp có thể gây ra một số biến chứng khác như: loãng xương, hội chứng ống cổ tay, nhiễm trùng cho người bệnh.
Khi xuất hiện triệu chứng viêm đa khớp, người bệnh cần đến cơ sở y tế để khám càng sớm càng tốt, ngăn ngừa bệnh tiến triển thành những tổn thương nghiêm trọng sau này.
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và chữa trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ tiên tiến hàng đầu thế giới. Quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành giàu kinh nghiệm, tận tâm và nhiệt huyết: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; ThS.BS Trần Anh Vũ; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng,…
BVĐK Tâm Anh còn được trang bị hệ thống máy móc hiện đại: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, máy đo mật độ xương, máy siêu âm, hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet,… có khả năng phát hiện các tổn thương và phẫu thuật thành công bệnh lý về cơ xương khớp.
Việc xác định đúng nguyên nhân, dấu hiệu và cách cải thiện bệnh viêm đa khớp sẽ giúp kiểm soát, ngăn ngừa bệnh tiến triển thành nhiều biến chứng nguy hiểm. Trong trường hợp nhận thấy cơ thể có các biểu hiệu viêm đa khớp, hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
