Viêm khớp phản ứng có nguy hiểm không? Biến chứng thường gặp là gì?

Viêm khớp phản ứng là tình trạng viêm khớp sau nhiễm trùng. Bệnh rất hiếm gặp và chỉ ảnh hưởng 5 trên 100.000 người ở Mỹ. Các triệu chứng của bệnh thường xuất hiện ở gối, mắt cá chân với dấu hiệu dễ nhận biết như đau, sưng và cứng khớp. Vậy viêm khớp phản ứng có nguy hiểm không, cùng ECO Pharma theo dõi bài viết dưới đây để biết thêm thông tin về bệnh. (1)

Tổng quan về bệnh viêm khớp phản ứng

Viêm khớp phản ứng còn được gọi là viêm khớp vô khuẩn, xảy ra do cơ thể phản ứng với nhiễm trùng, từ vi khuẩn ở đường tiêu hóa, tiết niệu, sinh dục. Triệu chứng của bệnh này xuất hiện sau khi nhiễm trùng đã khỏi, ảnh hưởng đến khớp, mắt, đường tiết niệu. (2)

Người mắc bệnh thường bị ảnh hưởng ở khớp gối, mắt cá chân, nhiều người cũng bị đau ở khớp cùng chậu, nằm ở lưng dưới. Đây là dạng viêm cột sống dính khớp, gây viêm ở gân, dây chằng bám xương. Đau chân ở người mắc viêm khớp phản ứng thường do viêm các điểm bám gân.

Viêm khớp phản ứng do nhiễm khuẩn Salmonella (vi khuẩn gây tiêu chảy, sốt, đau dạ dày), Yersinia (vi khuẩn gây bệnh dịch hạch), Campylobacter (vi khuẩn đường ruột gây tiêu chảy), Shigella (bệnh lỵ trực khuẩn, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa), Chlamydia (bệnh lây truyền qua đường tình dục), nhưng không phải ai nhiễm khuẩn cũng mắc bệnh. Khoảng 75% người mắc bệnh này có kết quả xét nghiệm máu dương tính với dấu hiệu di truyền HLA-B27, loại kháng nguyên liên quan đến chứng viêm cột sống dính khớp, vảy nến. (3)

Viêm khớp phản ứng có nguy hiểm không?

Hầu hết những người bị viêm khớp phản ứng đều hồi phục hoàn toàn, trở lại hoạt động bình thường sau vài tháng kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên. Tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh có thể kéo dài đến một năm nhưng thường nhẹ, không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hàng ngày.

Mặt khác, bệnh sẽ trở thành mãn tính, nghiêm trọng khi người bệnh không tuân thủ chỉ định của bác sĩ, có lối sống chưa khoa học, khiến triệu chứng tăng dần. Về lâu dài, bệnh nặng hơn, ảnh hưởng đến chức năng khớp, cuộc sống hằng ngày, nếu không điều trị kịp thời sẽ gây tàn phế suốt đời.

Một số khác chỉ mắc bệnh nhẹ nhưng kéo dài. Nghiên cứu cho thấy từ 15 – 50% người bệnh sẽ tái phát triệu chứng, do tái nhiễm, cùng các biến chứng hiếm gặp như viêm khớp mãn tính, viêm khớp cùng chậu, viêm cột sống dính khớp (xuất hiện ở 30 – 50% người bệnh có kết quả HLA-B27 dương tính), hẹp niệu đạo, hoại tử gốc động mạch chủ, đục thủy tinh thể, phù hoàng điểm dạng nang. (4)

Tìm hiểu thêm: Viêm khớp phản ứng bao lâu thì khỏi?

Triệu chứng viêm khớp phản ứng thường gặp

Viêm khớp phản ứng có nguy hiểm không, triệu chứng viêm khớp phản ứng xuất hiện từ 1 – 6 tuần sau khi nhiễm trùng hoặc đột ngột trong vài ngày, bao gồm:

1. Cơ xương khớp

Đau, sưng đỏ ở các khớp lớn như đầu gối, mắt cá chân, chỉ ở một bên cơ thể. Cứng khớp vào buổi sáng, đau khi về đêm. Người bệnh còn bị đau lưng dưới, mông. Đau gót chân, bàn chân là dấu hiệu của viêm gân. Ngoài ra, ngón tay – chân cũng có thể sưng, viêm, đau.

2. Mắt

Các triệu chứng ở mắt thường thấy như đỏ, đau mắt. Viêm giác mạc, viêm màng bồ đào trước cũng gây đau mắt, sợ ánh sáng và chảy nước mắt.

3. Tổn thương niêm mạc (da)

Những vết loét nhỏ, ít đau thường xuất hiện trên niêm mạc miệng, lưỡi, dương vật. Mụn nước giống vảy nến cũng xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, xung quanh móng, gây dày sừng, kết vảy. Tình trạng này cũng đi kèm với ban đỏ, mảng xơ vữa, loạn dưỡng móng tay. Đặc biệt, hồng ban nút (dạng viêm mô mỡ) xuất hiện sau khi nhiễm vi khuẩn Yersinia.

4. Hệ bài tiết

Các triệu chứng xuất hiện từ 7-14 ngày sau khi quan hệ tình dục, sau khi bị lỵ. Người bệnh sẽ sốt nhẹ, viêm kết mạc, viêm khớp trong vài tuần sau đó.

Ở nam giới, viêm niệu đạo ít đau, chảy mủ hơn so với viêm niệu đạo do lậu. Bệnh còn gây viêm bàng quang xuất huyết, viêm tuyến tiền liệt. Ở phụ nữ, viêm niệu đạo, viêm cổ tử cung ở dạng nhẹ, với triệu chứng tiểu buốt, nóng rát, đi tiểu nhiều lần.

5. Hệ tim mạch

Người ta cho rằng viêm màng ngoài tim thường gặp ở giai đoạn viêm khớp phản ứng mãn tính, trong khi tình trạng sốc tắc nghẽn tim, bệnh van tim có thể xảy ra ở giai đoạn cấp tính.

6. Toàn thân

Ngoài các triệu chứng trên, người bệnh còn bị mệt mỏi, sốt, sụt cân, tiêu chảy, đau bụng.

Triệu chứng viêm khớp phản ứng thường tự khỏi trong 3 – 6 tháng, nhưng có thể trở thành mãn tính ở 20% số người mắc bệnh. (5)

Phòng tránh viêm khớp phản ứng như thế nào?

Viêm khớp phản ứng có nguy hiểm không phụ thuộc vào cách bạn phòng tránh, kiểm soát bệnh, ngăn ngừa biến chứng.

• Tránh nhiễm trùng: Hạn chế tiếp xúc gần với những người bị nhiễm trùng như cảm cúm, viêm họng, tiêu chảy, các bệnh truyền nhiễm khác.
• Hạn chế tiếp xúc với hóa chất, khói thuốc lá: Tránh làm việc, sống trong môi trường có nhiều hóa chất độc hại, bụi bẩn, khói thuốc lá. Ưu tiên dùng thiết bị bảo hộ như khẩu trang, găng tay khi phải tiếp xúc với chất gây hại. Ngưng hút thuốc lá vì chúng làm suy giảm miễn dịch, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Tìm cách bỏ thuốc lá thông qua các chương trình hỗ trợ, tư vấn hoặc sử dụng các sản phẩm thay thế nicotine.
• Giữ vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, nước sạch ít nhất 20 giây, đặc biệt sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn, sau khi ho hoặc hắt hơi. Mang theo gel rửa tay diệt khuẩn, dùng khi không có sẵn xà phòng, nước. Đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, dùng chỉ nha khoa cùng với nước súc miệng để diệt khuẩn.
• An toàn thực phẩm: Bảo quản thực phẩm đúng cách, đảm bảo tủ lạnh luôn ở nhiệt độ dưới 4°C, thực phẩm đông lạnh dưới 18°C. Rửa sạch rau quả trước khi ăn, nấu chín thịt, cá, trứng đến nhiệt độ an toàn. Ăn chín, uống sôi , tránh dùng thực phẩm đã hết hạn, có dấu hiệu hỏng như mềm – nhũn, chảy nước, đổi màu, có mùi lạ, kết váng, lên mốc,…
• Tình dục an toàn: Sử dụng bao cao su đúng cách khi quan hệ tình dục để ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục như chlamydia, lậu và HIV.
• Tập thể dục: Tập thể dục đều đặn với các bài tập như đi bộ, bơi lội, đạp xe,… ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần để tăng cường miễn dịch, bảo vệ sức khỏe toàn diện.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học: Ăn nhiều rau quả, ngũ cốc nguyên hạt, protein từ thịt nạc, cá, đậu, các sản phẩm từ sữa. Hạn chế ăn đồ ăn nhanh, đồ chiên xào, thực phẩm chứa nhiều đường – muối. Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để duy trì độ ẩm cho cơ thể, bôi trơn các khớp. Bổ sung dưỡng chất như Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide thủy phân, Chondroitin Sulfate, Turmeric Root để hỗ trợ bảo vệ sụn khớp, giảm viêm, đau, cải thiện khả năng vận động của khớp.
• Chăm sóc khớp: Tránh các hoạt động gây áp lực lớn lên khớp như nhảy, chạy bộ trên bề mặt cứng, nâng vật nặng. Chườm nóng để giảm đau, tăng cường tuần hoàn máu, chườm lạnh để giảm sưng. Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như yoga, pilates, bơi lội để tăng sức mạnh cơ bắp quanh khớp, hỗ trợ khớp vận động linh hoạt.
• Kiểm soát bệnh nền: Điều trị triệt để các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, tiêu hóa để ngăn ngừa viêm khớp phản ứng. Nếu mắc các bệnh tự miễn như viêm ruột, viêm khớp dạng thấp, bạn cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để kiểm soát bệnh, hạn chế tối đa biến chứng.
• Tiêm phòng đầy đủ: Tiêm các loại vắc xin như cúm, viêm phổi, HPV để tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng. Có thể đến trung tâm tiêm chủng cho người lớn và trẻ em VNVC để được tư vấn, tham khảo ý kiến bác sĩ về các loại vắc xin cần thiết dựa trên độ tuổi, tình trạng sức khỏe cá nhân.

Bài liên quan: Người bệnh viêm khớp nên ăn gì kiêng gì?

Viêm khớp phản ứng có nguy hiểm không? Dù không quá nguy hiểm nhưng ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Do đó, việc phòng nhiễm trùng rất quan trọng, đặc biệt đối với những người có kháng nguyên HLA-B27. Phòng ngừa, điều trị đúng cách sẽ giúp giảm thiểu tác động của bệnh tật, bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống.