Mắc bệnh tiểu đường có gây mất ngủ không? Lượng đường trong máu tăng cao tiềm ẩn một số vấn đề rối loạn giấc ngủ như khó ngủ, chứng ngưng thở khi ngủ, hội chứng chân không yên. Hãy cùng ECO Pharma tìm hiểu những biện pháp cải thiện vấn đề này một cách an toàn, hiệu quả.
Mất ngủ là một chứng rối loạn giấc ngủ, thường có các biểu hiện: khó vào giấc, ngủ không sâu, ngủ ít. Tình trạng này gây ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần và thể chất của người bệnh, dẫn đến mệt mỏi, mất tập trung, suy nhược cơ thể.
Tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường, là bệnh rối loạn chuyển hóa mạn tính, xảy ra khi cơ thể giảm khả năng bài tiết insulin hoặc sinh ra kháng thể kháng insulin, dẫn đến lượng đường trong máu cao hơn so với bình thường.
Bệnh tiểu đường có 3 dạng phổ biến: (1)
Bệnh tiểu đường gây thừa glucose trong máu. Khi lượng đường trong máu tăng cao, cơ thể có thể xuất hiện các triệu chứng như khát nước, đói bụng hay đi tiểu thường xuyên. (2)
Theo một nghiên cứu công bố năm 2011, các chuyên gia đã phân tích và đưa ra kết luận bệnh tiểu đường và rối loạn giấc ngủ có mối liên quan với nhau. Chứng mất ngủ là một trong những yếu tố nguy cơ cao khi mắc bệnh tiểu đường.
Một số triệu chứng của bệnh tiểu đường gây cản trở giấc ngủ:
Tiểu đường gây mất ngủ cho nhiều người bệnh. Đổi lại, tình trạng mất ngủ kéo dài làm tăng nguy cơ bị tiểu đường. Hai vấn đề này có mối liên quan chặt chẽ. Mắc bệnh tiểu đường tuýp 1, tuýp 2 hoặc tiểu đường thai kỳ dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao. Cơ thể thường xuyên đi tiểu ban đêm hay phải thức dậy uống nước làm mất giấc ngủ ngon.
Ngược lại, mất ngủ làm tăng nguy cơ bị tiểu đường do có thể làm thay đổi một số nội tiết tố của cơ thể, gây khó khăn trong việc kiểm soát lượng đường trong máu. Ví dụ như rối loạn Insulin khi thiếu ngủ. Cơ thể kháng insulin kéo dài khiến lượng glucose tích tụ nhiều trong máu dẫn đến tiểu đường.
Hoặc cortisol được sản sinh nhiều khi cơ thể mất ngủ sẽ dẫn đến giảm tiết insulin. Hormone gây căng thẳng cortisol dư thừa được giải phóng vào máu làm đường huyết tăng cao gây ra bệnh tiểu đường. Hoặc ghrelin cũng sẽ được tiết nhiều khi thiếu ngủ. Hormone tạo cảm giác đói bụng này tăng cao gây ra thèm ăn, ăn nhiều dẫn đến thừa cân và tiểu đường.
Ngoài ra, tác dụng phụ của thuốc điều trị tiểu đường hoặc căng thẳng lo lắng về bệnh tiểu đường cũng có thể gây ra mất ngủ.
Như vậy, bệnh tiểu đường và rối loạn giấc ngủ có mối liên quan rõ ràng. Tiểu đường khiến người bệnh khó đi vào giấc ngủ do một số triệu chứng. Mặt khác, người bị mất ngủ kéo dài có thể thay đổi nội tiết tố, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.
Bị tiểu đường mất ngủ là tình trạng phổ biến. Người bệnh đái tháo đường có thể gặp phải một số vấn đề về giấc ngủ dưới đây:
Ngưng thở khi ngủ là nguyên nhân phổ biến gây rối loạn giấc ngủ ở những người mắc bệnh tiểu đường. Biểu hiện khi hơi thở liên tục bị ngắt quãng và diễn ra suốt đêm.
Theo một bài báo công bố trên Tạp chí Hiệp hội tiểu đường Mỹ, các nhà nghiên cứu đã phát hiện có đến 86% người bị tiểu đường mắc chứng ngưng thở khi ngủ. Tình trạng này xảy ra phần lớn ở đối tượng mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, do nhóm người này thường bị thừa cân, dẫn đến lượng mỡ phân bố nhiều quanh đường hô hấp gây hẹp đường thở. (3)
Người bệnh tiểu đường thường gặp phải các triệu chứng ngưng thở khi ngủ như mệt mỏi vào ban ngày, ngáy vào ban đêm, khô miệng sau khi thức dậy, dễ tỉnh giấc giữa đêm. Người mắc bệnh tiểu đường nên kiểm soát cân nặng vừa phải nhằm giảm các triệu chứng trên.
Hội chứng chân không yên (restless leg syndrome – RLS) gây ra sự thôi thúc liên tục cử động chân, có xu hướng diễn ra vào ban đêm khiến người bệnh không thoải mái, khó vào giấc ngủ. Chứng bệnh này có thể xảy ra khi cơ thể thiếu sắt.
Một số yếu tố/nguy cơ của hội chứng chân không yên:
Bên cạnh vấn đề tiểu đường có gây mất ngủ không, nhiều người bệnh còn lo ngại về tác hại của tiểu đường đối với sức khỏe toàn thân:
Khi mắc bệnh tiểu đường, cơ thể không chuyển hóa đường từ thực phẩm một cách hiệu quả để tạo ra năng lượng sẽ gây tích tụ đường trong máu. Tình trạng này kéo dài làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, mắt, thần kinh, thận. Tùy thuộc vào lượng đường trong máu và thời gian mắc bệnh mà nguy cơ gặp biến chứng càng cao. Một số biến chứng của bệnh tiểu đường gồm: (4)
Đối với tiểu đường thai kỳ, một số biến chứng có thể xảy ra cho bà bầu và thai nhi:
Có thể thấy ngoài tiểu đường gây mất ngủ, căn bệnh này còn ảnh hưởng xấu đến toàn thân, gây ra nhiều nguy hại cho sức khỏe. Để ngăn ngừa biến chứng tiểu đường, cách tốt nhất là kiểm soát tốt đường huyết.
Theo một bài nghiên cứu về mối liên quan giữa thời gian ngủ và nguy cơ tử vong ở người lớn mắc bệnh tiểu đường loại 2, những người mắc bệnh tiểu đường ngủ nhiều hơn (hoặc ít hơn) bảy giờ có nguy cơ tử vong sớm cao hơn so với những người ngủ đủ bảy giờ. Điều này cho thấy, cải thiện chứng mất ngủ ở người tiểu đường rất quan trọng để phòng ngừa các mối đe dọa sức khỏe.
Người bị tiểu đường có thể tham khảo một số biện pháp hỗ trợ cải thiện chất lượng giấc ngủ tốt hơn:
Tham khảo: 13 cách trị mất ngủ cho người bị tiểu đường
Dưới đây là một số thắc mắc liên quan đến vấn đề bệnh tiểu đường gây mất ngủ:
Loại thuốc điều trị tiểu đường phổ biến trên thế giới là metformin. Metformin giúp kiểm soát lượng đường trong máu, điều trị tiểu đường tuýp 2 hoặc ngăn ngừa sự tiến triển thành tiểu đường tuýp 2 ở những người có nguy cơ.
Nhiều người bệnh lo ngại sử dụng metformin có thể gây mất ngủ. Do đó các chuyên gia đã tiến hành phân tích sự liên quan giữa hai vấn đề này:
Một số nghiên cứu cho thấy metformin làm suy giảm chất lượng giấc ngủ và khiến người bệnh gặp ác mộng. Mặt khác, có những nghiên cứu phản hồi rằng người dùng metformin có giấc ngủ sâu và hiệu quả hơn so với những đối tượng không dùng thuốc. Chính vì thế, các nhà nghiên cứu cho rằng vẫn chưa có đủ căn cứ để kết luận metformin là nguyên nhân dẫn đến chứng rối loạn giấc ngủ. Mối liên hệ giữa hai yếu tố này cần được nghiên cứu sâu hơn để làm rõ.
Trường hợp bạn đang dùng thuốc metformin để điều trị tiểu đường và bị mất ngủ kéo dài, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán nguyên nhân và xác định phương pháp điều trị phù hợp.
Bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2 đều có nguy cơ gây ra các chứng rối loạn giấc ngủ tương tự nhau, bao gồm mất ngủ, chứng ngưng thở khi ngủ, hội chứng tay chân bồn chồn. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ tiến triển làm tổn thương các cơ quan khác trong cơ thể, khiến sức khỏe suy giảm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Bị bệnh tiểu đường có gây mất ngủ không? Những triệu chứng của tiểu đường khiến người bệnh khó vào giấc, ngủ không ngon và dễ tỉnh dậy giữa đêm. Quản lý đường huyết, thay đổi lối sống, duy trì chế độ ăn uống cho người tiểu đường, giảm cân… để ngăn tiểu đường nặng thêm gây mất ngủ nhiều hơn. Ngoài ra, người bệnh nên thăm khám định kỳ và dùng thuốc theo kê đơn của bác sĩ.
