May mắn thoát chết sau cơn nhồi máu cơ tim nhưng các tổn thương tim nếu không phục hồi tốt có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm và nguy cơ tái phát. Nắm rõ phương pháp chăm sóc bệnh nhân nhồi máu cơ tim đúng cách giúp kiểm soát tốt các nguy cơ này. Thông thường tim sẽ hồi phục sau 2 tuần đến 3 tháng.
Nhồi máu cơ tim là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở các nước phát triển, tỷ lệ mắc lên tới 3 triệu người trên toàn cầu, với hơn 1 triệu ca tử vong ở Mỹ hằng năm. [1]
Việc chăm sóc người bệnh nhồi máu cơ tim có ý nghĩa quan trọng, nhằm hạn chế tổn thương cơ tim, bảo tồn chức năng tim và ngăn ngừa các biến chứng. Điều này được thực hiện bằng các biện pháp can thiệp giúp khôi phục lưu lượng máu trong động mạch vành.
Những phương án điều trị tại bệnh viện sẽ tập trung vào việc giảm mức tiêu thụ oxy của cơ tim, tăng nguồn cung cấp oxy, tăng cường tưới máu cho vùng cơ tim bị thiếu máu. Sau khi xuất viện, quá trình chăm sóc tại nhà chủ yếu là điều chỉnh lối sống và chế độ ăn uống khoa học, nhờ đó nâng cao sức khỏe, phòng tránh biến chứng nhồi máu cơ tim và giảm nguy cơ tái phát.
Cơn nhồi máu cơ tim là trường hợp khẩn cấp, đe dọa tính mạng. Yếu tố quan trọng hàng đầu trong việc điều trị chính là thời gian, chỉ chậm trễ vài phút cũng có thể dẫn tới hậu quả đáng tiếc.
Thời gian vàng trong điều trị nhồi máu cơ tim là 1 – 2 giờ sau khi khởi phát cơn đau ngực. Người bệnh đến bệnh viện càng sớm thì tỷ lệ cứu sống càng cao, giúp việc điều trị có hiệu quả tối ưu, giảm nguy cơ biến chứng và tử vong.
Sau khi trải qua cơn nguy kịch, người bệnh vẫn cần được chăm sóc tại bệnh viện, thời gian bao lâu tùy thuộc vào phương pháp điều trị và mức độ phục hồi, chẳng hạn như [2]:
Trong thời gian lưu trú tại bệnh viện, người bệnh sẽ được theo dõi và thực hiện các xét nghiệm nhằm kiểm tra tình trạng phục hồi của tim. Việc chăm sóc người bị nhồi máu cơ tim vẫn kéo dài nhiều tháng sau khi đã xuất viện, cho đến khi cơ thể hồi phục và có thể quay trở lại công việc, sinh hoạt bình thường.
Xem thêm: Cách sơ cứu nhồi máu cơ tim đúng cách và an toàn theo chuyên gia
Trong thời gian điều trị tại bệnh viện, ưu tiên hàng đầu của bác sĩ bao gồm:
Sau khi xuất viện, kế hoạch chăm sóc bệnh nhân nhồi máu cơ tim tại nhà sẽ ưu tiên điều chỉnh thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống nhằm phòng ngừa hoặc kiểm soát các yếu tố nguy cơ như tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, béo phì,… làm giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Tại bệnh viện, các chuyên gia sẽ lập kế hoạch chăm sóc nhồi máu cơ tim cho người bệnh theo các trình tự:
Quá trình đánh giá tình trạng sức khỏe của người bệnh bao gồm:
Kế hoạch chăm sóc người bị nhồi máu cơ tim được thực hiện như sau:
Cơn đau ngực liên quan đến nhồi máu cơ tim xảy ra do lưu lượng máu đến cơ tim không đủ. Các biểu hiện bao gồm: khó thở, rên rỉ, khóc, nhăn mặt, bồn chồn, toát mồ hôi, ôm ngực. Một số phương pháp can thiệp giúp giảm đau là thuốc Nitroglycerin giúp giãn mạch máu, thuốc Morphine làm giảm đau và giảm nhu cầu oxy của tim, hỗ trợ thở oxy.
Để xác định phương pháp cải thiện lưu lượng máu, bác sĩ sẽ theo dõi các dấu hiệu: cơn đau ngực đột ngột hoặc liên tục không giảm dù đã nghỉ ngơi và dùng thuốc, hụt hơi, buồn nôn, nôn mửa, thở gấp, chóng mặt, mệt mỏi, rối loạn nhịp tim. Kết hợp xem xét tiền sử bệnh xơ vữa động mạch, cục máu đông, suy tim,… cũng như chỉ số huyết áp, điện tâm đồ, kết quả xét nghiệm men tim.
Những giải pháp giúp cải thiện lưu lượng máu: hỗ trợ thở oxy; thực hiện liệu pháp tiêu huyết khối; thuốc chẹn beta giúp giảm lực co bóp tim và giảm nhu cầu oxy của cơ tim, thủ thuật thông tim để nong và tái thông mạch vành.
Ngoài ra, người bệnh thường được yêu cầu nghỉ ngơi tại giường, hạn chế hoạt động nhằm ngăn ngừa tình trạng tưới máu kém dẫn tới nguy cơ gây hại cho tim. Đồng thời, bác sĩ cũng sẽ khuyến khích bạn thực hiện phục hồi chức năng tim, từ đó điều chỉnh chế độ ăn uống, tập luyện phù hợp giúp nâng cao hiệu quả điều trị.
Bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh kiểm tra và điều trị một số bệnh lý có thể gây biến chứng tim mạch như: tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, tiểu đường.
Trước khi bắt đầu vận động trở lại, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn, tránh ảnh hưởng đến quá trình hồi phục:
Sau khi trải qua cơn nguy kịch nhồi máu cơ tim, người bệnh thường biểu hiện sợ hãi, bồn chồn và căng thẳng. Giải pháp khắc phục vấn đề này là hãy trao đổi cụ thể với bác sĩ, họ sẽ cung cấp thông tin về tình hình sức khỏe đồng thời giải thích chi tiết quy trình điều trị giúp bạn giảm bớt lo lắng.
Trước khi xuất hiện, các chuyên gia thường cung cấp thông tin về tình trạng sức khỏe, thuốc, chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý giúp ngăn ngừa biến chứng tim mạch, giảm nguy cơ tái phát. Đồng thời yêu cầu người bệnh tái khám định kỳ.
Sau quá trình chăm sóc, bạn sẽ được đánh giá tình hình sức khỏe lần nữa trước khi xuất viện:
Xem thêm: 12 dấu hiệu nhồi máu cơ tim và triệu chứng nguy hiểm cần lưu ý
ECO Pharma chia sẻ cách xây dựng kế hoạch chăm sóc bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp tại nhà giúp giảm nguy cơ tái phát:
Xem thêm: 6 cách phòng ngừa nhồi máu cơ tim hiệu quả theo chuyên gia
Quá trình chăm sóc người bị nhồi máu cơ tim kéo từ 2 tuần đến 3 tháng. Sau khi đã hoàn toàn hồi phục, bạn có thể trở lại làm việc và sinh hoạt bình thường. Thời gian chăm sóc và điều trị phụ thuộc vào các yếu tố:
Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến quá trình chăm sóc, khiến người bệnh hồi phục chậm hơn:
Việc chăm sóc bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp cần sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ, người bệnh và gia đình.
Chăm sóc bệnh nhân nhồi máu cơ tim đúng cách sẽ hỗ trợ đẩy nhanh quá trình hồi phục, ngăn ngừa biến chứng đồng thời duy trì tâm lý ổn định. Để người bệnh nhanh chóng trở lại cuộc sống bình thường, cần có sự đồng hành, sẻ chia của gia đình và bạn bè. Bên cạnh đó mỗi cá nhân cần nâng cao kiến thức về bệnh tim mạch, điều này sẽ giúp xử trí kịp thời nếu cơn đau tim tái phát, từ đó gia tăng tỷ lệ sống sót.
