Mất ngủ kéo dài sẽ dẫn đến trạng thái cơ thể mệt mỏi, tinh thần uể oải, ảnh hưởng đến các hoạt động thường nhật. Các mẹo chữa mất ngủ dân gian trong bài viết này sẽ giúp bạn có được giấc ngủ ngon mà không cần can thiệp điều trị y khoa.
Chứng rối loạn giấc ngủ ảnh hưởng đến 35% người trưởng thành, bao gồm các vấn đề về giấc ngủ như khó ngủ, trằn trọc suốt đêm, buồn ngủ khi về sáng,… Mất ngủ có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng như buồn ngủ quá mức vào ban ngày dẫn đến nguy cơ tai nạn cao và ảnh hưởng sức khỏe tổng thể do thiếu ngủ. (1)
Các nguyên nhân phổ biến gây mất ngủ bao gồm căng thẳng, giờ ngủ bị xáo trộn, thói quen sinh hoạt kém lành mạnh, rối loạn sức khỏe tâm thần, người đang gặp các vấn đề bệnh lý và sử dụng thuốc điều trị,… Chứng mất ngủ có thể xuất phát từ một nguyên nhân hoặc kết hợp nhiều nguyên nhân khiến cho bệnh càng trầm trọng hơn. Sự ảnh hưởng của chứng mất ngủ có thể khác nhau đáng kể dựa trên nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng và tình trạng sức khỏe của mỗi người.
Các triệu chứng của mất ngủ bao gồm các vấn đề liên quan đến giấc ngủ kể cả ban đêm và ban ngày. Người bị mất ngủ thường sẽ trằn trọc và khó ngủ về đêm hoặc sẽ thức dậy quá sớm khiến cho giấc ngủ không trọn vẹn. Vào ban ngày, người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi khi thức dậy dẫn đến trí nhớ kém và mất khả năng tập trung. (2)
Buồn ngủ do mất ngủ có thể ảnh hưởng đến công việc, học tập và các hoạt động xã hội khác. Mất ngủ có khả năng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe hành vi và có thể góp phần gây ra các trường hợp cáu gắt, hiếu động thái quá hoặc hung hăng, đặc biệt ở trẻ em.
Mẹo chữa mất ngủ tại nhà thường dễ áp dụng và dễ thực hiện. Tuy nhiên, đây là các phương pháp hỗ trợ điều trị và đôi khi chỉ hiệu quả với mức độ mất ngủ nhẹ, mất ngủ không do bệnh lý.
Cùng ECO Pharma tìm hiểu các mẹo chữa mất ngủ dân gian ngay tại nhà:
Lá vông còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như lá vông nem, hải đồng, thích đồng. Lá vông đã được xem là mẹo chữa khó ngủ từ lâu đời trong Y học Cổ truyền. Lá vông có tính bình, vị đắng nhạt, hơi chát được dân gian đánh giá cao trong việc cải thiện tích cực hệ thần kinh, giảm căng thẳng, lo âu và an thần.
Chữa mất ngủ bằng lá vông có thể thực hiện theo hai cách:
Xem thêm: 6 cách dùng lá vông chữa mất ngủ hiệu quả
Gừng không chỉ là một loại gia vị quen thuộc mà còn là một vị thuốc quý trong Đông y. Các nghiên cứu trong y học hiện đại cũng đã chỉ ra rằng chất gingerol trong gừng có khả năng làm dịu dạ dày, cải thiện tình trạng lo âu và mất ngủ.
Một nghiên cứu năm 2010 cho thấy, gừng có khả năng liên kết với thụ thể serotonin trong não có thể làm dịu tâm trí. Với tính nóng và vị cay, gừng thúc đẩy quá trình lưu thông máu tốt, giúp cơ thể cảm thấy thoải mái và dễ chịu hơn.
Bạn dùng gừng tươi rửa sạch, đập dập, sau đó đun sôi với nước, thêm một chút đường phèn vào và đun đến khi đường tan hoàn toàn. Để cải thiện giấc ngủ, bạn nên uống trà gừng hàng ngày vào buổi trưa hoặc chiều để phát huy tác dụng tốt nhất vào buổi tối.
Lưu ý, những người mắc bệnh gan, thận, huyết áp, tim mạch, hay bị chảy máu cam, phụ nữ mang thai tam cá nguyệt thứ 3, không nên dùng gừng.
Xem thêm: 5 cách chữa mất ngủ bằng gừng
Trà hoa cúc đã được sử dụng hàng thế kỷ như một loại thảo dược hỗ trợ giấc ngủ tự nhiên. Không chỉ giúp làm dịu hệ thần kinh và giảm bớt lo lắng, trà hoa cúc còn giúp người dùng dễ dàng chìm vào giấc ngủ sâu và ngon hơn. Theo Đông y, hoa cúc có tác dụng làm mát cơ thể, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác.
Để chuẩn bị trà hoa cúc chữa mất ngủ, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
Tham khảo: Uống trà gì dễ ngủ? 24 loại trà an thần dễ ngủ
Mẹo chữa bệnh mất ngủ dân gian bằng chuối xanh ít phổ biến nhưng hoàn toàn có cơ sở. Theo một số nghiên cứu y học hiện đại, chuối xanh chứa hàm lượng lớn serotonin – một hoạt chất có vai trò quan trọng trong việc dẫn truyền thần kinh và duy trì giấc ngủ.
Ngoài ra, chuối xanh còn giàu vitamin và các loại khoáng chất như vitamin B6, vitamin C, tinh bột, kali, magie,… đều mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Mẹo chữa mất ngủ từ chuối xanh thường phù hợp với những người bị stress, khó ngủ về đêm và hay thức giấc giữa đêm:
Đinh lăng là một vị thuốc quý trong Y học Cổ truyền có vị nhạt, hơi đắng, tính bình, nổi tiếng với tác dụng an thần và giúp ngủ sâu.
Y học hiện đại cũng chỉ ra rằng, loại thảo dược này chứa nhiều hoạt chất có tác dụng an thần, chống lo âu, trầm cảm, giúp thư giãn và làm dịu thần kinh như saponin, polyphenol và flavonoid. Uống nước lá đinh lăng là phương pháp hiệu quả để giảm mất ngủ, khó ngủ và trằn trọc về đêm.
Trà đinh lăng có mùi thơm nhẹ, dễ chịu, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
Lưu ý, bạn nên uống vào bữa tối trước khi đi ngủ khoảng một tiếng để các hoạt chất trong lá đinh lăng phát huy tác dụng tốt nhất; Uống khi nước còn ấm sẽ giúp tăng lưu thông máu, mang đến sự dễ chịu và ngủ ngon giấc.
Lạc tiên được dân gian đánh giá cao trong điều trị mất ngủ. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại cũng đã chỉ ra rằng, lạc tiên có tác dụng giảm chứng mất ngủ và lo lắng. Loại thảo dược này dường như làm tăng mức độ axit gamma-aminobutyric (GABA) trong não. Đây là một hợp chất có thể làm giảm hoạt động của não giúp thư giãn và ngủ ngon hơn. (3)
Để áp dụng mẹo chữa mất ngủ từ cây lạc tiên, bạn có thể chế biến bằng cách phơi khô lạc tiên và hãm như trà để uống, hoặc có thể luộc hay nấu thành canh giống như các loại rau thông thường.
Tham khảo: Hướng dẫn 5 cách dùng cây lạc tiên chữa mất ngủ
Tâm sen có vị đắng đặc trưng và khá khó ăn. Trong Y học Cổ truyền, tâm sen thường được sử dụng để làm dịu tâm trí, giảm bớt cảm giác bồn chồn, lo lắng và mất ngủ. Nhờ chứa nhiều alkaloid, axit amin và các hợp chất noid, tâm sen được Y học hiện đại chứng minh có khả năng thư giãn hệ thần kinh, giảm stress hiệu quả.
Mẹo chữa mất ngủ dân gian bằng tâm sen có thể thực hiện bằng cách sao khô tâm sen dưới lửa nhỏ liu riu cho đến khi khô hoàn toàn, quá trình này giúp loại bỏ độc tố có trong tâm sen. Sau đó, bạn hãy bảo quản tâm sen khô trong lọ thủy tinh kín để giữ được chất lượng tốt nhất.
Mỗi ngày, lấy một lượng tâm sen vừa phải, cho vào nước sôi và hãm như pha trà. Sử dụng trà tâm sen hàng ngày, bạn sẽ cảm nhận được sự thay đổi tích cực trong giấc ngủ.
Cây trinh nữ hay còn gọi là cây xấu hổ có thể sử dụng toàn bộ từ lá, thân đến rễ. Theo các nghiên cứu về Đông y, cây trinh nữ có khả năng ức chế thần kinh trung ương, giúp chấn kinh, giảm đau và có tác dụng giải độc.
Với mẹo chữa mất ngủ dân gian bằng cây trinh nữ, bạn cần rửa sạch và phơi khô cây trinh nữ tươi hoặc sử dụng trinh nữ khô. Mỗi lần sử dụng chỉ cần khoảng 30g cây trinh nữ khô nấu với 500ml nước và uống như các loại trà khác. Bạn nên uống trà từ cây trinh nữ vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả tốt nhất trong việc giảm căng thẳng và dễ ngủ.
Xem thêm: 4 cách chữa mất ngủ bằng cây xấu hổ
Kỷ tử rất giàu vitamin và đặc biệt là carbohydrate có khả năng cân bằng đường huyết và giảm các triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt, mất ngủ. Táo đỏ và kỷ tử là bài thuốc dân gian trị mất ngủ giúp mang lại giấc ngủ sâu và tinh thần thoải mái sau khi thức dậy.
Thái lát 3 – 5 quả táo đỏ và lấy 10 – 15 hạt kỷ tử. Đun sôi táo đỏ và kỷ tử với khoảng 500ml nước và đợi trong khoảng 15 – 20 phút. Khi nước chuyển sang màu vàng nâu và vẫn còn ấm, bạn đã có thể sử dụng trà này. Trà táo đỏ kỷ tử có thể được uống trong suốt cả ngày hoặc vào buổi sáng khi thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ giúp cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ của bạn.
Cây xạ đen được biết đến trong Y học cổ truyền với nhiều tác dụng như giải nhiệt, loại bỏ độc tố, giảm đau cũng như khả năng lưu thông khí huyết, ổn định huyết áp và đặc biệt là an thần.
Khi áp dụng mẹo vặt chữa mất ngủ bằng xạ đen, bạn lấy 100gr thân và lá cây xạ đen, rửa sạch, sau đó sắc cùng với 200ml nước trong khoảng 20 phút, lọc lấy nước uống.
Tham khảo: 14 cách chữa mất ngủ ngay tại nhà mà không cần đến thuốc
Cây bình vôi là loại cây leo có phần thân dạng củ phình to giống như bình đựng vôi ăn trầu. Củ bình vôi có màu nâu sẫm bên ngoài, màu trắng xám bên trong, khi chín sẽ chuyển sang màu đỏ.
Theo Y học Cổ truyền, củ bình vôi có vị đắng, tính bình với tác dụng chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ. Có nhiều bài thuốc dùng củ bình vôi để điều trị mất ngủ, mỗi bài thuốc sẽ có thành phần và cách sử dụng sẽ khác nhau.
Dưới đây là hai mẹo chữa mất ngủ dân gian bằng củ bình vôi phổ biến:
Cả hai bài thuốc trên đều có khả năng hỗ trợ cải thiện giấc ngủ, giúp bạn giảm bớt các triệu chứng mất ngủ. Mỗi ngày uống một thang thuốc, uống trước khi đi ngủ 30 phút để có hiệu quả tốt nhất.
Đậu xanh chứa nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin E, B, natri, kẽm, sắt, kali cùng với chất xơ hòa tan và không hòa tan giúp chống oxy hóa hiệu quả. Theo các nghiên cứu từ Đông y, đậu xanh có tính hàn, vị ngọt, tác dụng giải độc, bồi bổ cơ thể, thanh nhiệt và kháng viêm, đồng thời rất tốt cho tim mạch và dạ dày. Đặc biệt, đậu xanh còn giúp cải thiện chứng mất ngủ, kể cả đối với những người mắc mất ngủ kinh niên.
Mẹo chữa bệnh mất ngủ bằng đậu xanh và đường phèn là bài thuốc Đông y an toàn, phù hợp với những người mất ngủ do áp lực, stress, căng thẳng:
Trong Đông y, nụ tam thất được biết đến với khả năng ức chế thần kinh, dưỡng tâm an thần, dưỡng khí và điều hòa huyết áp. Các tác dụng này góp phần tăng cường tuần hoàn máu não từ đó giúp người bệnh dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn.
Trị mất ngủ bằng nụ tam thất bạn cần chuẩn bị khoảng 4 – 5 nụ hoa tam thất, cho vào bình cùng với khoảng 500ml nước sôi và hãm trong khoảng 15 – 20 phút. Nên uống trà tam thất nóng và duy trì khoảng 2 – 3 lần mỗi ngày để nhanh chóng cải thiện giấc ngủ.
Xem thêm: Cách dùng hoa tam thất chữa mất ngủ hiệu quả
Khi áp dụng các mẹo chữa mất ngủ dân gian, bạn nên lưu ý các vấn đề sau để đạt được hiệu quả tốt nhất:
Ngoài việc áp dụng những bài thuốc và mẹo hay dân gian để cải thiện giấc ngủ, bạn có thể kết hợp các biện pháp sau đây để cải thiện tình trạng mất ngủ nhanh chóng hơn:
Để hiểu thêm về chứng mất ngủ, dưới đây là những thông tin mà bạn có thể tham khảo, từ đó biết cách phòng tránh và có một giấc ngủ ngon.
Các mẹo dân gian chữa mất ngủ thường dựa trên kinh nghiệm truyền miệng và có thể mang lại hiệu quả cho một số người. Tuy nhiên, hiệu quả của các phương pháp này còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây mất ngủ và tình trạng cụ thể của từng người. Một số phương pháp có thể hỗ trợ cải thiện giấc ngủ nhưng không phải là giải pháp chữa trị hoàn toàn.
Không phải tất cả mẹo chữa mất ngủ dân gian đều phù hợp với mọi người. Một số người có thể cảm thấy cải thiện, trong khi người khác không nhận thấy sự khác biệt. Điều này phụ thuộc một số yếu tố như cơ địa, tình trạng sức khỏe tại thời điểm áp dụng và nguyên nhân gây mất ngủ.
Hầu hết các mẹo dân gian chữa mất ngủ được xem là an toàn và ít gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, một số nguyên liệu hoặc thảo dược có thể không phù hợp với cơ địa một số người, đặc biệt những ai có tiền sử bệnh lý hoặc đang sử dụng các loại thuốc điều trị. Vì vậy hãy tham khảo người có chuyên môn trước khi muốn sử dụng hoặc kết hợp các nguyên liệu Đông y để chữa mất ngủ.
Do các mẹo chữa mất ngủ dân gian thường sử dụng các liệu pháp tự nhiên, an toàn và lành tính, nên cần có thời gian để các phương pháp này phát huy hiệu quả. Khi áp dụng cách trị mất ngủ dân gian, bạn không nên quá nôn nóng, hãy kiên trì sử dụng để dần dần cải thiện và lấy lại giấc ngủ ngon. Đồng thời bạn nên kết hợp thay đổi lối sống và sinh hoạt lành mạnh sẽ nhanh chóng giúp bạn cải thiện giấc ngủ tốt hơn.
