Tim đập nhanh khó thở là bệnh gì? Nguyên nhân và triệu chứng

Tim đập nhanh khó thở không chỉ gây ra cảm giác khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Bài viết này của ECO Pharma sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tim đập nhanh khó thở là bệnh gì?

Tim đập nhanh khó thở là gì? 

Tim đập nhanh khó thở (tachycardia) là hiện tượng tim đập vượt quá 100 lần mỗi phút. Các rối loạn nhịp tim có thể là nguyên nhân gây nên tình trạng này. Khó thở thường liên quan đến các vấn đề về tim hoặc phổi, hai bộ phận chính tham gia vào quá trình trao đổi oxy và loại bỏ carbon dioxide (CO2) khỏi cơ thể. [1]

Triệu chứng tim đập nhanh khó thở thường gặp 

Khó thở tim đập nhanh là bị gì? Đôi khi, những người mắc phải tình trạng nhịp tim nhanh khó thở không hề cảm thấy khó chịu. Một số khác sẽ có các triệu chứng như cảm giác tim đập mạnh hoặc bất thường, gần như tiếng trống đánh trong ngực; đau ngực; cảm giác chóng mặt; nhịp tim tăng nhanh; hụt hơi; ngất xỉu.

Nguyên nhân tim đập nhanh khó thở và yếu tố nguy cơ 

Tim hay đập nhanh khó thở có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm các vấn đề về tim, phổi và các yếu tố khác, cụ thể:

1. Bệnh lý ở phổi 

• Viêm thanh khí phế quản cấp, thường gặp ở trẻ nhỏ.
• Ung thư phổi.
• Viêm màng phổi: Viêm màng bao quanh phổi do virus, vi khuẩn, nấm hoặc các nguyên nhân khác.
• Phù phổi: Dịch dư thừa tích tụ trong phổi.
• Xơ phổi: Bệnh khiến mô phổi bị tổn thương và sẹo.
• Tăng áp động mạch phổi.
• Bệnh sarcoid, bệnh granulomatous (u hạt mạn tính): Ảnh hưởng đến phổi và các cơ quan khác.
• Bệnh lao.

2. Bệnh lý ở tim

• Bệnh cơ tim: Liên quan đến các vấn đề của cơ tim, ảnh hưởng đến khả năng bơm máu.
• Suy tim.
• Viêm màng ngoài tim: Viêm mô xung quanh tim do virus, vi khuẩn hoặc các tác nhân khác.

3. Nguyên nhân khác

• Thiếu máu: Cơ thể không nhận đủ oxy do thiếu hồng cầu.
• Rối loạn lo âu (căng thẳng, lo lắng, áp lực).
• Gãy xương sườn gây đau đớn, hạn chế cử động ngực dẫn đến khó thở.
• Ngạt thở và hít phải dị vật, cả hai đều cần cấp cứu.
• Viêm nắp thanh quản: Sưng phần nắp khí quản.
• Hội chứng Guillain Barre: Làm hệ miễn dịch tấn công các dây thần kinh gây yếu cơ, bao gồm cơ hô hấp.
• Gù vẹo cột sống, biến dạng thành ngực.
• Bệnh nhược cơ: Một tình trạng gây yếu cơ.

Phương pháp chẩn đoán tim đập nhanh khó thở 

Để chẩn đoán tim đập nhanh khó thở và loại trừ các vấn đề sức khỏe khác có triệu chứng tương tự, bác sĩ cần thu thập bệnh sử và kiểm tra sức khỏe tổng quát. Bên cạnh xét nghiệm máu, các phương pháp chuyên biệt thường được sử dụng để theo dõi tình trạng tim mạch và phát hiện bệnh tim đập nhanh khó thở, cụ thể:

• Điện tâm đồ (ECG hoặc EKG): Xét nghiệm này để kiểm tra nhịp tim và hoạt động điện của tim. Trong quá trình này, các cảm biến được gắn vào ngực và chân tay để ghi lại các hoạt động điện của tim. Điện tâm đồ đo thời gian và độ dài của các giai đoạn điện trong một chu kỳ nhịp tim.
• Holter điện tim: Đây là thiết bị theo dõi điện tim di động giúp ghi lại nhịp tim và hoạt động điện liên tục trong 24 – 48 giờ.
• Máy ghi sự kiện tim: Thiết bị di động nhỏ gọn dùng để ghi lại hoạt động điện của tim khi có triệu chứng xảy ra. Người bệnh sẽ gắn thiết bị này vào ngực và bấm nút khi có triệu chứng, kết quả phản hồi trực tiếp về trung tâm y tế hoặc bệnh viện.
• Máy ghi vòng lặp cấy ghép (ILR): Thiết bị nhỏ này được cấy dưới da, ghi lại hoạt động liên tục của điện tim và phát hiện các bất thường.
• Nghiệm pháp gắng sức: Nghiệm pháp này đánh giá hiệu suất của tim dưới áp lực thể chất, từ đó phát hiện ra các vấn đề tiềm ẩn về nhịp tim và lưu thông máu.
• Siêu âm tim: Sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh tim, từ đó phát hiện các bệnh về cơ tim, van tim và các cấu trúc khác của tim.
• Khảo sát điện sinh lý tim: Đây là xét nghiệm chuyên sâu, dùng ống thông mềm có điện cực để kiểm tra hệ thống dẫn truyền điện của tim và tìm nguyên nhân gây rối loạn nhịp tim.

Tim đập nhanh khó thở có nguy hiểm không?

Tim đập nhanh khó thở có thể là biểu hiện của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, trong đó có một số rất nguy hiểm. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của tình trạng này phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Trường hợp tim đập nhanh và khó thở không có tính chất nguy hiểm nếu xuất phát từ các yếu tố như lo lắng, căng thẳng, vận động mạnh, tiêu thụ caffeine, thay đổi hormone ở phụ nữ, thiếu máu, mất nước.

Ngược lại, tim hay đập nhanh khó thở do nhịp nhanh thất, rung thất, rung nhĩ, nhịp nhanh kịch phát trên thất; các bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim và suy tim; bệnh về phổi như thuyên tắc phổi hoặc tràn khí màng phổi; cường giáp; hạ đường huyết…, được xem là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng cần phải can thiệp y tế.

Khi nào người bị khó thở tim đập nhanh cần gặp bác sĩ? 

Nếu bị tim đập nhanh khó thở kèm theo các dấu hiệu cảnh báo sau đây, hãy nhanh chóng liên hệ bác sĩ:

• Khó thở nghiêm trọng hoặc đột ngột.
• Đau ngực, khó chịu hoặc áp lực nặng nề ở ngực.
• Ngất xỉu hoặc chóng mặt dữ dội.
• Rất mệt mỏi, mất sức nghiêm trọng.
• Da xanh tái hoặc sắc tố da thay đổi bất thường.
• Phù ở chân hoặc mắt cá chân.
• Khó thở nặng khi nằm xuống.
• Sốt cao, ớn lạnh kèm theo ho và khò khè.
• Tình trạng khó thở đã có từ trước nay trở nên nghiêm trọng hơn.

Phương pháp điều trị khó thở tim đập nhanh

Phương pháp điều trị cho tình trạng tim đập nhanh khó thở phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra các triệu chứng, người bệnh có thể:

1. Tự điều trị tại nhà 

Nhiều biện pháp khắc phục tại nhà có thể giúp giảm bớt chứng tim đập nhanh khó thở như [2]:

• Hít thở sâu: Nằm xuống, đặt tay lên bụng và hít sâu bằng mũi, phình bụng để phổi đầy không khí, nén hơi trong vài giây rồi thở ra từ từ bằng miệng.
• Thở mím môi: Ngồi thẳng, thả lỏng vai, mím môi lại, hít vào từ mũi và thở ra chậm rãi bằng miệng, thực hiện nhiều lần.
• Tìm tư thế thoải mái: Ngồi dựa về phía trước hoặc nằm đầu cao để giảm áp lực lên phổi và dễ thở hơn.

Dùng quạt thổi khí qua mặt có thể giúp khí vào phổi tốt hơn, giảm bớt cảm giác khó thở.

Xông hơi giúp làm loãng chất nhầy trong vùng mũi – xoang, hỗ trợ thở dễ dàng hơn. Dùng nước nóng pha với tinh dầu và hít hơi nước từ bát.

Ăn gừng tươi để kháng viêm, làm giảm các triệu chứng hô hấp ở người mắc bệnh hen suyễn và nhiễm trùng đường hô hấp.

2. Thuốc

Bên cạnh các cách trên, người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc để điều trị tim đập nhanh khó thở theo chỉ dẫn của bác sĩ như:

• Thuốc điều trị rối loạn nhịp tim như beta-blocker, thuốc chẹn kênh canxi và thuốc chống loạn nhịp.
• Thuốc điều trị bệnh tim mạch gồm thuốc giãn mạch máu, thuốc lợi tiểu để giảm áp lực lên tim và thuốc chống đông máu giúp ngăn ngừa hình thành cục máu đông.
• Thuốc điều trị bệnh về phổi như các loại thuốc giãn phế quản để cải thiện thông khí, thuốc lợi tiểu và sử dụng oxy trị liệu.
• Thuốc điều trị các vấn đề sức khỏe khác như thuốc điều hòa hormone hoặc thuốc giảm đường huyết.

Các loại thuốc này cần được bác sĩ kê đơn và theo dõi chặt chẽ để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho người bệnh.

3. Các phương pháp điều trị khác

Các phương pháp điều trị y tế chuyên sâu sau đây được áp dụng để khắc phục tình trạng tim đập nhanh khó thở như:

• Phẫu thuật: Đây là biện pháp can thiệp để giải quyết các bệnh lý như bệnh tim van, bệnh tim bẩm sinh hoặc phình động mạch chủ. Những nguyên nhân có thể gây ra tình trạng tim đập nhanh khó thở.
• Sốc điện chuyển nhịp: Thủ thuật này nhằm điều trị rung nhĩ mới xuất hiện hoặc các rối loạn nhịp nhanh nguy hiểm không đáp ứng điều trị thuốc và gây rối loạn huyết động.
• Cấy máy khử rung tim tự động: Một thiết bị nhỏ được cấy ghép vào ngực, có dây dẫn vào tim, giúp kiểm soát và điều chỉnh nhịp đập của tim.
• Cắt đốt điện sinh lý tim: Thủ thuật này sử dụng năng lượng nhiệt hoặc sóng radio để loại bỏ các mô tim gây rối loạn nhịp tim.
• Cung cấp oxy bổ sung: Đối với những người gặp vấn đề về phổi, oxy bổ sung sẽ cần thiết.

Cách phòng ngừa tim đập mạnh khó thở

Để phòng ngừa tim đập nhanh và khó thở, bạn có thể áp dụng những biện pháp sau:

• Ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm như trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc và chất béo không bão hòa. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhiều muối, đường và chất béo bão hòa.
• Duy trì hoạt động thể thao ít nhất 30 phút, vừa phải mỗi ngày như đi bộ, chạy bộ, bơi lội hoặc đạp xe. Giảm cân một cách lành mạnh nếu bạn đang thừa cân hoặc béo phì.
• Bỏ hút thuốc lá vì có hại cho tim và phổi, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
• Hạn chế rượu bia để tránh ảnh hưởng xấu đến tim và huyết áp.
• Ngủ đủ 7 – 9 tiếng mỗi đêm để cơ thể được nghỉ ngơi và phục hồi.
• Học cách giảm căng thẳng như tập yoga, thiền hoặc dành thời gian cho sở thích cá nhân.
• Đi khám định kỳ ít nhất 6 tháng/lần để phát hiện sớm, điều trị kịp thời các vấn đề sức khỏe, đặc biệt là các bệnh về tim và khi cảm thấy khó thở tim đập nhanh.
• Kiểm soát huyết áp và cholesterol để giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ.
• Giữ mức đường huyết ổn định để tránh tăng nguy cơ bệnh tim mạch.
• Nếu hay bị khó thở tim đập nhanh, cần tránh caffeine và chất kích thích như caffeine có thể làm tăng nhịp tim và huyết áp.
• Bổ sung dưỡng chất từ thiên nhiên như Policosanol (GDL-5) hỗ trợ sức khỏe tim mạch, điều chỉnh hoạt động của enzyme HMG-CoA reductase, tăng cường hoạt động của các receptor tế bào, từ đó giúp giảm lượng cholesterol xấu và triglyceride trong máu.

Tình trạng tim đập nhanh khó thở có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc hiểu rõ nguyên nhân và nhận diện sớm các triệu chứng là bước đầu quan trọng trong việc kiểm soát và điều trị hiệu quả tình trạng này. Nếu thường xuyên gặp phải các triệu chứng nói trên, bạn cần tìm đến sự hỗ trợ của các chuyên gia y tế để được tư vấn và can thiệp kịp thời.